Tiến sĩ lừa 576 tỷ đồng bị đề nghị mức án chung thân

Bị cáo Phạm Thanh Hải tại tòa. Ảnh: H.V.

Chiều 21/4, TAND TP Hà Nội tiếp tục phiên xử bị cáo Phạm Thanh Hải (57 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP Thương mại đầu tư và Phát triển công nghệ quốc tế - IDT) về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Đại diện VKS đã trình bày bản luận tội.

Bị hại tin tưởng tuyệt đối

Sau 3 ngày xét hỏi, VKS đánh giá hành vi của bị cáo Hải là nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho nhiều người song tại tòa, bị cáo chưa thành khẩn, ăn năn.

Tự bào chữa cho mình, bị cáo Hải tiếp tục khẳng định bản thân không lừa đảo, mà muốn lan tỏa ước mơ và những bài học kinh doanh. Bị cáo cho rằng các dự án đầu tư đều có thật và có khả năng sinh lãi cao. Trước khi bị bắt, tất cả khoản đầu tư đều đang hoạt động tốt.

Hải cho rằng bị cáo chỉ có nghĩa vụ trả lãi đúng hạn, chứ không chèo kéo, xúi giục hay hứa hẹn với các nhà đầu tư. Trước câu hỏi lấy tiền đâu trả lãi 40-50% cho những nhà đầu tư ký hợp đồng ngắn hạn, Hải thừa nhận dựa vào nguồn tiền của các nhà đầu tư sau. Hải khẳng định đó là hình thức “đầu tư tiếp sức”.

Về dự án cây trồng tỷ đô macca, Hải đầu tư hơn 20 tỷ đồng để mua 2 triệu cổ phần của công ty Maccadamia. Tại tòa, đại diện công ty này cho biết các năm 2021, 2022, công ty đều lãi hơn một tỷ đồng/năm.

Hải khẳng định 9 dự án tỷ USD đúng lúc sắp sinh lời, thì bị cáo bị bắt, nếu không mỗi dự án có thể có lời một tỷ USD/năm. VKS cáo buộc 7 dự án chưa có lãi hoặc đang lỗ, chỉ hoạt động trên pháp lý.

87 bị hại có mặt tại tòa theo ủy quyền của những người còn lại chia làm 2 ý kiến: đòi lại tiền hoặc xin tự dàn xếp do “tin tưởng tuyệt đối” Hải.

Căn cứ các tài liệu, chứng cứ và lời khai tại tòa, VKS đề nghị mức án chung thân đối với Phạm Thanh Hải. Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị HĐXX buộc Hải trả lại tiền chiếm đoạt cho các bị hại có yêu cầu bồi thường.

Hội đồng xét xử tiến sĩ "dạy làm giàu" Phạm Thanh Hải. Ảnh: H.V.

Huy động 2.725 tỷ đồng trong 1 năm

Theo cáo trạng, năm 2007, ông Hải thành lập Công ty IDT, nhưng hoạt động kém hiệu quả. Từ năm 2008, do cần tiền chi tiêu, bị cáo bắt đầu huy động vốn cho cá nhân ông ta thông qua các hoạt động "núp" danh nghĩa IDT.

Hải tự giới thiệu là Tiến sỹ vật lý, nhiều kinh nghiệm kinh doanh tại Liên Xô cũ (nay là LB Nga), có tài đầu tư, kinh doanh. Hải lập trang web "hoclamgiau”... để tổ chức các hội thảo, đưa thông tin gian dối về những dự án lãi suất cao, làm giàu từ cây công nghiệp “tỷ đô”. Sau đó, Công ty IDT triển khai các dự án có lãi suất cao, làm giàu từ cây macca nhằm thu hút nhà đầu tư.

VKS xác định ông Hải đưa ra các hợp đồng góp vốn với lãi suất 40-50%/năm, hứa cắt lãi ngay khi nộp tiền. Nếu nhà đầu tư mở rộng mạng lưới, họ được thưởng ở mức 2-10% mỗi hợp đồng. Từ tháng 10/2014 đến tháng 10/2015, ông Hải huy động được hơn 2.725 tỷ đồng từ 2.574 nhà đầu tư. Việc sử dụng số tiền này ra sao, ông không cho nhà đầu tư biết.

Quá trình thu và chi sau khi huy động vốn, ông Hải trả lãi với tổng số tiền trên 1.198 tỷ đồng, chi thưởng hơn 40 tỷ đồng và chi phí hội thảo, văn phòng với tổng số tiền trên 55 tỷ đồng. Bị cáo còn đầu tư vào các dự án của 9 công ty với tổng chi phí khoảng 99 tỷ đồng, cho nhiều cá nhân vay tổng số tiền trên 38 tỷ đồng.

Cơ quan điều tra đã ghi lời khai đối với 574 bị hại, trong đó có 294 người yêu cầu bồi thường. Nhiều trường hợp khác từ chối đến làm việc, có người đã mất hoặc chuyển nơi công tác. Căn cứ tài liệu thu thập được, nhà chức trách xác định bị cáo đã chiếm đoạt trên 576 tỷ đồng.

Trước đó, Hải từng bị tuyên án tù chung thân trong phiên sơ thẩm diễn ra tại TAND TP Hà Nội. Nhưng đến phiên xử phúc thẩm, HĐXX đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung số bị hại. Tại phiên xét xử lần thứ hai, số bị hại được xác định tăng từ 508 người lên 574 người.

Hồng Hạnh