Phát hiện bất ngờ từ ảnh vệ tinh sau vụ Israel không kích tại Iran

Hình ảnh vệ tinh cho thấy một tòa nhà lớn tại Trung tâm Không gian Shahroud của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo ở Iran vào tháng 3 (trái) và vào ngày 29/10. Ảnh: Planet Labs.

Những hình ảnh vệ tinh mới cho thấy cuộc tấn công của quân đội Israel vào Iran hôm 26/10 đã nhằm vào một loạt các địa điểm quân sự nhạy cảm, bao gồm một cơ sở sản xuất tên lửa lớn.

Đợt tấn công nói trên đã phá hủy các hệ thống phòng không được thiết lập để bảo vệ một số nhà máy lọc dầu và hóa dầu quan trọng, cũng như các hệ thống bảo vệ một mỏ khí đốt lớn và một cảng lớn ở miền Nam Iran.

Theo phòng không quốc gia Iran, Israel cũng đã tấn công các căn cứ quân sự ở các tỉnh của Tehran.

Các hình ảnh vệ tinh từ Planet Labs, được chụp từ tháng 3 và hôm 29/10 cho thấy Trung tâm Không gian Shahroud ở tỉnh Semnan, thuộc Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo của Iran.

Fabian Hinz, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, người đã theo dõi cơ sở nói trên từ năm 2017, cho biết nơi này được sử dụng để chế tạo động cơ tên lửa nhiên liệu rắn có thể được sử dụng trong công nghệ vũ trụ, nhưng cũng thường được sử dụng cho tên lửa đạn đạo.

Các quan chức Mỹ và Israel cho biết cuộc tấn công hôm 26/10 chủ yếu nhằm vào khả năng sản xuất nhiên liệu rắn cho tên lửa của Iran.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói trong bài phát biểu hôm 27/10 rằng Israel đã tấn công mạnh vào khả năng sản xuất tên lửa của Iran và hoàn thành mọi mục tiêu.

Chuyên gia Hinz chia sẻ ông cho rằng cơ sở Shahroud được sử dụng để sản xuất hàng loạt tên lửa đạn đạo tầm trung có thể được dùng để nhắm vào Israel.

So sánh hình ảnh từ tháng 3 và hôm 29/10, ông cho nhận định Israel đã "tấn công tòa nhà trung tâm, nơi có liên quan đến sản xuất tên lửa nhiên liệu rắn".

Trong những năm gần đây, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran đã đẩy mạnh một chương trình phát triển tên lửa riêng biệt với chương trình của lực lượng vũ trang Iran, ông Hinz nêu rõ. Ông cho biết trung tâm Shahroud có cơ sở hạ tầng cho một chương trình không gian, nhưng các cơ sở nhiên liệu rắn "vốn có tính linh hoạt" và có thể dễ dàng được điều chỉnh để chế tạo tên lửa.

Vị chuyên gia nói thêm rằng có dấu hiệu sản xuất tên lửa trong bức ảnh vệ tinh từ tháng 3, bao gồm sự hiện diện của các thùng chứa động cơ tên lửa đạn đạo và nhiều boongke.

“Một chương trình không gian rõ ràng là không cần cần quá nhiều hầm chứa như vậy”, ông Hinz cho hay.

Ông Joseph Bermudez, một thành viên cấp cao về phân tích hình ảnh tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cũng cho biết thiết kế của cơ sở này cho thấy nó được sử dụng để chế tạo tên lửa nhiên liệu rắn cho đạn dược.

Ông Bermudez lưu ý rằng tòa nhà trung tâm trong hình ảnh có bờ đất lớn bao quanh và các tòa nhà gần đó có các bờ kè nhỏ hơn tương tự xây dựng xung quanh - có lẽ là để phục vụ các vụ nổ - cũng như các hầm chứa. Vị chuyên gia cho rằng nhiên liệu rắn hữu ích cho các hệ thống vũ khí vì nó có thể được lưu trữ lâu hơn và vì các tên lửa sử dụng nhiên liệu này có thể được phóng nhanh hơn so với các tên lửa sử dụng nhiên liệu lỏng.

Ông Hinz đánh giá rằng các cuộc không kích của Israel vào Iran có phạm vi hạn chế nhưng "khá hiệu quả". Ông cho rằng họ dường như đã nhắm vào các điểm chính trong quá trình sản xuất nhằm "loại bỏ cơ sở hạ tầng tên lửa đạn đạo nhiên liệu rắn của Iran khỏi hoạt động sản xuất".

Các công bố ban đầu cho thấy ba trong số bốn nhà máy sản xuất tên lửa của Iran đã bị tấn công hôm 26/10, và mặc dù mức độ thiệt hại vẫn chưa rõ ràng, Hinz cho biết ông đã có đủ dữ liệu để tin rằng cuộc tấn công này gây tác động "đáng kể".

Quân đội Iran đã tấn công Israel vào đầu tháng này, gọi đó là phản ứng đáp trả vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh ở Tehran vào tháng 7, vụ việc được cho là do Israel gây ra, cũng như vụ sát hại thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah trong cuộc không kích của Israel gần Beirut vào cuối tháng 9. Một chỉ huy Iran cũng thiệt mạng trong cuộc không kích đó.

Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei, là người nắm vị trí chủ chốt trong bất cứ lệnh tấn công Israel nào. Hôm 27/10, trong những bình luận công khai đầu tiên về cuộc tấn công của Israel, ông cho biết tác động của cuộc tấn công "không nên được phóng đại hay hạ thấp", theo truyền thông nhà nước Iran.

Tuyên bố này cho thấy một cuộc tấn công khác vào Israel có thể sắp xảy ra. Và phía Israel chắc chắn đã chuẩn bị cho một cuộc tấn công như vậy. Trung tướng Herzi Halevi, tham mưu trưởng quân đội Israel, cho biết hôm 29/10 rằng nếu Iran tấn công lần nữa, “chúng tôi sẽ một lần nữa biết cách tiếp cận Iran, với những khả năng mà chúng tôi thậm chí chưa sử dụng lần này, và tấn công rất, rất dữ dội vào cả năng lực và địa điểm của họ”.

“Chuyện này chưa kết thúc”, ông nói.

“Chúng tôi vẫn đang ở giữa cuộc chiến”, vị tướng nhấn mạnh.

Di Vũ