'Lá chắn' bảo vệ Trái đất khỏi bức xạ cực tím đang phục hồi

Tầng ozone, "lá chắn" bảo vệ Trái đất khỏi bức xạ cực tím, dự kiến sẽ trở lại mức năm 1980 vào năm 2066 ở Nam Cực, năm 2045 ở Bắc Cực, và năm 2040 ở các khu vực khác. Sự suy giảm tầng ozone do vụ phun trào núi lửa gần Tonga năm 2022 chỉ có tác động ngắn hạn. (Ảnh: Reuters)

Nghị định thư Montreal (1989), với mục tiêu loại bỏ các chất làm suy giảm tầng ozone như CFC, đã góp phần lớn trong việc bảo vệ tầng ozone và chống biến đổi khí hậu. (Ảnh: JHU Hub)

Tầng ozone, hay còn gọi là lá chắn ozone, là một lớp khí quyển đặc biệt nằm trong tầng bình lưu của Trái Đất, ở độ cao từ khoảng 15 đến 35 km. Tầng ozone có vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sự sống trên hành tinh của chúng ta bằng cách hấp thụ đến 99% các bức xạ cực tím (UV) có hại từ Mặt Trời. (Ảnh: Syfy)

Tầng ozone hoạt động như một lá chắn tự nhiên, ngăn chặn các tia UV có thể gây hại cho con người và các sinh vật sống khác. Nếu không có tầng ozone, các tia UV này có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như ung thư da, đục thủy tinh thể, và suy giảm hệ miễn dịch ở con người. Ngoài ra, chúng còn ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái biển, làm giảm năng suất cây trồng và gây hại cho các vật liệu xây dựng. (Ảnh: My Chem Cafe)

Trong những thập kỷ qua, tầng ozone đã bị suy giảm nghiêm trọng do các hoạt động của con người. Các hợp chất hóa học như chlorofluorocarbons (CFCs), halon, và các chất khác chứa clo và brom đã phá hủy các phân tử ozone trong khí quyển. Những chất này thường được sử dụng trong các sản phẩm như bình xịt, hệ thống làm lạnh và điều hòa không khí. (Ảnh: New Scientist)

Sự suy giảm tầng ozone dẫn đến việc tăng cường lượng tia UVB chiếu xuống bề mặt Trái Đất, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự gia tăng tia UVB có thể làm tăng tỷ lệ mắc các bệnh ung thư da, gây hại cho mắt và làm suy yếu hệ miễn dịch. Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thực vật và động vật, gây ra những biến đổi trong hệ sinh thái. (Ảnh: Bureau of Meteorology Newsroom)

Nhận thức được tầm quan trọng của tầng ozone, cộng đồng quốc tế đã có nhiều nỗ lực để bảo vệ nó. Năm 1987, Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone đã được ký kết, yêu cầu các quốc gia giảm dần và loại bỏ việc sử dụng các chất gây hại cho tầng ozone. Nhờ những nỗ lực này, tầng ozone đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi, mặc dù quá trình này sẽ mất nhiều thập kỷ để hoàn thành. (Ảnh: NASA Earth Observatory)

Tầng ozone là một phần không thể thiếu của hệ sinh thái Trái Đất, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sự sống khỏi các bức xạ có hại từ Mặt Trời. Việc bảo vệ và phục hồi tầng ozone không chỉ là trách nhiệm của các chính phủ mà còn của mỗi cá nhân, nhằm giảm thiểu các hoạt động gây hại và bảo vệ lá chắn tự nhiên này cho các thế hệ tương lai. (Ảnh: World Meteorological Organization WMO)

Mời quý độc giả xem thêm video: Vật thể ma quái tiết lộ “tương lai” 5 tỉ năm sau của Trái Đất.

Thiên Trang (TH)