Người đi làm việc ở Hàn Quốc được tính đóng BHXH, hưởng lương hưu

Chỉ đóng BHXH một lần

Thông tin về một số nội dung cơ bản của Hiệp định Việt Nam – Hàn Quốc về BHXH và các quy định tại Luật BHXH năm 2024 về đàm phán, ký kết các Hiệp định, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ LĐTB&XH Trần Hải Nam cho biết: Luật BHXH năm 2014 quy định, người lao động là công dân Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Chính phủ.

Người lao động nộp hồ sơ đăng ký dự thi tiếng Hàn tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội để đi làm việc tại Hàn Quốc. Ảnh: Thủy Trúc.

Tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 143/2018/NĐ-CP ngày 15/10/2018 của Chính phủ quy định: Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc khi có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 1 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.

Còn theo Luật hưu trí quốc gia Hàn Quốc quy định, người nước ngoài từ 18 – 60 tuổi, sinh sống và làm việc trong DN tại Hàn Quốc có thể tham gia vào Chương trình hưu trí quốc gia giống như người Hàn Quốc bản xứ. Tuy nhiên, nếu luật pháp tại nước bản địa của người nước ngoài đó mà không cho phép người Hàn Quốc tham gia vào Chương trình hưu trí của nước mà người Hàn Quốc đến, làm việc thì người nước ngoài đó cũng không thể tham gia vào Chương trình hưu trí quốc gia của Hàn Quốc.

Với những quy định như vậy của hai quốc gia, người lao động Việt Nam và Hàn Quốc sẽ phải tham gia BHXH ở cả Việt Nam và Hàn Quốc. Do vậy, việc ký kết Hiệp định về BHXH là cần thiết để khắc phục vấn đề đóng BHXH song trùng, tối ưu hóa quyền lợi cho người lao động hai nước.

Hiệp định về BHXH giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hàn Quốc có phạm vi áp dụng đối với Việt Nam là Luật BHXH (chỉ áp dụng hai chế độ hưu trí và tử tuất), đối với Hàn Quốc là Luật Hưu trí quốc gia của Hàn Quốc. Đối tượng áp dụng gồm có người lao động là công dân Việt Nam, người lao động là công dân Hàn Quốc và thân nhân hoặc người thừa kế của những người này theo quy định pháp luật mỗi nước.

Sẽ đàm phán ký kết với Nhật Bản về BHXH

Hiệp định Việt Nam – Hàn Quốc về BHXH quy định tránh đóng BHXH hai lần nhằm tạo điều kiện cho người lao động của hai bên. Đối với lao động phái cử, người lao động của một bên ký kết được cử đi làm việc ở bên ký kết còn lại thì chỉ áp dụng pháp luật của bên ký kết đầu tiên trong thời gian 60 tháng đầu và có thể kéo dài thêm không quá 36 tháng.

Thực hiện Hiệp định Việt Nam – Hàn Quốc về BHXH, người lao động Việt Nam đi làm việc tại Hàn Quốc chỉ đóng BHXH một lần để tính lương hưu. Ảnh: Thủy Trúc.

Đối với lao động tuyển dụng tại chỗ, người lao động của một bên ký kết đang tạm sinh sống và được tuyển dụng bởi người sử dụng lao động ở bên ký kết còn lại thì chỉ áp dụng pháp luật của bên ký kết còn lại. Riêng đối với người lao động là công dân Hàn Quốc được người sử dụng lao động tại Việt Nam tuyển dụng làm việc tại Việt Nam thì chỉ áp dụng pháp luật của Hàn Quốc trong thời gian không quá 60 tháng.

Thời gian tham gia BHXH để tính hưởng quyền lợi hưu trí là tổng các khoảng thời gian tham đóng BHXH đã được ghi nhận theo pháp luật của Việt Nam và Hàn Quốc, không bao gồm thời gian trùng (nếu có). Việc tính hưởng chế độ BHXH cho người lao động được thực hiện theo quy định pháp luật của mỗi bên ký kết.

Tính đến nay, số lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là trên 650.000 người và hơn 150.000 người lao động nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam. Để tiếp tục tạo điều kiện cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đóng BHXH một lần, Chính phủ Việt Nam có định hướng đẩy mạnh đàm phán, ký kết các Hiệp định song phương về BHXH với các quốc gia khác.

Việc ký kết này, trước hết sẽ thực hiện với các nước tiếp nhận nhiều người lao động Việt Nam và các nước có nhiều người lao động đến Việt Nam làm việc. Hiện nay, Bộ LĐTB&XH đang dự thảo hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ cho phép đàm phán chính thức Hiệp định về BHXH giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Nhật Bản, dự kiến có thể tiến hành đàm phán vòng 1 trong quý I năm 2025.

Theo Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ LĐTB&XH Phạm Trường Giang, Chính phủ rất quan tâm đến đảm bảo quyền lợi cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài, về tiền lương, chế độ hưu trí, thời gian làm việc. Việc hợp tác song phương về BHXH giữa Việt Nam và Hàn Quốc không chỉ mang lại quyền lợi cho người lao động được đóng BHXH sau này tính hưởng lương hưu mà DN và quốc gia đều được hưởng lợi. Trong thời gian tới, Việt Nam triển khai nội dung này với các nước sẽ đáp ứng kịp thời mong mỏi của người lao động và người sử dụng lao động ở Việt Nam và nước đàm phán.

Thủy Trúc