Tăng tuổi nghỉ hưu cần linh hoạt với từng ngành nghề
Mức và lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu phải xem xét đến các yếu tố: đối tượng, lĩnh vực ngành nghề và cần được thiết kế linh hoạt hơn...
Đây là quan điểm của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam khi tham gia góp ý vào vấn đề điều chỉnh tuổi nghỉ hưu, một trong những nội dung lớn trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) lần này.
Theo Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, hiện nay, xu hướng tăng tuổi nghỉ hưu cơ bản diễn ra ở các nước thiếu lao động, trong khi Việt Nam đang ở thời kỳ dân số vàng, tình hình thiếu việc làm và thất nghiệp ở mức 2%/năm.
Tỷ lệ thiếu việc làm trong độ tuổi 1,46%, mỗi năm trung bình có khoảng 1,2 triệu người bước vào thị trường lao động. Việt Nam cũng đồng thời bước vào thời kỳ già hóa dân số.
Do đó, việc quy định tuổi nghỉ hưu phải tính toán cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt là tính toán đến nhu cầu có việc làm của lực lượng lao động trẻ (trong bối cảnh tinh giảm biên chế) và nguyện vọng của một bộ phận người lao động lớn tuổi không còn muốn tiếp tục làm việc.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp sử dụng nguồn nhân công trực tiếp, không muốn sử dụng lao động lớn tuổi cho những công việc trực tiếp sản xuất.
Thậm chí, hiện nay, nhiều doanh nghiệp tìm cách chấm dứt hợp đồng lao động với nhiều công nhân từ 35-45 tuổi, do độ tuổi càng lớn thì sức khỏe, độ nhanh nhạy, kỹ năng làm việc của người lao động càng giảm, trong khi phải trả lương cao vì thâm niên làm việc.
Phân tích thêm, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, mặt khác, tuy tuổi thọ trung bình của người Việt Nam ngày càng cao nhưng thực tế sức khỏe của người dân thì chưa tốt. Cơ quan này dẫn số liệu từ Tổng cục Dân số kế hoạch hóa gia đình năm 2018 cho thấy, trung bình một người cao tuổi mắc 3 bệnh và phải chịu gánh nặng bệnh tật kép.
Nữ giới sống có bệnh tật trung bình khoảng 11 năm và nam giới khoảng 8 năm, trong khi tính chất công việc, môi trường làm việc, điều kiện an toàn, vệ sinh lao động chậm được cải thiện.
Bày tỏ quan điểm đồng ý với việc xem xét để tăng tuổi nghỉ hưu trong lần sửa đổi Bộ luật Lao động lần này, nhưng Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam nhấn mạnh, mức và lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu phải xem xét đến các yếu tố: đối tượng, lĩnh vực ngành nghề và cần được thiết kế linh hoạt hơn.
Theo đó, cần cân nhắc đến các đối tượng là công nhân, lao động trực tiếp trong khu vực sản xuất, dịch vụ và một số ngành nghề đặc thù như: giáo viên mầm non, tiểu học, người làm trong lĩnh vực nghệ thuật.
Cơ quan này cũng đề xuất, giao Chính phủ quy định chi tiết theo hướng xem xét để không tăng hoặc có lộ trình tăng chậm hơn và có các chính sách hỗ trợ linh hoạt, không gây tác động tiêu cực đến thị trường lao động.
Đối với người lao động bị suy giảm sức khỏe, làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại có quyền nghỉ hưu sớm hơn đến 10 năm so với quy định.
Ngoài ra, cơ quan này cũng đề xuất thêm công thức tăng tuổi nghỉ hưu theo các nhóm. Cụ thể, công chức sẽ tăng tất cả, viên chức tăng một bộ phận lớn, công nhân lao động chỉ tăng một bộ phận nhỏ và mức tăng đối với lao động nữ chỉ nên là 58 tuổi.