TP Thủ Đức cần chính sách mới, cơ chế đặc thù vì 'áo cũ quá chật'

Sáng 12-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến kết quả giám sát “việc thực hiện các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 - 2021”.

Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề cập một số vấn đề, trong đó có việc thành lập TP Thủ Đức.

Ông cho hay TP.HCM đang đề nghị xây dựng cơ chế đặc thù cho Thủ Đức vì “cái áo chật quá”. Hà Nội cũng đang chuẩn bị thành lập thành phố trong thành phố thì căn cứ pháp luật, tiêu chí, tiêu chuẩn sẽ thế nào?

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: PHẠM THẮNG

“Khi ban hành nghị quyết thành lập TP Thủ Đức thì nói đây là cấp quận thôi. Trước tách thành 3, giờ nhập 3 thành 1. Đây là loại hình gì trong tổ chức đơn vị hành chính của chúng ta?”- ông Huệ nói và cho hay tại cuộc làm việc TP.HCM vừa qua, có kiến nghị rất chính đáng đề xuất nên nghiên cứu cơ chế, chính sách hoặc thể chế cho TP Thủ Đức và tới đây có mô hình thành phố thuộc thành phố.

“Nghị quyết giám sát có làm rõ nội dung này không hay để ngỏ? Tới đây làm tiếp thế nào?”- ông Vương Đình Huệ hỏi.

Đáp lại, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho hay việc thành lập TP Thủ Đức trên cơ sở sáp nhập 3 quận là “mô hình khuyến khích”. Đây cũng là mô hình mới “thành phố trong thành phố” quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng. Ảnh: PHẠM THẮNG

Từ thực tiễn và qua trao đổi với TP.HCM, ông Thăng thừa nhận “đúng là quản trị trên địa bàn cần phải xem xét”. Ngoài ra là vấn đề phân cấp, phần quyền như thế nào trong mô hình đô thị dưới cấp tỉnh.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho hay, Bộ này đang được giao xây dựng đề án mô hình đô thị dưới cấp tỉnh để báo cáo các cấp có thẩm quyền.

“Hiện TP.HCM đang nghiên cứu đề xuất sửa Nghị quyết số 54 của Quốc hội về cơ chế đặc thù cho thành phố, trong đó có vấn đề về TP Thủ Đức. TP Thủ Đức là đô thị dưới cấp tỉnh nhưng có thể có cơ chế như thế nào về phân cấp, phân quyền cho phù hợp”- ông Thăng nhấn mạnh.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng thông tin thêm: TP Thủ Đức được UBTVQH thành lập theo đề xuất của Chính phủ, trên cơ sở sáp nhập 3 quận. Việc thực hiện sáp nhập này thực hiện theo Nghị quyết 1211, 1210 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đánh giá theo các tiêu chí, tiêu chuẩn quy định tại các văn bản đó.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: PHẠM THẮNG

Quá trình thẩm tra khi đó, Ủy ban Pháp Luật đã nêu ý kiến với Chính phủ, UBND TP.HCM trong việc đề xuất một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP Thủ Đức, để làm sao phát huy được những tiềm năng, lợi thế như trong đề án.

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, TP thuộc TP trực thuộc Trung ương là đơn vị hành chính cấp huyện, do đó Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể quy định trái luật.

“Hơn nữa, ở thời điểm đó, Chính phủ và chính quyền TP.HCM chưa kịp chuẩn bị những cơ chế, chính sách đặc thù một cách kỹ lưỡng để có thể đề xuất với Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Vì vậy khi đó, chúng ta mới chỉ quyết định thành lập TP Thủ Đức trên cơ sở sáp nhập 3 quận mà thôi, chưa có cơ chế chính sách cụ thể kèm theo”- ông Tùng nói.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật thông tin thêm: Chính phủ đang chỉ đạo UBND TP.HCM nghiên cứu để sắp tới có thể đề xuất những chính sách đặc thù nhằm phát huy những tiềm năng, lợi thế của TP Thủ Đức và sẽ phải báo cáo Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm về vấn đề này.

ĐỨC MINH