'Ngoại giao Lụa' và những cầu nối đặc biệt trong quan hệ Việt Nam - Italia

Nửa thế kỷ qua, hai quốc gia dù ở hai châu lục xa cách nhau, nhưng vẫn có những sự kết nối thân tình và ấm áp, nhờ những cầu nối hết sức đặc biệt.

Khi Lụa trở thành cầu nối

“Ngoại giao Lụa” - cụm từ ấy không biết xuất phát chính xác từ đâu, bao giờ nhưng có một thực tế không thể phủ nhận là lụa tơ tằm truyền thống của Việt Nam xứng đáng được tôn vinh là sứ giả ngoại giao - một hình ảnh đẹp tự nhiên, mềm mại biểu trưng cho mối quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam giữa với các quốc gia trên thế giới.

Với riêng đất nước Italia, từ rất lâu, Đại sứ quán Italia đã chọn thời trang Lụa làm cầu nối cho tình hữu nghị bền chặt giữa Italia và Việt Nam. Năm 2018, kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam và Italia, điểm nhấn trong Tuần lễ thời trang Việt Nam - Italy là giới thiệu các bộ sưu tập thời trang Thu Đông lấy cảm hứng từ chất liệu lụa của các nhà thiết kế nổi tiếng ở cả Italy và Việt Nam.

Trong khuôn khổ Tuần lễ thời trang còn có triển lãm “Quy trình ươm tơ dệt lụa” với những nong tằm, cuộn tơ, máy ươm tơ, máy dệt thùng thoi gỗ và nhiều sản phẩm làm từ lụa… Còn nhớ, trong tuần lễ ngày đó, chuyên gia thời trang nổi tiếng của Italia Gaudio Monte đã xúc động chia sẻ, sự gặp gỡ giữa dòng lụa tơ tằm Việt Nam và lụa Italia là sự tương tác thú vị giữa giá trị văn hóa phương Đông và phương Tây, và rằng khi Lụa Italia giao lưu với Lụa Việt Nam là một cuộc gặp gỡ kết nối nhân duyên tuyệt vời.

Quang cảnh buổi trình diễn thời trang tại lễ Khai mạc năm Việt Nam - Italy 2023. Ảnh: Thanh Hải, Trường Dụy - Pv TTXVN tại Italy

Và năm 2022 vừa qua, một lần nữa mối nhân duyên tuyệt vời ấy lại được nhắc đến khi sự kiện văn hóa “Lụa với San Marino” được Đại sứ quán Việt Nam tại Italia kiêm nhiệm San Marino và Bộ Ngoại giao San Marino phối hợp tổ chức nhân dịp kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - San Marino.

Phát biểu tại sự kiện, Đại sứ Việt Nam tại CH Italia kiêm nhiệm CH San Marino Dương Hải Hưng đã chia sẻ, tơ lụa là một hình ảnh ẩn dụ sống động về giao thương, buôn bán trong lịch sử, cùng hình ảnh ẩn dụ của tuổi 15 trong quan hệ hai nước, lứa tuổi tràn đầy sức trẻ và niềm hy vọng tươi mới về tương lai, qua đó nói lên mong muốn thúc đẩy hơn nữa giao lưu, hợp tác giữa hai nước, vì một tương lai tươi sáng hơn ở phía trước.

Còn Ngoại trưởng Luca Beccari thì cho rằng các tiết mục múa và trình diễn thời trang đã giúp khán giả có cái nhìn sâu sắc về văn hóa Việt Nam và thông qua những thiết kế tinh tế tuyệt đẹp, đầy sáng tạo đã giới thiệu với nhân dân Việt Nam về đất nước San Marino. “Đây là một sự kết hợp hoàn hảo, như mối quan hệ hữu nghị trong 15 năm qua giữa hai đất nước chúng ta” - Ngoại trưởng Beccari cho biết.

Điều đáng chú ý là nhấn mạnh của Bộ trưởng Văn hóa Italia Belluzzi tại sự kiện: Mối quan hệ giữa hai nước được bắt đầu dựa trên những văn bản, thỏa thuận chính thức đã ký kết và được cụ thể hóa trong nhiều lĩnh vực. Trong đó, văn hóa, nghệ thuật đóng vai trò là một hình thức ngoại giao đặc biệt, mở ra lộ trình đầy triển vọng cho mối quan hệ giữa hai nước.

“Tất cả chúng tôi thực sự ấn tượng về vẻ đẹp truyền thống của các bạn, cũng như về mối lương duyên giữa hai nền văn hóa chúng ta” - Bộ trưởng Belluzzi nhấn mạnh. Một chi tiết rất gây chú ý và giàu ý nghĩa nữa là việc nguyên thủ San Marino Maria Luisa Berti đã rất thích món quà từ Việt Nam và trong buổi lễ tiếp nhận Thư ủy nhiệm từ Đại sứ Việt Nam Dương Hải Hưng, bà Maria Luisa Berti đã trang trọng quàng chiếc khăn lụa để thể hiện sự yêu quý đất nước và con người Việt Nam.

Văn hóa, du lịch - nhịp cầu vững chắc kết nối Việt Nam và Italia

Nửa thế kỷ quan hệ hợp tác đã qua, nhìn lại, thấy rõ một điều, văn hóa, giáo dục, du lịch là nhịp cầu vững chắc kết nối Việt Nam với thế giới nói chung và đất nước Italia nói riêng. Từ năm 2013, “Ngôi nhà Italia” đã được Đại sứ quán Italy khai trương tại số 18 Lê Phụng Hiểu, Hà Nội. Đó thực sự là trung tâm quảng bá văn hóa và ngôn ngữ, góp phần mang lại hiểu biết sâu rộng về kinh tế, văn hóa Italy đối với người dân Việt Nam và tăng cường giao lưu, trao đổi, hợp tác văn hóa giữa hai bên. Còn có thể nhận thấy sự tham gia hiện diện đậm nét của Italia vào các sự kiện văn hóa danh tiếng gần đây tại Việt Nam như Liên hoan phim quốc tế Hà Nội, Lễ hội Pháo hoa quốc tế Đà Nẵng và sự xuất hiện của các nghệ sĩ tài hoa như nghệ sĩ piano Alessandro Martire...

Từ năm 2003 đến năm 2013, Chính phủ Italia phối hợp UNESCO giúp Việt Nam trùng tu khu di tích Mỹ Sơn với tổng kinh phí 1,5 triệu USD. Đặc biệt, năm Việt Nam - Italia 2023, với chủ đề: “Trân trọng - Hiểu biết - Hợp tác” với điểm nhấn là hàng loạt sự kiện văn hóa: Ngày phim Việt Nam tại Liên hoan phim châu Á; Chương trình biểu diễn thời trang tại Bologna/ Napoli; Triển lãm ảnh về quan hệ và tình đoàn kết Việt Nam - Italia; Những hoạt động kinh tế, văn hóa trong khuôn khổ Năm Việt Nam - Italia 2023 tại Umbria…

NSƯT Linh Nga cùng các diễn viên múa thể hiện tiết mục Vũ khúc múa Nón tại sự kiện văn hóa “Lụa với San Marino”. Ảnh: Trường Dụy/TTXVN

Du lịch cũng là một trong những trụ cột quan trọng trong quan hệ hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và Italia. Du lịch không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, thương mại mà còn giúp xây dựng mối quan hệ bền chặt giữa nhân dân hai nước. Sau gần 3 năm chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19, một trong những nhiệm vụ quan trọng mà Chính phủ Italia đề ra đó là tái thiết, thúc đẩy trao đổi du lịch hai chiều giữa Việt Nam và Italia.

Trong tương lai gần hai bên sẽ khai thác các chuyến bay thẳng, kết nối các thành phố lớn của Việt Nam và Italia. Năm 2022, Việt Nam đón hơn 15.000 lượt du khách Italia. Trong chiến lược phát triển du lịch của Việt Nam, Italia được xác định là một trong những thị trường trọng điểm.

Dù cách xa nhau về địa lý nhưng giữa Việt Nam và Italia luôn tồn tại một sợi dây kết nối bền chặt do Chính phủ và người dân hai nước bền bỉ góp sức tạo nên. Nói như ông Alessandro Onorato - Giám đốc Sở Văn hóa, Thời trang và Du lịch thủ đô Rome, tình hữu nghị giữa hai nước được vun đắp qua sự hiểu biết lẫn nhau về văn hóa và phong tục như ẩm thực, điện ảnh và thời trang.

Hai nước Việt Nam và Italia có những nét đặc trưng riêng, nhưng cùng có chung tình yêu cái đẹp, không chỉ cho phép hai nước nổi bật trên thế giới mà còn để tìm ra những điểm chung thú vị và hữu ích để phát triển các cơ hội du lịch và các dự án, đồng thời chia sẻ các khoảnh khắc thân tình.

Hà Anh