Mỹ và các nước Arab đàm phán bí mật với Iran về lệnh ngừng bắn toàn diện

Khói lửa bốc lên sau vụ không kích của Israel ở khu ngoại ô Dahiyeh, phía thủ đô Beirut của Lebanon, ngày 4-10. Ảnh: AP

Theo kênh số 12 của Israel, giới chức nước này không tham gia các cuộc thảo luận bí mật, song các quan chức cấp cao Israel đã được thông báo về nội dung này. Tuy nhiên, nguồn tin không cho biết, các cuộc đàm phán được khởi xướng khi nào và tiến hành ở đâu. Danh sách cụ thể các nước Arab tham gia tiến trình thảo luận cũng không được đề cập. Giới chức Mỹ, Iran và Israel cũng chưa xác thực thông tin này. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin Arab, các cuộc thảo luận nhiều khả năng có sự tham gia của Ai Cập và Qatar, hai quốc gia Arab đã cùng Mỹ làm trung gian hòa giải cho một lệnh ngừng bắn mới tại dải Gaza giữa Israel và lực lượng Hamas trong nhiều tháng qua.

Thông tin về sáng kiến đề xuất được đưa ra khi phong trào Hezbollah ở Lebanon dường như đang có sự thay đổi lập trường về một lệnh ngừng bắn. Trước đây, Hezbollah luôn khẳng định sẽ ngừng tấn công cho đến khi cuộc chiến tại Dải Gaza chấm dứt. Tuy nhiên, trong các tuyên bố gần đây của những người đứng đầu nhóm này, cuộc chiến Gaza không được đề cập.Phát biểu trên sóng truyền hình ngày 8-10, Naim Qassem, phó thủ lĩnh của Hezbollah đồng thời là quan chức cấp cao nhất của nhóm này sau khi thủ lĩnh Hassan Nasrallah bị giết trong một cuộc không kích của Israel, cho biết ông ủng hộ những nỗ lực của chủ tịch quốc hội Lebanon Nabih Berri trong việc đảm bảo một lệnh ngừng bắn mà không đặt ra điều kiện.

Trong khi đó, tình hình Trung Đông càng trở nên phức tạp hơn trong thời gian gần đây khi Iran phát đi cảnh báo nghiêm trọng tới các quốc gia vùng Vịnh về việc hỗ trợ Israel, theo tờ Jerusalem Post (Israel) ngày 8-10. Nguồn tin từ Reuters cho biết, một quan chức cấp cao của Iran đã nhấn mạnh rằng Tehran sẽ không chấp nhận bất kỳ hành động nào từ các quốc gia vùng Vịnh nhằm hỗ trợ Israel trong các hoạt động quân sự chống Iran, đồng thời khẳng định rằng bất kỳ hành động nào như vậy sẽ bị Iran đáp trả mạnh mẽ.

Quan chức Iran trên khẳng định việc các quốc gia vùng Vịnh cho phép sử dụng không phận hoặc các căn cứ quân sự của mình cho Israel tấn công Iran sẽ được coi là hành động khiêu khích và sẽ dẫn đến một phản ứng quân sự tương ứng từ Tehran. Iran đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết trong khu vực và kêu gọi các quốc gia vùng Vịnh giữ lập trường trung lập trong bất kỳ cuộc xung đột nào giữa Israel và Iran.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi đã đến Saudi Arabia và các quốc gia vùng Vịnh khác để tham gia vào các cuộc đàm phán cấp cao. Những chuyến thăm này diễn ra sau khi Iran có cuộc thảo luận với một số nước Arab vùng Vịnh tại hội nghị châu Á ở Qatar tuần trước. Trong các cuộc họp, Iran đã tìm cách trấn an những quốc gia này rằng Tehran không tìm kiếm xung đột nhưng cũng cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu các quốc gia vùng Vịnh tham gia hoặc hỗ trợ bất kỳ hành động quân sự nào của Israel chống lại Iran.

Một trong những điểm nổi bật trong tuyên bố của Iran là cảnh báo đối với việc sử dụng không phận và căn cứ quân sự của các quốc gia vùng Vịnh cho Israel. Quan chức Iran nhấn mạnh rằng nếu bất kỳ quốc gia nào trong khu vực cho phép Israel sử dụng không phận hoặc căn cứ quân sự để thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào Iran, hành động đó sẽ bị coi là một sự tham gia tích cực vào cuộc xung đột và sẽ dẫn đến phản ứng từ Iran. "Iran đã tuyên bố rõ ràng rằng bất kỳ hành động nào của một quốc gia vùng Vịnh chống lại Tehran, dù thông qua việc sử dụng không phận hay căn cứ quân sự, đều sẽ được Tehran coi là hành động khiêu khích và Tehran sẽ đáp trả tương ứng", quan chức cấp cao Iran cho biết.

Iran cũng nhấn mạnh rằng sự trung lập của các quốc gia vùng Vịnh là điều tối thiểu mà Tehran mong đợi từ họ. Theo một nhà ngoại giao phương Tây tại vùng Vịnh, trong cuộc họp giữa các quốc gia vùng Vịnh và Iran tại Doha (Qatar), Tehran đã đưa ra thông điệp rõ ràng rằng họ mong muốn các quốc gia trong khu vực không can thiệp vào xung đột và duy trì lập trường trung lập. Nhà ngoại giao này cũng lưu ý rằng Iran sẽ theo dõi chặt chẽ cách phản ứng của các quốc gia vùng Vịnh trong trường hợp bị Israel tấn công, đặc biệt là về việc sử dụng các căn cứ quân sự của Mỹ trong khu vực.

AN BÌNH