Không giảm thuế giá trị gia tăng cho lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, bất động sản

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Vân Chi trình bày báo cáo thẩm tra tại phiên họp

Trình bày tờ trình về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, nhằm mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phục hồi và phát triển kinh tế, năm 2022 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11-1-2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) năm 2022.

Việc giảm thuế GTGT tổng cộng khoảng 44.000 tỷ đồng đã góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình triển khai thực hiện đã gặp khó khăn cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế khi xác định hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng được giảm thuế. Quy định loại trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 tăng chi phí tuân thủ cho người nộp thuế và chi phí hành thu của cơ quan thuế.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc

Do vậy, năm 2023 Chính phủ đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế GTGT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%); giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT 10%.

“Thực hiện theo phương án này nhằm đảm bảo đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước cũng như nền kinh tế. Thực hiện chính sách này, dự kiến số giảm thu NSNN khoảng 5.800 tỷ đồng/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm thì tương đương khoảng 35.000 tỷ đồng”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói rõ.

Trình bày báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TC-NS) Nguyễn Vân Chi cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban TCNS nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết về giảm thuế GTGT để hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kinh doanh và người dân đã gặp rất nhiều khó khăn sau dịch Covid-19 trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng đã bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ quý 4-2022 và nhất là trong các tháng đầu năm 2023. Việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, ban hành Nghị quyết về giảm thuế GTGT là đúng thẩm quyền theo quy định.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban TC-NS nhận thấy, thời hạn Chính phủ gửi hồ sơ dự án Nghị quyết và đề nghị bổ sung dự án vào chương trình ở thời điểm sát kỳ họp Quốc hội, chưa tuân thủ quy định tại Nghị quyết số 50/2022/QH15 của Quốc hội, ảnh hưởng đến chất lượng hồ sơ và gây bị động cho các cơ quan trong quá trình thẩm tra.

Hơn nữa, báo cáo đánh giá tác động chính sách còn tương đối sơ sài, hoàn toàn thiếu các đánh giá tác động về kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh như mục tiêu đặt ra.

“Thường trực Ủy ban TC-NS đề nghị nội dung giảm thuế GTGT của dự thảo Nghị quyết về cơ bản lấy theo Nghị quyết số 43/2022/QH15, nghĩa là không mở rộng phạm vi áp dụng của Nghị quyết so với năm 2022”, bà Nguyễn Vân Chi nêu rõ.

Quang cảnh phiên họp

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm việc trình chậm hồ sơ tài liệu khiến UBTVQH bị động trong việc chuẩn bị. Đến nay, dự kiến nội dung chương trình kỳ họp Quốc hội không có nội dung này.

“Giảm thuế là chủ trương lớn, phải có đánh giá tác động, báo cáo cấp có thẩm quyền, quy trình đòi hỏi nhiều thời gian”, Chủ tịch Quốc hội phân tích.

Bày tỏ đồng tình với chủ trương giảm thuế VAT, song Chủ tịch Quốc hội đề nghị phạm vi áp dụng như Nghị quyết 43/2022/QH15.

Điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến phát biểu của Chủ tịch Quốc hội, các đại biểu tại phiên họp, hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết, bổ sung cụ thể hơn việc tổng kết, đánh giá quá trình thực hiện chính sách thuế giá trị gia tăng năm 2022, bổ sung các dẫn chứng, số liệu cụ thể, đánh giá cụ thể hơn tác động của việc giảm thuế GTGT với nền kinh tế, thuyết minh thuyết phục hơn cho đề nghị giảm thuế...

“UBTVQH giao Tổng Thư ký Quốc hội phối hợp với các cơ quan của Quốc hội thực hiện các công tác cần thiết để bổ sung nội dung này vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, đồng thời đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, dự thảo nghị quyết để trình Quốc hội vào kỳ họp thứ 5 sắp tới”, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận.

ANH PHƯƠNG