Long An nỗ lực từng bước kiểm soát dịch HIV

Đi đầu trong triển khai loại hình xét nghiệm phát hiện ca nhiễm mới HIV

Số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Long An cho biết, tỷ lệ lây nhiễm do hành vi tiêm chích giảm rõ rệt. Hình thái lây nhiễm chính là quan hệ tình dục đồng giới nam (MSM) ngày càng gia tăng. Các ca nhiễm HIV mới tập trung chủ yếu trong nhóm người trẻ độ tuổi thanh niên, học sinh, sinh viên, công nhân…

Số người nhiễm HIV mới là MSM chiếm 64%, tăng 0,9% so với năm 2023. Hiện toàn tỉnh ghi nhận 5.100 người nhiễm HIV, trong đó hơn 1.700 trường hợp tử vong. Trong số 3.800 người nhiễm HIV còn sống ở cộng đồng, có hơn 3.500 người đang được điều trị ARV, chiếm hơn 90%. Số bệnh nhân xét nghiệm tải lượng HIV đạt tỉ lệ dưới ngưỡng 200 bản sao/1ml máu, đạt hơn 99% (với tải lượng virus này sẽ không còn lây lan nguồn bệnh cho cộng đồng).

Giai đoạn 2020-2024, với sự hỗ trợ của Dự án EPIC, Long An đã mở rộng và đa dạng hóa các loại hình tư vấn xét nghiệm HIV. Các địa phương triển khai hoạt động thông báo, tư vấn xét nghiệm cho bạn tình, bạn chích của người nhiễm HIV; tiếp cận, xét nghiệm HIV thông qua mạng lưới người có hành vi nguy cơ cao.

Lấy máu xét nghiệm HIV tại BV đa khoa Đồng Tháp Mười - Tỉnh Long An.

Ngoài ra, người nhiễm HIV được tư vấn, cung cấp sinh phẩm tự xét nghiệm để chủ động làm xét nghiệm cho bạn tình, bạn chích hoặc thông báo, vận động bạn tình, bạn chích, người có hành vi nguy cơ cao trong mạng lưới xã hội của họ đến cơ sở y tế làm xét nghiệm HIV.

Bà Nguyễn Hoàng Uyên - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, Long An là một trong những địa phương đi đầu trên cả nước triển khai loại hình xét nghiệm phát hiện các ca mới nhiễm trong vòng 12 tháng. Trong 5 năm, hơn 6.300 lượt khách hàng nguy cơ cao được xét nghiệm HIV tại cộng đồng và hơn 14.900 lượt khách hàng nguy cơ cao được xét nghiệm HIV tại cơ sở y tế. Qua đó, phát hiện hơn 1.900 ca nhiễm HIV mới, trong đó 98% khách hàng có kết quả xét nghiệm dương tính được chuyển gửi thành công đến cơ sở điều trị ARV.

Bên cạnh đó, mô hình cải thiện chất lượng trong giảm kỳ thị, phân biệt đối xử và mô hình Nhóm cộng đồng hỗ trợ nâng cao dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS tại cơ sở y tế (CAB) triển khai hiệu quả, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.

Triển khai hiệu quả điều trị PrEP

Hoạt động điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) được triển khai hiệu quả. Một trong những điểm sáng của Dự án là vận dụng sớm và linh hoạt các sáng kiến, mô hình mới như PrEP lưu động, PrEP từ xa, mô hình phòng khám toàn diện, các mô hình lồng ghép… giúp hỗ trợ người có nguy cơ cao nhiễm HIV vượt qua các rào cản về nhận thức, tâm lý và địa lý để dễ dàng tiếp cận dịch vụ.

Việc điều trị PrEP giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV trên 98%. Trong 5 năm, tỉnh có hơn 3.900 khách hàng được điều trị. Nổi bật trong cung cấp dịch vụ điều trị HIV của dự án là mô hình điều trị trong ngày, điều trị nhanh. Khi có kết quả xét nghiệm khẳng định HIV, bệnh nhân được khám và điều trị ARV trong cùng ngày, giúp nhanh chóng phục hồi miễn dịch, giảm mất dấu và giảm lây truyền HIV trong cộng đồng.

Với mục tiêu "lấy người bệnh làm trung tâm", từ năm 2022, tỉnh triển khai sàng lọc, quản lý bệnh không lây nhiễm, bệnh đồng nhiễm như cao huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, ung thu cổ tử cung, sức khỏe tâm thần, viêm gan... góp phần bình đẳng giới, bình đẳng trong tiếp cận điều trị, nâng cao chất lượng cuộc sống người nhiễm HIV.

Nhằm giảm gánh nặng bệnh lao cho người nhiễm HIV, dự án tiên phong trong sử dụng phác đồ ngắn hạn, hiệu quả để điều trị lao tiềm ẩn cho những bệnh nhân đủ tiêu chuẩn. Bệnh nhân hoàn thành điều trị lao tiềm ẩn đạt 97%.

Đặc biệt, phòng xét nghiệm tải lượng HIV của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh là đơn vị chuyên khoa đầu tiên của hệ thống dự phòng, chính thức đưa vào hoạt động từ tháng 9/2023, cung cấp dịch vụ được bảo hiểm y tế chi trả cho hơn 3.000 bệnh nhân của các phòng khám ngoại trú trong và ngoài tỉnh. Qua đó, giúp bệnh nhân đang điều trị ARV được xét nghiệm tải lượng định kỳ, chủ động lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ, rút ngắn thời gian vận chuyển mẫu và nhận kết quả.

Mời bạn đọc xem tiếp video:

Bạn hỏi - Chuyên gia trả lời: Tất tần tật về HIV/AIDS I SKĐS

Thu Anh