Tại sao các nhà sản xuất ô tô châu Âu gặp khó khăn trên thị trường xe điện?
Các thương hiệu chính như Stellantis, Mercedes và Volkswagen đang mất thị phần vào tay các đối thủ cạnh tranh. Chi phí cao và số lượng mẫu xe mới hạn chế đang cản trở tăng trưởng, trong đó BMW là một ngoại lệ hiếm hoi trong số các thương hiệu châu Âu.
Ước tính, tổng doanh số bán xe điện trong tháng 7/2024 đạt 853.000 xe trên toàn cầu, chỉ tăng 6% so với cùng kỳ năm trước. Động thái này dấy lên nghi ngờ về khả năng duy trì đà tăng trưởng của ngành.
Điều đáng lo ngại hơn nữa là hiệu suất hoạt động kém của các nhà sản xuất ô tô châu Âu, với một số thương hiệu chính như Stellantis, Volkswagen và Mercedes-Benz đang chứng kiến mức mất thị phần đáng kể, theo báo cáo EV Tracker mới nhất của Bank of America.
Ngược lại, doanh số bán xe điện plug-in-hybrid (xe lai sạc điện) tăng vọt 58% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do nhu cầu mạnh mẽ của Trung Quốc. Sự chuyển dịch sang xe plug-in hybrid có thể phản ánh mối lo ngại của người tiêu dùng về giới hạn phạm vi hoạt động của xe điện và tổng chi phí sở hữu cao hơn.
Các nhà sản xuất ô tô châu Âu đang vật lộn để theo kịp đối thủ cạnh tranh, đặc biệt là trong phân khúc xe điện chạy bằng pin, như dữ liệu của Ngân hàng Hoa Kỳ cho thấy.
Thị phần của Stellantis đã giảm xuống còn 2,7% vào tháng 7, giảm mạnh so với mức 3,6% trong quý 2 năm 2023 và 4,0% của năm trước đó.
Trong khi đó, thị phần của Tập đoàn Volkswagen đã giảm xuống còn 6,6%, giảm so với mức 7,5% trong quý 2 năm 2023, trong khi Mercedes-Benz, theo truyền thống là công ty dẫn đầu trong phân khúc xe hạng sang, đã chứng kiến thị phần của mình giảm xuống chỉ còn 1,9%, giảm so với mức 2,5% của năm trước đó.
Theo Ngân hàng Hoa Kỳ, một trong những lý do chính khiến xe điện chạy bằng pin tăng trưởng chậm ở châu Âu là tổng chi phí sở hữu cao hơn so với xe động cơ đốt trong.
Mặc dù xe điện chạy bằng pin thường có chi phí vận hành thấp hơn, nhưng giá mua cao và khấu hao đáng kể đã ngăn cản việc áp dụng rộng rãi hơn.
Tại Đức, nơi đóng vai trò là chỉ số chính cho thị trường châu Âu, giá xe điện chạy bằng pin vẫn cao hơn khoảng 20% so với xe động cơ đốt trong, ngay cả sau khi tính đến trợ cấp và giảm giá.
Các nhà phân tích của Ngân hàng Hoa Kỳ lưu ý rằng "Doanh số bán xe điện tại Đức hiện đang chịu ảnh hưởng từ cơ sở so sánh rất cao so với một năm trước, khi trợ cấp mua xe công ty hết hạn vào tháng 9 năm 2023".
Ngoài ra, nhiều người tiêu dùng châu Âu còn do dự khi chuyển sang xe điện chạy bằng pin do chi phí trả trước cao và lo ngại về giá trị còn lại.
Trong khi đó, hàng loạt nhà phân tích của Ngân hàng Hoa Kỳ lưu ý rằng: "Giá xe điện chạy bằng pin cần phải giảm xuống để kích hoạt sự bùng nổ doanh số bất kể quy định nào".
Nhìn về tương lai, Ngân hàng Bank of America đã điều chỉnh dự báo doanh số bán xe điện chạy bằng pin tại châu Âu theo hướng giảm, dự đoán mức giảm 2% theo năm vào năm 2024.
Các mục tiêu phát thải đầy tham vọng của Liên minh châu Âu, bao gồm lệnh cấm hoàn toàn việc bán xe động cơ đốt trong mới vào năm 2035, sẽ định hình sâu sắc tương lai của thị trường ô tô.
Trong khi áp lực từ các quy định, đặc biệt là về khí thải carbon dioxide, sẽ tiếp tục thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô hướng tới điện khí hóa, thì tổng chi phí sở hữu cao hơn liên quan đến xe điện chạy bằng pin vẫn là một trở ngại đáng kể đối với việc áp dụng rộng rãi ở châu Âu.
Thị trường xe điện toàn cầu tiếp tục tăng trưởng, nhưng hiệu suất yếu kém của các nhà sản xuất ô tô châu Âu và sự gia tăng của xe điện hybrid cho thấy quá trình chuyển đổi sang xe điện hoàn toàn có thể mất nhiều thời gian hơn dự kiến.
Bất chấp những thách thức lớn hơn mà các nhà sản xuất ô tô châu Âu phải đối mặt, BMW đã xoay xở để chống lại xu hướng, báo cáo mức tăng trưởng đáng kể về thị phần xe điện chạy bằng pin.
Doanh số bán xe điện của BMW tăng vọt 40% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 7 năm 2024, đưa thị phần của hãng lên 4,6%, tăng từ 3,7% trong quý 2 năm 2023.
Các nhà phân tích đã viết rằng "i4 và iX1 vẫn bán rất chạy và i5 mới ra mắt gần đây đang đóng góp đáng kể vào tốc độ tăng trưởng hàng năm".
Không giống như nhiều đối thủ cạnh tranh, quyết định ưu tiên xe điện chạy bằng pin hơn xe hybrid cắm điện của BMW dường như đang mang lại hiệu quả.
Thị phần xe điện chạy bằng pin toàn cầu của Tesla đã giảm xuống còn 14,0%, giảm so với mức 19,4% trong quý 2 năm 2023. Sự sụt giảm này đặc biệt rõ rệt ở châu Âu, nơi doanh số bán xe điện của Tesla đã giảm 5% vào tháng 7.
Sự sụt giảm này một phần là do giá xe Model 3 tăng cao, do thuế nhập khẩu đối với xe sản xuất tại Trung Quốc.