Ngân hàng bị bác kháng cáo khi yêu cầu cựu nhân viên phải trả tiền lãi

Theo đó, ngày 23-2, TAND Cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm xem xét kháng cáo của Ngân hàng AGribank, trong vụ án Nguyễn Thị Trà Lý (SN 1965, cựu cán bộ tín dụng Chi nhánh AGribank Phú Minh – Phú Xuyên, Hà Nội) và Lê Văn Mạnh (SN 1973, trú ở xã Văn Nhân, huyện Phú Xuyên) gian dối chiếm đoạt 500 triệu đồng của tổ chức tín dụng này.

Sau phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 6-2020, hai bị cáo không kháng cáo. Tuy nhiên, ngân hàng kháng cáo về trách nhiệm bồi thường dân sự. Cụ thể, AGribank đề nghị cấp tòa phúc phúc thẩm buộc các bị cáo phải bồi thường tiền lãi của khoản tiền bị chiếm đoạt tính đến ngày xét xử sơ thẩm (16-6-2020) là 827 triệu đồng.

Nguyễn Thị Trà Lý và đồng phạm bị đưa ra xét xử tại phiên tòa.

Bản án sơ thẩm thể hiện, trong thời gian từ năm 2007-2009, Nguyễn Thị Trà Lý và Lê Văn Mạnh đã tạo lập hồ sơ để vay vốn bằng hình thức thế chấp tài sản bảo đảm của bên thứ 3 nhằm chiếm đoạt tiền ngân hàng.

Thực hiện hành vi phạm tội, Mạnh gặp ông Lê Văn M. (SN 1963, là chú họ của Mạnh) mượn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) “cầm cố” để vay tiền người khác. Tin tưởng cháu họ, ông M. đã giao sổ đỏ cho Mạnh.

Có sổ đỏ, Mạnh đến chi nhánh ngân hàng nơi Nguyễn Thị Trà Lý công tác để nhờ làm thủ tục vay 90 triệu đồng. Lý làm thủ tục vay, lập giấy đề nghị vay vốn, phương án sản xuất kinh doanh, đơn yêu cầu, bảo lãnh… Sau đó, Mạnh giả mạo chữ ký của ông M. thế chấp sổ đỏ trên.

Cơ quan tố tụng xác định, Lý không thẩm định tài sản thế chấp, thậm chí còn nhờ người khác giả chữ ký của vợ ông M. để lập hồ sơ khống. Sau lần được giải ngân 90 triệu đồng, Mạnh tiếp tục vay tiền ngân hàng thêm nhiều lần nữa.

Mạnh dùng tiền vay lần sau để trả nợ gốc và lãi của khoản vay trước. Đến tháng 3-2009, Lý tiếp tay cho Mạnh lập hồ sơ giả mạo để ngân hàng giải ngân cho Mạnh vay 500 triệu đồng. Các khoản vay trên dù có hành vi gian dối về thủ tục nhưng đều tất toán nên không gây thiệt hại cho ngân hàng.

Sau những lần trót lọt nêu trên, tháng 9-2009, Lý và Mạnh tiếp tục lập hồ sơ vay 500 triệu đồng. Lý đã tạo dựng hợp đồng bảo lãnh, hợp đồng thế chấp giả mạo. Biết khoản vay không có bảo đảm theo quy định nhưng Lý vẫn hoàn thiện hồ sơ có tài sản bảo đảm về mặt hình thức để Mạnh được vay 500 triệu đồng.

Lần này, đến hạn nhưng Mạnh không thực hiện nghĩa vụ trả nợ mà chiếm đoạt toàn bộ số tiền trên của ngân hàng.

Với hành vi phạm tội gây ra, xét xử sơ thẩm các bị cáo, TAND TP Hà Nội đã quyết định tuyên phạt Nguyễn Thị Trà Lý 11 năm tù và Lê Văn Mạnh 7 năm tù cùng về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Về trách nhiệm dân sự, tòa án cấp sơ thẩm ghi nhận việc ông M. tự nguyện trả ngân hàng 300 triệu đồng. Hai bị cáo khắc phục 20 triệu đồng. Tòa án buộc hai bị cáo tiếp tục trả ngân hàng 180 triệu đồng. Ngoài ra, ngân hàng phải trả lại “sổ đỏ” cho chủ tài sản.

Không đồng tình với quyết định trên, ngân hàng kháng cáo yêu cầu các bị cáo phải bồi thường tiền lãi. “Hợp đồng tín dụng là hợp pháp. Hợp đồng thế chấp có vô hiệu cũng không làm mất đi nghĩa vụ của khách hàng”, đại diện ngân hàng trình bày tại phiên tòa phúc thẩm.

Đại diện ngân hàng cũng trích dẫn các điều luật của Bộ luật Hình sự, Bộ luật Dân sự về bồi thường thiệt hại. Dù vậy, HĐXX lại nhiều lần giải thích cho ngân hàng về việc các bị cáo đã có hành vi gian dối, có ý chí chiếm đoạt tiền ngân hàng và phải chịu trách nhiệm hình sự.

“Giả dụ ngân hàng bị trộm hoặc bị cướp tiền thì ngân hàng tính lãi như thế nào với khoản tiền bị trộm, cướp. Có quy định nào tính lãi không? Việc các bị cáo tạo dựng hồ sơ giả là phương thức thực hiện hành vi phạm pháp khiến hợp đồng vô hiệu” – HĐXX phúc thẩm giải thích.

“Ngân hàng có quan điểm của mình. Còn tòa án nhìn nhận dưới góc độ quy định pháp luật” - HĐXX khẳng định thêm và sau đó quyết định bác kháng cáo của AGribank. Ngoài ra, với yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại nhưng không được chấp thuận, nên tổ chức tín dụng này phải chịu án phí phúc thẩm, số tiền 36 triệu đồng.

Lâm Vinh