Ngân hàng Trung ương châu Âu tăng lãi suất sau 11 năm giữ ổn định

Trong một động thái bất ngờ, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã đẩy lãi suất cơ bản lên 0,5 điểm phần trăm, sau khi các nhà kinh tế dự kiến mức tăng nhỏ hơn 0,25 điểm. Tham gia cùng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Trung ương Anh trong cuộc chiến chống lạm phát, ECB cho biết mức tăng là cần thiết sau khi chi phí thực phẩm và nhiên liệu tăng vọt mà không có dấu hiệu giảm bớt trong vài tháng tới.

Chủ tịch của ECB Christine Lagarde dự đoán lạm phát sẽ vẫn ở mức cao không thể tránh khỏi trong một thời gian, do áp lực liên tục từ giá năng lượng và thực phẩm cũng như áp lực trong chuỗi giá cả.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau quyết định này, bà Lagarde cho biết, việc đồng euro giảm giá so với đồng đôla đã làm tăng chi phí nhập khẩu, làm tăng thêm áp lực lạm phát. Trong khi đó, triển vọng kinh tế đối với khối tiền tệ gồm 19 thành viên đang suy yếu, khiến các nhà hoạch định chính sách đau đầu khi họ cân nhắc về đường đi có thể xảy ra của lạm phát trong năm tới.

Nếu nền kinh tế rơi vào suy thoái, nó sẽ gây áp lực giảm giá đối với mục tiêu 2% của ECB mà không cần tăng thêm lãi suất. Trong trường hợp không có những gián đoạn mới, chi phí năng lượng sẽ ổn định và tắc nghẽn nguồn cung sẽ giảm bớt, cùng với quá trình bình thường hóa chính sách đang diễn ra, sẽ hỗ trợ lạm phát trở lại mục tiêu của EU. ECB đã tăng 3 mức lãi suất chính lên lần lượt là 0,50%, 0,75% và 0%, chấm dứt kỷ nguyên lãi suất âm kể từ cuộc khủng hoảng nợ Hy Lạp năm 2012.

Tuy nhiên, đồng đôla có thể được tăng giá trở lại khi các nhà hoạch định chính sách Mỹ nhóm họp vào tuần tới, kỳ vọng rằng họ sẽ tăng lãi suất chính của Fed thêm 0,75 điểm. Ngân hàng Trung ương Anh cũng dự kiến sẽ thúc đẩy bằng một đợt tăng lãi suất khác vào tháng 8. Các quan chức ECB đã phải chịu áp lực từ các quan chức Đức, Hà Lan và Áo để tăng chi phí vay nợ bất chấp lo ngại rằng chi phí vay nợ sẽ leo thang đối với các thành viên Nam Âu của khối đồng tiền chung euro.

Nguy cơ sụp đổ của Chính phủ Ý vào sáng ngày 21/7 đã làm tăng chi phí đi vay của Rome và gây áp lực lên ECB để đẩy mạnh chương trình "chống phân mảnh", được thiết kế để bảo vệ các quốc gia đang gặp căng thẳng về tài chính nợ. Những lo ngại về suy thoái đã giúp đẩy đồng euro xuống mức thấp nhất trong 20 năm so với đồng đôla, điều này làm tăng thêm nhiệm vụ chống lạm phát của ECB bằng cách làm trầm trọng thêm giá năng lượng vốn đã cao. Dầu nằm trong số nhiều mặt hàng được định giá bằng đôla.

Carsten Brzeski - Nhà kinh tế trưởng khu vực đồng euro tại ngân hàng ING - cho biết: Việc tăng lãi suất thêm 0,5 điểm phần trăm, ECB cho rằng cơ hội cho một loạt các đợt tăng lãi suất đang đóng lại nhanh chóng. Chuyên gia này cho biết, các nguyên nhân của lạm phát sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc tăng lãi suất, nhưng ECB đã khôn ngoan khi tạo ra một cú sốc lớn hơn trước một cuộc suy thoái có thể xảy ra.

Việc tăng lãi suất này, cũng như các đợt tăng tiềm năng khác, đều nhằm mục đích hạ thấp kỳ vọng lạm phát và khôi phục danh tiếng và uy tín đã bị tổn hại của ECB với tư cách là người chống lạm phát. Quyết định hôm nay cho thấy ECB quan tâm đến mức độ tin cậy này hơn là về khả năng dự đoán. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản trước đó đã duy trì mức lãi suất cực thấp và báo hiệu quyết tâm của họ sẽ duy trì một ngoại lệ trong làn sóng thắt chặt chính sách.

Việt Dũng