Siết chặt quản lý quỹ đất công ích

Hơn 98 nghìn thửa đất nông nghiệp công ích

Thực hiện Chỉ thị 09, các huyện, thị xã, TP của tỉnh đã thành lập ban chỉ đạo; UBND cấp xã thành lập tổ công tác thực hiện tổng rà soát, kiểm tra, lập hệ thống hồ sơ quản lý đất nông nghiệp công ích thuộc cấp xã quản lý. Là cơ quan chủ trì việc kiểm tra, đôn đốc thực hiện nội dung này, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã xây dựng, thống nhất biểu mẫu, đề cương báo cáo chung cho toàn tỉnh, tích cực hướng dẫn các địa phương.

Khu đất nông nghiệp công ích ở xã Hoàng Lương (Hiệp Hòa) do thôn giao thầu từ những năm 1990 nay đã được xác lập hồ sơ quản lý, cho thuê khoán theo Chỉ thị 09.

Theo kết quả rà soát từ UBND cấp xã, đến nay, toàn tỉnh có hơn 98 nghìn thửa đất nông nghiệp công ích, tổng diện tích hơn 6,2 nghìn ha, trong đó có gần 5,6 nghìn ha (89,4%) có hồ sơ quản lý. Các địa phương có nhiều đất nông nghiệp công ích là: Lạng Giang hơn 27 nghìn thửa; Tân Yên hơn 19 nghìn thửa; Hiệp Hòa hơn 11,3 nghìn thửa; Yên Thế hơn 10,8 nghìn thửa...

Toàn tỉnh hiện có hơn 98 nghìn thửa đất nông nghiệp công ích, tổng diện tích hơn 6,2 nghìn ha; trong đó có gần 5,6 nghìn ha (89,4%) có hồ sơ quản lý. Các địa phương có nhiều thửa nhất là: Lạng Giang hơn 27 nghìn thửa; Tân Yên hơn 19 nghìn thửa; Hiệp Hòa hơn 11 nghìn thửa; Yên Thế hơn 10,8 nghìn thửa...

Địa phương được Sở TN&MT đánh giá triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị 09 là huyện Hiệp Hòa. Toàn huyện có khoảng 11,3 nghìn thửa đất công ích, tổng số hơn 664 ha. Trong số này có hơn 397 ha tổ chức, hộ gia đình đang sử dụng; khoảng 267 ha do UBND cấp xã quản lý nhưng chưa cho thuê khoán. Phần lớn diện tích đất công ích tại các xã trên địa bàn huyện đã được thống kê chi tiết đến từng thửa, diện tích và thực trạng sử dụng. Nhiều xã đã đo đạc xác lập được bản đồ, lập sổ mục kê theo dõi và ký kết được hợp đồng thuê đất theo quy định.

Tại xã Hoàng Lương có 213 hộ đang sử dụng 288 thửa đất nông nghiệp công ích với tổng diện tích khoảng 6,9 ha. 100% số thửa đã được lập sổ theo dõi và quản lý trên thực địa. Từng thửa đất công ích đều ghi rõ tên người thuê, số thửa, tờ bản đồ, diện tích, xứ đồng, mục đích sử dụng, giấy tờ pháp lý liên quan.

Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch UBND xã Hoàng Lương thông tin, những thửa xen kẹp trong đất sản xuất của người dân cũng được xã chỉ đạo các thôn rà soát, lập biên bản xác định rõ vị trí trên sơ đồ thửa đất. Kể cả các thửa diện tích nhỏ 20- 30 m2 cũng đều được lập hồ sơ, ký hợp đồng thuê. Công tác quản lý, sử dụng đất công ích tại Hoàng Lương đã đi vào nền nếp. Nhiều năm qua, trên địa bàn xã không phát sinh đơn thư, tranh chấp liên quan đến loại đất này. Mỗi năm ngân sách xã thu hàng chục triệu đồng từ cho thuê đất công ích.

Công tác quản lý quỹ đất nông nghiệp công ích cũng được TP Bắc Giang quan tâm. Thực hiện Chỉ thị 09, TP đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tiếp tục hướng dẫn các phường, xã rà soát, đánh giá tổng thể, xây dựng hệ thống tài liệu, hồ sơ sổ sách quản lý đối với gần 3,7 nghìn thửa đất nông nghiệp công ích, tổng diện tích 229,6 ha. Tổ chức ký hợp đồng giao thầu cho các hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu sử dụng. Hiện diện tích đất công ích có hợp đồng của các phường, xã là hơn 92 ha.

Lập hồ sơ từng thửa đất

Theo Chỉ thị 09, đến trước ngày 15/10/2023, UBND cấp xã phải hoàn thành việc lập hồ sơ quản lý quỹ đất nông nghiệp công ích thuộc thẩm quyền quản lý. Một số huyện báo cáo đã lập hồ sơ quản lý được 100% diện tích đất công ích. Tuy nhiên tìm hiểu thực tế cho thấy vẫn còn nhiều thửa mới tổng hợp, quản lý trên giấy tờ, sổ sách, chưa phù hợp với hiện trạng sử dụng ngoài thực địa. Số thửa nằm phân tán, nhập chung với thửa đất nông nghiệp giao ổn định cho các hộ gia đình, cá nhân còn nhiều và chưa thể hiện đầy đủ thông tin trên sổ sách. Có thửa chưa xác định được trong hồ sơ địa chính nhưng có trong danh sách thu tiền thuê đất hoặc nhiều thửa chưa ký hợp đồng thuê đất hoặc có hợp đồng thuê nhưng chưa đúng quy định.

Từ kết quả 10 huyện, thị xã, TP kiểm tra việc quản lý, sử dụng hơn 70 nghìn thửa đất nông nghiệp công ích tại 156 xã, phường, thị trấn thuộc địa bàn quản lý cho thấy, có hơn 5,3 nghìn thửa ký hợp đồng thuê sai quy định, hơn 35,3 nghìn thửa (gần 1,7 nghìn ha) không có hợp đồng thuê đất. Các địa phương có số thửa không có hợp đồng thuê đất nhiều là Lạng Giang, Tân Yên, Yên Dũng, Lục Nam, Yên Thế. Một số địa phương ký hợp đồng cho thuê nhưng không đúng quy định.

Tại huyện Lạng Giang vẫn còn hơn 6 nghìn thửa không có hợp đồng thuê; gần 2 nghìn thửa hợp đồng thuê sai quy định. Huyện Yên Thế còn hơn 6 nghìn thửa ký hợp đồng sai quy định hoặc không có hợp đồng thuê. Huyện Sơn Động báo cáo có hơn 770 thửa song theo Phòng TN&MT huyện, đây chỉ là số liệu các xã, thị trấn tổng hợp đưa lên, còn phần lớn diện tích này chưa có hồ sơ quản lý cụ thể đến từng thửa, chưa được giao khoán sử dụng theo luật.

Ông Phí Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở TN&MT thông tin: Quản lý chặt chẽ quỹ đất nông nghiệp công ích theo tinh thần Chỉ thị 09 sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án; ngăn ngừa tranh chấp, lấn chiếm, khiếu kiện về đất đai… Vì thế, để khắc phục những bất cập, tồn tại trong quản lý loại đất này, đơn vị tăng cường kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ, kịp thời xử lý, chấn chỉnh các thiếu sót về chuyên môn, bảo đảm từng thửa đất công ích đều có hồ sơ quản lý, sử dụng đúng luật. Đồng thời tổng hợp, thống kê toàn bộ quỹ đất công ích và các loại đất nông nghiệp khác do UBND cấp xã quản lý, sử dụng; tham mưu Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh phê duyệt đề án quản lý đất công hiệu quả.

Bài, ảnh: Tuấn Dương