Như Xuân (Thanh Hóa): 120 hộ dân mòn mỏi chờ an cư
Suốt 5 năm qua, do nằm trong vùng quy hoạch dự án chứa nước Bản Mồng (xã Yên Hợp, huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An) khiến đời sống của 119 hộ dân tại thôn Thanh Sơn, xã Thanh Hòa, huyện miền núi Như Xuân (Thanh Hóa) gặp nhiều rất nhiều khó khăn.
Một ngàm tràn trên đường dẫn vào thôn Thanh Sơn. Ảnh: Ông Hà Văn Giới cung cấp.
Mỏi mòn chờ tái định cư
Ông Hà Văn Giới - Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng thôn Thanh Sơn, cho biết: Mọi khó khăn của người dân trong thôn bắt đầu vào năm 2018, khi Dự án hồ chứa nước Bản Mồng được xây dựng tại xã Yên Hợp, huyện Quỳ Hợp (Nghệ An) được triển khai xây dựng. Do ở vị trí giáp ranh, toàn bộ diện tích của thôn đã nằm lọt trong vùng quy hoạch lòng hồ, buộc phải di dời toàn bộ 119 hộ dân với 430 nhân khẩu của thôn đến nơi ở mới. Tuy nhiên, đến nay đã 5 năm, kể từ khi nhường đất, người dân vẫn chưa được tái định cư theo quy định.
“Do nằm trong khu vực ảnh hưởng của dự án nên các hộ dân nơi đây nhiều năm qua không thể xây dựng, cải tạo nhà cửa và không thể tách hộ. Nhiều hộ gia đình có đến 3 thế hệ sinh sống trong ngôi nhà nhỏ, ẩm thấp, chật hẹp. Trong khi đó, cơ sở vật chất của các điểm trường mầm non, tiểu học tại thôn cũng đã xuống cấp nhưng không được đầu tư xây mới hoặc nâng cấp… Trong các kỳ họp tiếp xúc cử tri, người dân đã nhiều lần kiến nghị lên xã Thanh Hòa, huyện Như Xuân với mong muốn sớm được bố trí tái định cư, ổn định đời sống, phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, nhưng đến nay mong mỏi trên vẫn chưa được giải quyết” - ông Giới chia sẻ.
Ông Đỗ Tất Hùng - Chủ tịch UBND xã Thanh Hòa cũng cho biết: “Trong nhiều cuộc họp, xã đã có ý kiến lên huyện về việc người dân thôn Thanh Sơn đang mong mỏi từng ngày được tái định cư, ổn định cuộc sống.
Mới đây, lãnh đạo xã đã kiến nghị đến các đại biểu Quốc hội đề xuất các cơ quan, ban, ngành đẩy nhanh tiến độ di dời người dân nằm trong vùng ngập của hồ bản Mồng, tạo điều kiện để bà con yên tâm sinh sống, lao động sản xuất, phát triển kinh tế”.
Bao giờ được di dời?
Để sớm giải quyết những khó khăn, bất cập, mới đây Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Thanh Hóa đã có tờ trình gửi Sở Xây dựng về việc thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng dự án hợp phần bồi thường, hỗ trợ tái định cư trên địa bàn huyện Như Xuân, thuộc dự án hồ chứa nước Bản Mồng giai đoạn 1, tỉnh Nghệ An.
Theo đó, tổng diện tích thực hiện tái định cư tại thôn Đồng Trình, xã Xuân Hòa (Như Xuân) cho 119 hộ dân thôn Thanh Sơn là hơn 14ha, có tổng mức đầu tư hơn 500 tỷ đồng và thời gian thực hiện trong 2 năm (2024 - 2025). Khu tái định cư sẽ được đầu tư xây dựng mới, đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật gồm các hạng mục như đường giao thông, cây xanh, hệ thống thoát nước, điện chiếu sáng, điện sinh hoạt, các điểm trường mầm non và tiểu học, nhà văn hóa thôn, bãi tập kết rác thải. Nguồn vốn đầu tư thuộc ngân sách nhà nước do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý.
Nói về những khó khăn đang tồn tại khi triển khai dự án, ông Nguyễn Hữu Tuất - Phó Chủ tịch UBND huyện Như Xuân, cho biết: Đến nay, Hội đồng giải phóng mặt bằng huyện đã hoàn thành kiểm kê, tổng hợp kiểm kê tại khu tái định cư nơi đến là thôn Đồng Trình, xã Xuân Hòa với diện tích trên 332ha của 127 hộ gia đình đang sử dụng và nông trường Bãi Trành. Đối với khu vực nơi đi, đã kiểm kê 154ha thuộc 119 hộ dân thôn Thanh Sơn, xã Thanh Hòa. Trong quá trình triển khai thực hiện các hợp phần, huyện Như Xuân gặp một số khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng; lập phương án khai thác, tận thu lâm sản; quy hoạch đất thủy lợi... Đây là những nguyên nhân chính, dẫn đến việc chưa thể di dời toàn bộ số hộ dân trong vùng bị ảnh hưởng của dự án như tính toán.
“Hiện tại, huyện Như Xuân đang thực hiện các bước chuẩn bị dự án, như công tác kiểm đếm, đo đạc, giải phóng mặt bằng. Sau khi thực hiện xong khu tái định cư sẽ tiến hành di dời toàn bộ các hộ dân thôn Thanh Sơn” - ông Tuất thông tin.
Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Cao Văn Cường - Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Thanh Hóa, cho biết: Tỉnh đã báo cáo tiến độ thực hiện cũng như những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện Hợp phần của dự án với Bộ NNPTNT. Đồng thời, đề nghị Ban Chỉ đạo của Bộ NNPTNT phối hợp giải quyết những vướng mắc về việc sai lệch giữa thực địa và hồ sơ nhận bàn giao đường viền mực nước lòng hồ thực tế theo quy định. “Chúng tôi cũng đề nghị huyện Như Xuân, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng nơi đến và nơi đi khi đã bố trí đủ đất thủy lợi. Cùng với đó, lựa chọn đơn vị nhà thầu để thực hiện xây dựng khu tái định cư mới theo đúng tiến độ của dự án, để người dân sớm ổn định cuộc sống” - ông Cường cho biết thêm.
