HTX Tài Yên: Biến chất thải chăn nuôi thành phân bón hữu cơ
Trước thực trạng ô nhiễm môi trường do chất thải chăn nuôi và giá phân bón tăng cao, chị Nguyễn Thị Bổng, xã Hướng Đạo, huyện Tam Dương đã thành lập HTX Tài Yên chuyên thu gom, xử lý phân gà làm phân bón hữu cơ. Qua đó, không chỉ giúp nông dân tiết kiệm được chi phí trong sản xuất mà còn giải quyết được vấn đề môi trường, đặc biệt là góp phần tạo ra nguồn nông sản sạch, an toàn sức khỏe cho người sử dụng.
Trong suốt quãng đường dẫn chúng tôi “mục sở thị” khắp trang trại HTX thu gom chất thải chăn nuôi gà và giới thiệu quy trình sản xuất phân bón hữu cơ, chị Nguyễn Thị Bổng, Giám đốc HTX luôn tâm niệm rằng, làm nghề gì cũng vậy, phải tâm huyết, đam mê, nỗ lực hết mình.
Và rồi thành quả đã đến, HTX đã sản xuất thành công phân bón hữu cơ. Với thành phần chủ yếu là phân gà nên phân bón hữu cơ được sản xuất ra thân thiện môi trường, không chỉ cung cấp một lượng lớn hệ sinh vật có lợi cho đất mà còn bổ sung thêm lượng dinh dưỡng cho cây trồng sinh trưởng và phát triển. Nhờ đó, nông dân tiết kiệm được tối đa chi phí đầu vào, đáp ứng nhu cầu sống xanh, sử dụng sản phẩm sạch của người tiêu dùng.
HTX Tài Yên thu gom phân gà ở các trang trại chăn nuôi
Những năm qua, chăn nuôi trên địa bàn xã phát triển cả về số lượng và chất lượng, nhất là chăn nuôi gia cầm đã trở thành thế mạnh của địa phương, góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, mang lại nguồn thu nhập cao cho các hộ chăn nuôi. Tuy nhiên, số lượng phân gà thải ra môi trường rất lớn, trong khi công đoạn xử lý chất thải hạn chế đã gây ô nhiễm môi trường xung quanh, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe người dân.Trước thực trạng đó, chị Bổng luôn trăn trở, suy nghĩ, nghiên cứu, tìm hiểu các mô hình ở một số tỉnh, thành phố về quy trình sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải chăn nuôi gà.
Nhờ kiến thức tích lũy được và sự tư vấn của các đơn vị chuyên môn, năm 2019, chị Bổng đã vận động một số hộ dân trong xã thành lập HTX Tài Yên chuyên thu gom, biến các chất thải trong chăn nuôi đang dư thừa ở các địa phương để xử lý thành phân bón hữu cơ cung cấp cho các nhà vườn, các địa phương có thế mạnh gieo trồng nhưng đang thiếu hụt nguồn phân bón thân thiện môi trường này. Đồng thời đầu tư mua sắm máy móc, xây dựng nhà xưởng sản xuất phân bón hữu cơ.
Để sản xuất phân bón hữu cơ, nguyên liệu là phân gà tươi sau khi thu gom từ các trang trại về được xử lý, sàng thô để loại bỏ tạp chất; tiếp đó, phân gà được pha trộn với chế phẩm sinh học và ủ trong điều kiện nhiệt độ cao nhằm khử mùi, khử nấm và khuẩn có hại, tạo ra thành phần hữu cơ đáp ứng cho sản xuất nông nghiệp sạch.
Sau đó nguyên liệu được đưa vào máy để nghiền mịn và đóng gói. Theo Giám đốc HTX Tài Yên Nguyễn Thị Bổng: Sau khoảng 60 ngày xử lý với nhiệt độ cao, cơ chất phân gà được phân hủy hoàn toàn, không còn mùi hôi và rất tơi xốp giúp cây trồng dễ thấp thụ chất dinh dưỡng và phát triển rễ, đồng thời sản phẩm tạo ra thân thiện với môi trường.
Bên cạnh đó, để tăng thêm chất lượng phân bón, HTX đã tìm hỏi, nghiên cứu bổ sung thêm các thành phần đa, trung, vi lượng phù hợp tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm của HTX.
Thời gian đầu, HTX kinh doanh rất khó khăn do vốn đầu tư ít, sản phẩm chưa được nhiều người biết đến. Với sự kiên trì, quyết tâm, chị Bổng đã mạnh dạn vay vốn đầu tư công nghệ, linh hoạt trong công tác tuyên truyền, phối hợp triển khai các mô hình trình diễn phân bón.
Sau 2 năm đi vào hoạt động, các sản phẩm của HTX ngày càng được nhiều hộ nông dân trong và ngoài tỉnh tin dùng. Đặc biệt, với chất lượng tốt, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật Quốc gia, 2/4 sản phẩm chủ lực của HTX đã được đăng ký nhãn hiệu là phân bón hữu cơ nông điền 25 và phân bón hữu cơ nông điền 32.
Từ năm 2020 đến nay, mỗi tháng HTX bán ra thị trường từ 300-400 tấn phân bón hữu cơ, trong đó số lượng bán ra tại thị trường các tỉnh lân cận như Phú Thọ, Yên Bái, Tuyên Quang ngày càng tăng. Riêng năm 2021, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhất là việc nhiều tỉnh, thành phố thực hiện giãn cách xã hội, khó khăn trong việc vận chuyển tiêu thụ hàng hóa, HTX vẫn bán được từ 100-150 tấn/tháng.
Nhiều hộ chăn nuôi ở xã Hướng Đạo nói riêng, trên địa bàn tỉnh nói chung cho rằng, từ khi có HTX thu gom, xử lý phân gà làm phân bón hữu cơ, lượng chất thải phát sinh ra môi trường giảm rõ rệt, đường làm ngõ xóm sạch hơn; đặc biệt giúp người dân thay thế một phần phân bón vô cơ cho cây trồng để tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho người sử dụng.
Với nguồn nguyên liệu đầu vào dồi dào và thị trường tiêu thụ ngày càng rộng mở, thời gian tới, HTX Tài Yên tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho các thành viên; phối hợp xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp sử dụng phân bón hữu cơ ở các địa phương, tạo ra nông sản an toàn để người dân học tập và nhân rộng, góp phần cùng địa phương xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư kiểu mẫu.
