Hạ viện Mỹ thúc đẩy dự luật cải cách cảnh sát

Ngày 9-6, The Hill dẫn thông báo của Văn phòng lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện Mỹ Steny Hoyer, các nghị sĩ sẽ quay trở lại thủ đô Washington vào ngày 25-6 thay vì ngày 30-6 để thảo luận về dự luật cải cách cảnh sát toàn diện do Đảng Dân chủ đề xuất. Dự kiến, cuộc bỏ phiếu đầu tiên về dự luật này sẽ được tiến hành vào ngày 29-6.

Trước đó, ngày 8-6 vừa qua, Đảng Dân chủ công bố đề xuất cải tổ cảnh sát với tên gọi “Đạo luật công lý trong hành pháp 2020” nhằm ngăn chặn nạn phân biệt chủng tộc trong hệ thống tư pháp hình sự. Dự luật này sẽ có nhiều nội dung, gồm cho phép nạn nhân của các hành vi sai trái kiện cảnh sát, các nhân viên thực thi pháp luật liên bang sử dụng camera trên người, cấm dùng vũ lực gây chết người... Dự luật này cũng bao gồm nội dung cấm sử dụng hành động "khóa cổ gây bất tỉnh”.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi phát biểu tại cuộc họp báo công bố dự luật. Ảnh: Reuters.

Dự luật này được Đảng Dân chủ đề xuất trong bối cảnh làn sóng biểu tình lan rộng trên toàn nước Mỹ trong nhiều ngày qua nhằm phản đối sự tàn bạo và phân biệt chủng tộc của cảnh sát, liên quan đến vụ công dân người Mỹ gốc Phi George Floyd tử vong sau khi bị cảnh sát giữ ở thành phố Minneapolis, bang Minnesota vào cuối tháng trước. Nhiều cuộc biểu tình đã biến thành bạo loạn với các hành vi cướp phá và đối đầu với cảnh sát tại nhiều thành phố lớn trên khắp nước Mỹ. Trong vụ việc dẫn đến cái chết của George Floyd, một cảnh sát da trắng đã đè đầu gối lên cổ của George Floyd trong gần 9 phút với cáo buộc tiêu tiền giả.

Đảng Dân chủ kỳ vọng dự luật này sẽ tạo thuận lợi cho việc truy tố các vi phạm của cảnh sát và xử lý các hành vi phân biệt chủng tộc. "Cái chết của George Floyd đã khiến người Mỹ trải qua một giây phút đau đớn khắp cả nước. Giây phút đau đớn này đang được biến thành một phong trào hành động khi người Mỹ từ khắp đất nước biểu tình để đòi chấm dứt sự bất công", Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi nhấn mạnh tại cuộc họp báo công bố dự luật. Về phần mình, Chủ tịch Nhóm nghị sĩ da màu tại Quốc hội Mỹ Karen Bass khẳng định: "Đã đến lúc văn hóa ở nhiều sở cảnh sát phải thay đổi".

Để có hiệu lực, dự luật trên cần được Thượng viện Mỹ phê chuẩn và Tổng thống Donald Trump ký ban hành. Tuy nhiên, hiện chưa rõ Thượng viện Mỹ do Đảng Cộng hòa kiểm soát có ủng hộ hay không. Bà Nancy Pelosi cho biết, bà hy vọng Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell sẽ "nhanh chóng" đón nhận dự luật này.

Cái chết của công dân Mỹ gốc Phi George Floyd đang làm đảo lộn nước Mỹ. Nhiều lời kêu gọi chấm dứt biện pháp ghì cổ và cắt giảm ngân sách cho cảnh sát đã vượt ra ngoài phạm vi thành phố Minneapolis.

Trước sức ép của các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc, hàng loạt thành phố ở Mỹ đã cấm cảnh sát kẹp, ghì cổ nghi phạm. Hội đồng thành phố thủ đô Washington đã ra lệnh cấm cảnh sát siết cổ nghi phạm, trong khi cảnh sát thành phố Phoenix, bang Arizona cũng thông báo ngừng sử dụng mọi hình thức kẹp cổ. Trong khi đó, giới chức hạt Henneipin, bang Minnesota đã yêu cầu các cảnh sát báo cáo tình hình xảy ra tại hiện trường và can thiệp nếu thấy đồng nghiệp sử dụng vũ lực trái phép. Nếu không tuân thủ, họ sẽ bị kỷ luật cùng mức độ với người thực hiện hành vi đó.

Trong một diễn biến liên quan, các nghị sĩ của bang New York đã hủy bỏ đạo luật cho phép không công khai các hồ sơ xử lý kỷ luật đối với các nhân viên thực thi pháp luật. Thống đốc bang New York Andrew Cuomo khẳng định sẽ ký thông qua quyết định bãi bỏ đạo luật trên.

Không chỉ Mỹ buộc cảnh sát bỏ hành động kẹp cổ nghi phạm, Bộ trưởng Nội vụ Pháp Christophe Castaner cũng cho biết cảnh sát nước này sẽ bị cấm dùng biện pháp trên khi bắt giữ người.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn đang tiếp diễn, các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc ở nhiều thành phố của Mỹ khiến tình hình xứ cờ hoa trở nên rối ren hơn. Nhiều thành viên của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Mỹ đã nhiễm Covid-19 sau khi đối phó với các cuộc biểu tình gần đây tại thủ đô Washington.

LÂM ANH