Kỳ cuối: Từ 'Sói già Phố Wall' đến 'người đi săn thất thế'

Nổi tiếng với các cuộc khẩu chiến trực tiếp trên truyền hình với phong cách 'tự tin một cách tàn nhẫn' và từng thành công khi thâu tóm các doanh nghiệp bằng những vụ sát nhập gây tranh cãi, thích đầu cơ chỉ trong ngắn hạn để thu lời, nhưng ở tuổi gần cuối đời, vị tỉ phú từng là nỗi khiếp hãi của các doanh nghiệp Phố Wall lại trở thành đối tượng chỉ trích của các nhà đầu tư: bị tố cáo lừa đảo đa cấp,tài sản 'bốc hơi' hơn 2/3…

Từ cái tên gây khiếp hãi ở phố Wall...

Từng "khét tiếng" trên thương trường với phương châm kinh doanh có phần độc đoán: Tận dụng những sơ hở trong quản trị để xé lẻ doanh nghiệp nhằm thu lợi, bất chấp hậu quả, dù đã dẫn đến không ít thành công của "sói già Phố Wall" này, nhưng khi đã ở bên kia dốc cuộc đời, ông chủ của Icahn Enterprise lại phải ngậm ngùi chứng kiến số cổ phiếu do mình sở hữu bị bán tháo hơn 80%, khiến gần 17 tỷ USD trong thoáng chốc "bốc hơi"! Thậm chí nguy cơ phá sản khả năng cận kề khi tỷ phú Carl Icahn liều lĩnh thế chấp cổ phiếu vay ngân hàng cho các dự án đầu tư cá nhân giữa lúc rủi ro ngày càng hiện hữu, mà theo các chuyên gia tài chính, không loại trừ việc có thể phải bán tháo dây chuyền. Mới đây nhất, tháng 8/2024 Ủy ban Chứng khoán và hối đoái Mỹ (SEC) đã phạt Icahn Enferprise 2 triệu USD về hành vi tự ý lấy cổ phiếu công ty làm tài sản thế chấp cho các khoản vay cá nhân trị giá hàng tỷ đôla.

Một khi đã đánh mất niềm tin của nhà đầu tư sẽ chẳng thể cứu vãn nổi tình hình. Và điều đó đã xảy ra với Icahn Enterprise khi tập đoàn này bị Công ty Hindenburg Research vạch trần hành vi kinh doanh đa cấp lừa đảo theo "mô hình Ponzi" khi cho biết giá cổ phiếu của Icahn Enterprise cao hơn so với giá trị thực rất nhiều lần và khả năng không thể duy trì cổ tức 8USD/cổ phiếu. Cũng theo phía tố cáo, Icahn Enterprise hiện chỉ có 2 nhà quản lý là Icahn và con trai Brett. Về phần mình, Icahn Enterprise khẳng định báo cáo trên vô căn cứ.

Hiện tại, theo Forbes, tài sản của tỷ phú Carl Icahn chỉ còn chưa đến 5 tỷ USD, nhưng theo phía Hundenburg, Cark Icahn đang đánh vật với các khoản nợ đến hạn thanh toán và rất cần tiền mặt. Thông tin trên đã giáng đòn chí mạng vào cha con Icahn từ cuối năm 2023, các nhà đầu tư bắt đầu bán tháo cổ phiếu, dù vị tỷ phú nhiều kinh nghiệm này đã trả cổ tức hậu hĩnh với khoản lãi 6% để vỗ về cổ đông theo "mô hình Ponzi".

Tháng 2/2023, Carl Icahn dùng 9,8 tỷ USD cổ phiếu làm tài sản bảo đảm để vay ký quỹ, nhưng cuối năm ngoái, khi giá trị của chúng giảm xuống chỉ còn 5,6 tỷ USD, tỷ phú này phải ký quỹ thêm 21 triệu cổ phiếu và hiện đứng trước nguy cơ buộc phải thanh lý.

Tỷ phú Carl Icahn

Tỷ phú Carl Icahn

... Đến lừa đảo đa cấp

Sinh năm 1936, Carl Icahn là người gốc Do Thái, sau khi tốt nghiệp khoa Triết của Đại học Princeton, ông tiếp tục vào Trường Y Đại học New York (Mỹ) trước khi nghỉ ngang để thực hiện nghĩa vụ quân sự. Rất giỏi toán, Carl Icahn từng là nhân viên môi giới, làm việc tại Sàn giao dịch chứng khoán New York trước khi bắt tay vào kinh doanh, sát nhập những công ty bị định giá thấp.

Sau những vất vả của thời sinh viên, thấy các ván bài Poker có thể kiếm được tiền, Carl Icahn đã đọc 3 cuốn sách về môn này trong vòng 2 tuần và chơi giỏi gấp 10 lần. Trò chơi mang lợi nhuận này đã đưa đường dẫn lối Carl Icahn vay tiền chơi chứng khoán với thu nhập khoảng 1,2 - 2 triệu USD mỗi năm và tiến tới thành lập Icahn Enterprises của riêng mình.

Trở thành nhà đầu cơ nổi tiếng thế giới với hàng loạt thương vụ đình đám liên quan đến Yahoo, eBay, thời kỳ đỉnh cao năm 2000, Icahn Enterprises đã tạo ra lợi nhuận lên tới 840% so với 250% của Berkshire.

Với bản tính "thích săn mồi", đặt cược những ván lớn để thu về lợi nhuận nhiều nhất cho bản thân, tháng 8/2013 số cổ phần Apple trị giá 1 tỷ USD do Carl Icahn nắm giữ đã đạt mức vốn hóa thị trường tới 17 tỷ USD và tỷ phú này có thể thâu tóm công ty có giá trị thị trường lên tới 50 tỷ USD... tạo ra hiện tượng "Icahn Lift".

Văn phòng làm việc của Carl Icahn tại GM Building (ở khu Manhattan, Mỹ) chẳng khác gì viện bảo tàng, thu thập các chiến tích gần 30 năm qua từ những cuộc thâu tóm nổi tiếng trong giới tài chính.

Cuộc chinh phục gần đây nhất của là vụ thâu tóm hãng máy tính Dell và dùng tiền của người khác như một quỹ đầu cơ, họ sẵn sàng chi cho ông 2,5% khoản đầu tư của mình cùng 25% lợi nhuận kiếm được. Đến năm 2007 Carl Icahn nắm trong tay khoảng vốn quay vòng lên đến 5 tỷ USD và cứ thế nhân lên cho đến khi các quỹ do ông điều hành thua lỗ hơn 35%, bị nhà đầu tư chỉ trích đồng thời đòi lại khoản tiền đã góp.

Những năm gần đây, Icahn dành phần lớn thời gian ở biệt thự trên đảo Indian Creek, hàng ngày chơi tennis, giải trí bằng phim ảnh, để con trai dần tiếp quản công việc.

NGUYỄN XUÂN (Theo Forbes, The Paper)

Nguồn CA TP.HCM: http://congan.com.vn/quoc-te/ky-cuoi-tu-soi-gia-pho-wall-den-nguoi-di-san-that-the_169023.html