Tính cạnh tranh giữa năng lượng tái tạo và hóa thạch?

Hình minh họa

Báo cáo của Wood Mackenzie, được công bố vào tháng 10/2024, nhấn mạnh sự gia tăng tính cạnh tranh của năng lượng tái tạo trên toàn cầu. Tài liệu này cho thấy chi phí sản xuất điện quy đổi (LCOE) cho điện mặt trời và điện gió trên đất liền tiếp tục giảm, trong khi điện gió ngoài khơi vẫn đắt hơn.

Chi phí trung bình của điện mặt trời trục cố định ước tính là 66 USD/MWh trên quy mô toàn cầu, với sự khác biệt đáng kể tùy thuộc vào khu vực và công nghệ được sử dụng. Năng lượng mặt trời sử dụng hệ thống theo dõi trục đơn trong các dự án quy mô lớn, có LCOE dưới 60 USD/MWh. Việc giảm chi phí này một phần nhờ vào công nghệ sản xuất được cải tiến và sự cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường khu vực.

Chi phí điện gió trên bờ giảm rõ rệt

Đối với điện gió trên bờ, chi phí trung bình là 75 USD/MWh trên toàn cầu, với mức dao động từ 23 đến 139 USD/MWh. Phạm vi rộng này phản ánh sự đa dạng của địa hình và thị trường nơi công nghệ này được triển khai.

Mặt khác, điện gió ngoài khơi, đặc biệt là các hệ thống điện gió nổi, vẫn đắt hơn. Chi phí lắp đặt cố định ngoài khơi trung bình là 230 USD/MWh, trong khi hệ thống nổi có chi phí lên tới 320 USD/MWh. Dù chi phí cao, các chuyên gia dự báo chi phí sẽ giảm dần theo thời gian, đặc biệt là sẽ có sự giảm đáng kể vào khoảng năm 2060.

Bài học khu vực: Châu Á - Thái Bình Dương dẫn đầu

Tại Châu Á - Thái Bình Dương, báo cáo của Wood Mackenzie nhấn mạnh LCOE cho công nghệ tái tạo giảm 16% cho đến cuối năm 2024, chủ yếu do chi phí đầu tư giảm 21%. Hiện nay, Trung Quốc là quốc gia dẫn đầu về thị trường gió ngoài khơi ở khu vực này, trong khi điện mặt trời vẫn là lựa chọn cạnh tranh nhất. Những tiến bộ công nghệ gần đây, chẳng hạn như mô-đun TOPCon và HJT, đã giúp giảm đáng kể chi phí năng lượng mặt trời phân tán, ghi nhận mức giảm 33%.

Châu Âu và Bắc Mỹ theo sát phía sau

Ở châu Âu, LCOE cho năng lượng tái tạo ghi nhận mức giảm khiêm tốn 0,2%, mặc dù chi phí lắp đặt giảm 9% trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2023. Năng lượng mặt trời quy mô lớn ở phía nam châu lục có sự cạnh tranh cực kỳ cao.

Tại Mỹ, thị trường năng lượng mặt trời và năng lượng gió chứng kiến LCOE giảm 4,6% vào cuối năm 2024, chủ yếu do chi phí vật liệu thấp hơn và năng lực sản xuất các bộ phận quan trọng tăng lên. Dự báo đến năm 2060, năng lượng mặt trời quy mô lớn có thể chứng kiến LCOE giảm 60%, trong khi năng lượng gió trên bờ có thể giảm 42%.

Trung Đông và Châu Phi: Triển vọng đầy hứa hẹn

Trung Đông và Châu Phi, những khu vực có tiềm năng lớn về năng lượng mặt trời, do lượng ánh sáng dồi dào, chi phí tiếp tục giảm mạnh. Với mức giảm 13% chi phí trên mỗi kW, điện mặt trời sử dụng hệ thống theo dõi một trục trở thành lựa chọn hấp dẫn nhất cho các nhà phát triển. Chi phí điện mặt trời dự kiến giảm xuống còn 19,7 USD/MWh vào năm 2060, đưa khu vực này lên hàng đầu trong quá trình chuyển đổi năng lượng.

Theo Amhed Jameel Abdullah, nhà phân tích chính tại Wood Mackenzie, việc tiếp tục giảm chi phí năng lượng tái tạo sẽ định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu một cách đáng kể. Đầu tư vào công nghệ tái tạo, kết hợp với đổi mới trong lưu trữ và phân phối, sẽ đảm bảo một tương lai năng lượng bền vững, hiệu quả và dễ tiếp cận ở nhiều quốc gia hơn.

Nh.Thạch

AFP