Tản nghĩ mùa COVID-19

Trên thực tế, thách thức y tế của dịch bệnh này lớn đến mức Bộ trưởng Bộ Y tế Hà Lan Bruno Bruins - người trong buổi thảo luận của Quốc hội Hà Lan đã ngã quỵ, buộc phải đệ đơn từ chức vì “suy kiệt”. Người kế nhiệm (hiện cũng là Bộ trưởng Bộ Y tế) - ông Hugo de Jonge tuyên bố đóng cửa các nhà dưỡng lão để bảo vệ những người già dễ tổn thương bởi căn bệnh chết người này.

Bệnh viện ZorgSaam, Zeeland - nơi tôi công tác cũng không tránh khỏi những biến động của COVID-19. Hôm nay được cô bạn đồng nghiệp thông báo nằm trong diện theo dõi vì một đồng nghiệp khoa khác hôm thứ 3 vừa rồi ngồi cùng trong phòng cà phê của khu mổ - nơi tôi chờ cuộc mổ ca thứ 2 cho bệnh nhân, đã xét nghiệm dương tính. Với hầu hết các hoạt động điều trị thường quy hiện tạm ngừng, với bệnh nhân COVID-19 nằm trong diện hồi sức tích cực (ICU) của bệnh viện và với đồng nghiệp bị mắc virus, đây là những khoảnh khắc thách thức đối với tôi.

Trong chương trình Wereld Draait Door (tạm dịch Thế giới Quay tròn) có thảo luận tới cuốn truyện De Peste - Dịch hạch - một cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của Camus. Những gì được thảo luận cuốn sự chú ý của tôi đến nỗi tôi lập tức tra ngay link trên mạng và download cuốn truyện rồi đọc ngấu nghiến. Đây là một tác phẩm văn học được nhà văn, triết gia Pháp nổi tiếng Albert Camus xuất bản năm 1947. Câu chuyện kể qua lời tự truyện của bác sĩ người Pháp Rieux về biến cố dịch bệnh xảy ra tại Oran - một thành phố nhỏ ở phía Bắc của Algeri. Vào những ngày tháng 4 của thập niên 40, khi những con chuột chết lấp đầy dần đường phố Oran tạo nên nỗi lo sợ của người dân và dần những tờ báo địa phương bắt đầu đăng tải tin về cái chết bất thường của những con chuột trong thành phố. Dưới sức ép của dư luận trong dân chúng, chính quyền địa phương bắt đầu tổ chức việc thu thập và đốt xác chuột. Chính việc tiếp xúc này đã gây nên đại dịch - dịch hạch. Sự việc chỉ gây chú ý cho bác sĩ Rieux khi ông Michel - một người gác cổng trong khu nhà bác sĩ Rieux ở chết sau khi bị sốt.

Cùng với đồng nghiệp của mình, bác sĩ Rieux kết luận rằng dịch hạch đang hoành hành trong thành phố. Sau một thời gian từ chối chấp nhận sự hiện diện của bệnh dịch hạch, chỉ khi số lượng những ca tử vong tăng lên, các bác sĩ đồng nghiệp và chính quyền thành phố mới chấp nhận sự thật là một đại dịch đang đe dọa thành phố.

Những gì châu Âu và Hà Lan đã và đang làm dường như được mô tả sống động trong cuốn tiểu thuyết của Camus. Những điều tốt đẹp cũng vậy: Siêu thị ở Hà Lan mở thêm giờ cho những người già để họ tránh phải cảnh xô đẩy khi mua hàng. Nhiều ngân hàng ở Hà Lan cho phép các doanh nghiệp đáo nợ tới giá trị 2,5 triệu euro. Nhiều sinh viên dạy học sinh cấp 3 ôn thi trực tuyến để giúp bọn trẻ qua kỳ thi tốt nghiệp PTTH. Nhiều nhân viên y tế tình nguyện giúp các bệnh viện giảm tải gánh nặng chống COVID-19 bằng mọi cách có thể, nhiều bệnh viện tư nhân tình nguyện đóng góp các giường điều trị tích cực trong điều kiện cần thiết. Hoảng loạn cũng dần dành chỗ cho những giải pháp có tính xây dựng trong cuộc chiến chống COVID-19.

TS.BS. Mai Thế Anh (Bệnh viện ZorgSaam, Zeeland, Hà Lan)