Lễ hội văn hóa truyền thống đền Thượng Thái Sơn

Hoạt động tế lễ tại lễ hội đền Thượng Thái Sơn.

Dự lễ hội có ngài Khamphan Khamone, Tham tán Văn hóa, Giáo dục nước CHDCND Lào; đại diện Quỹ Văn hiến Việt Nam, Sở Văn hóa và Thể thao; Ban Quản lý Quần thể Danh thắng Tràng An; Phòng Văn hóa thông tin huyện Nho Quan, chính quyền, nhân dân trong xã và đông đảo du khách thập phương.

Các đại biểu dự lễ hội.

Công chúa nước Lào tên phiên âm tiếng Việt là Nhồi Hoa, theo lệnh vua cha đã đem vài trăm con voi sang và giúp huấn luyện voi cho Đại Việt đánh giặc ngoại xâm dưới thời vua Lê Thánh Tông vào thế kỷ XV. Sau khi giao xong đàn voi, trên đường trở về không may công chúa lâm bệnh và qua đời tại đồi Đền. Vua Lê Thánh Tông cho xây khu lăng mộ và cho lập đền thờ công chúa tại thôn Thái Sơn, xã Sơn Lai.

Di tích nằm trên đỉnh đồi Đền giữa không gian làng quê yên bình với núi đồi hùng vĩ. Trải qua hàng trăm năm, di tích đã có phần mai một và được trùng tu nhiều lần; Hiện nay di tích gồm 3 tòa, tòa Trung Đường và Hậu cung còn giữ nguyên vẹn kiến trúc "Tiền đao Hậu đấu". Ngoài ra di tích còn lưu giữ được ban thờ có ảnh công chúa chạm trên gỗ cùng nhiều đồ thờ tự có giá trị, đặc biệt là 4 sắc phong triều Nguyễn.

Di tích trở thành địa danh văn hóa, tâm linh của nhân dân trong vùng và đã được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2007.

Người dân địa phương biểu diễn văn nghệ tại lễ hội.

Hàng năm nhân dân trong vùng tổ chức lễ hội truyền thống vào ngày 3/3 âm lịch. Bên cạnh hoạt động dâng hương, ôn lại lịch sử của đền thờ, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn nghệ truyền thống đặc trưng của hai dân tộc Việt - Lào.

Ngôi đền thờ Công chúa nước Lào là di tích lịch sử, văn hóa đặc biệt, minh chứng hiện thực về tình đoàn kết giữa hai dân tộc Việt - Lào. Quỹ Văn Hiến Việt Nam cùng UBND tỉnh và nhiều đơn vị đang nghiên cứu, tìm hiểu kỹ hơn về di tích để có phương án tôn tạo, phát triển di tích.

Tin, ảnh: Hoàng Hiệp