Truy xuất nguồn gốc - Giải pháp quan trọng trong phát triển bền vững cho doanh nghiệp tỉnh Long An
Truy xuất nguồn gốc sản phẩm đang dần trở thành xu thế tất yếu và là yêu cầu bắt buộc, cho phép người tiêu dùng có đầy đủ thông tin ngược dòng, từ sản phẩm cuối cùng về nơi sản xuất ban đầu, rà soát từng công đoạn trong chế biến và phân phối.
Với doanh nghiệp Việt Nam nói chung và doanh nghiệp tỉnh Long An nói riêng, truy xuất nguồn gốc là bước đầu tạo nên sự tin tưởng nơi khách hàng, bày tỏ thiện chí minh bạch mọi thông tin về sản phẩm. Về phía người tiêu dùng, đây là giải pháp kiểm tra chất lượng sản phẩm hiệu quả, nhanh gọn. Khi chủ động truy xuất bằng chính mã vạch trên mỗi sản phẩm thông qua hệ thống thông tin hiện đại, người tiêu dùng yên tâm mua sắm, còn nhà bán lẻ dễ kiểm soát rủi ro phát sinh khi theo dõi và xác minh toàn bộ đường đi của hàng hóa.
Xây dựng Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An - giải pháp phát triển cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh
Thực hiện Quyết định số 100/QĐ-TTg, ngày 19/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc, Thông tư số 02/2024/TT-BKHCN, ngày 28/3/2024 của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) quy định về quản lý truy xuất nguồn gốc và triển khai Quyết định số 2625/QĐ-UBND, ngày 31/3/2021 của UBND tỉnh Long An về việc ban hành Kế hoạch triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc trên địa bàn tỉnh Long An giai đoạn 2020 – 2025 và định hướng đến năm 2030, Sở KH&CN tỉnh Long An đã giao Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng chủ trì thực hiện nhiệm vụ “Xây dựng hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An” với nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Long An (gọi tắt là Hệ thống) đáp ứng yêu cầu theo quy định tại Quyết định số 100/QĐ-TTg, Thông tư số 02/2024/TT-BKHCN và yêu cầu chung cho một hệ thống truy xuất nguồn gốc theo TCVN 12850:2019 và các tiêu chuẩn quốc gia cho từng chủng loại sản phẩm hàng hóa được Bộ KH&CN ban hành (đến nay, Bộ đã ban hành 23 TCVN tương ứng) bảo đảm kết nối với Cổng Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia và hỗ trợ xây dựng Mô hình thí điểm áp dụng cho 20 doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Long An.
Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An đã được xây dựng và chạy thử nghiệm trên 2 nền tảng, trên trang thông tin điện tử tại địa chỉ: txng.longan.gov.vn và app chạy trên cả 2 hệ điều hành android (Truy xuat nguon goc Long An), IOS (TXNG Long An) và được các đơn vị Mô hình điểm sử dụng thử nghiệm đăng tải thông tin sản phẩm, nhật ký sản xuất, vùng sản xuất,… từ tháng 5/2024 đến nay.
Bên cạnh đó, Hệ thống cũng đã được Trung tâm Mã số Mã vạch quốc gia kiểm tra và có văn bản thống nhất Hệ thống đạt yêu cầu kết nối API với môi trường kết nối kỹ thuật của Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc SPHH quốc gia (CV số 162/MSMV-KDTH, ngày 17/5/2024).
Hệ thống truy xuất nguồn gốc đã và đang được triển khai áp dụng tại một số địa phương, tuy nhiên, mức độ áp dụng, sự hiểu biết của các tổ chức, doanh nghiệp, người tiêu dùng đối với hệ thống truy xuất còn nhiều hạn chế. Vì vậy, việc xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc tỉnh Long An đạt yêu cầu của tiêu chuẩn quốc gia sẽ tăng cường chất lượng truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm, hàng hóa tại địa phương, không chỉ giúp gia tăng tính cạnh tranh của sản phẩm xuất xứ từ Long An, việc vận hành được Hệ thống và chỉ ra sự hiệu quả của nó còn thúc đẩy thêm nhiều đơn vị, doanh nghiệp và người dân tham gia vào các chuỗi cung ứng sản phẩm, hàng hóa có truy xuất nguồn gốc; đồng thời, gia tăng tính cạnh tranh hơn nữa bằng việc cải thiện chất lượng sản phẩm, thúc đẩy cách nghĩ “làm ăn lớn” thay vì cách làm manh mún, nhỏ lẻ phổ biến hiện nay.
Triển khai Mô hình thí điểm về áp dụng truy xuất nguồn gốc trên địa bàn tỉnh Long An - bước tiến mới trong minh bạch thông tin sản phẩm, hàng hóa
Ngày 20/12/2023, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã ban hành Quyết định số 219/QĐ-TĐC về việc phê duyệt danh sách các doanh nghiệp thực hiện Mô hình thí điểm triển khai Hệ thống truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Long An. Theo đó, trên địa bàn tỉnh có 22 đơn vị tham gia mô hình.
Các đơn vị tham gia Mô hình điểm áp dụng truy xuất nguồn gốc đa dạng về mô hình và lĩnh vực kinh doanh, nhưng chủ yếu tập trung ở lĩnh vực nông nghiệp, sản xuất - chế biến thực phẩm,… Khi tham gia mô hình điểm, các đơn vị được Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng hỗ trợ thiết kế và cung cấp 2.000 tem truy xuất nguồn gốc hoàn toàn miễn phí; cung cấp tài khoản miễn phí sử dụng Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An; được đội ngũ chuyên gia tư vấn truy xuất nguồn gốc hỗ trợ, đào tạo, hướng dẫn trực tiếp và trực tuyến việc áp dụng, quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa của đơn vị và việc cập nhật, đăng tải, minh bạch thông tin sản phẩm, hàng hóa lên Hệ thống.
Ông Huỳnh Tấn Luật (thứ 3, phải qua) – Chi cục trưởng Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng trao tem truy xuất nguồn gốc cho các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia mô hình thí điểm Hầu hết các đơn vị sau khi được hướng dẫn, đào tạo đã nhận thấy được tầm quan trọng của truy xuất nguồn gốc trong việc minh bạch hóa thông tin sản phẩm, hàng hóa, tạo sự tin tưởng và an tâm cho người tiêu dùng nên bên cạnh đó, doanh nghiệp còn chủ động trang bị máy in tem truy xuất nguồn gốc để in thêm như Hợp tác xã Nông nghiệp Mỹ Thạnh hoặc chủ động đặt thêm số lượng lớn tem truy xuất nguồn gốc để sử dụng theo nhu cầu như Công ty TNHH Rượu thanh long,…
Theo ông Nguyễn Quốc Cường - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Mỹ Thạnh, một trong những đơn vị tham gia Mô hình thí điểm về truy xuất nguồn gốc: “Trước khi triển khai áp dụng Hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, các thành viên của hợp tác xã đa phần là chưa hiểu, chưa nhận thức được công việc, giá trị, hiệu quả của việc truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm hàng hóa của mình. Cho nên, trong hoạt động sản xuất và tiêu thụ nông sản, hàng hóa còn nhiều bất cập, từ khâu sản xuất đến tiêu thụ nông sản, hàng hóa ra thị trường. Sau khi được Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng triển khai thí điểm truy xuất nguồn gốc, nông sản của hợp tác xã đã được triển khai theo đúng quy định về quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; thông tin nông sản của hợp tác xã được đăng tải lên Hệ thống một cách minh bạch, rõ ràng, dễ dàng tiếp cận thị trường và thương hiệu của hợp tác xã ngày càng phát triển tốt hơn”.
Qua kết quả triển khai Mô hình thí điểm về truy xuất nguồn gốc tại các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, nhận thấy việc áp dụng truy xuất nguồn gốc sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp bảo vệ thương hiệu, nâng tầm giá trị doanh nghiệp, không đơn thuần chỉ có giá trị về mặt kinh tế, chính trị mà nó còn là cách để các doanh nghiệp chung tay góp sức bảo vệ lợi ích cộng đồng. Nâng cao tính cạnh tranh cho sản phẩm của doanh nghiệp trên thị trường trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng, là nền tảng để xuất khẩu hàng hóa ra thị trường quốc tế. Tiết kiệm tối đa chi phí đầu tư hệ thống, các doanh nghiệp sẽ được cung cấp cả một hệ thống truy xuất nguồn gốc tích hợp được những tính năng của hệ thống phần mềm quản lý kho, quản lý bán hàng, đây là hai tính năng rất quan trọng và cần thiết đối với các doanh nghiệp. Ngoài ra, hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thường được vận hành khá đơn giản, nếu biết tận dụng tốt mọi tính năng, doanh nghiệp còn có thể tiết kiệm được nguồn nhân lực quản lý một cách đáng kể.
Một số hình ảnh sản phẩm dán tem truy xuất nguồn gốc của các đơn vị thực hiện mô hình điểm:
Ban hành Quy chế quản lý Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An - cơ sở pháp lý cho cơ quan quản lý Hệ thống
Để quản lý, vận hành, khai thác Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An bảo đảm đúng thẩm quyền, trách nhiệm và triển khai có hiệu quả theo các quy định của pháp luật hiện hành, Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đã tham mưu Sở KH&CN trình UBND tỉnh ban hành Quyết định số 8963/QĐ-UBND, ngày 04/9/2024 về việc ban hành Quy chế quản lý Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An. Quy chế này quy định các nguyên tắc, quyền hạn, trách nhiệm quản lý, vận hành, khai thác sử dụng Hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An. Theo đó, Sở KH&CN được UBND tỉnh giao chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị quản lý, vận hành Hệ thống.
Tóm lại, truy xuất nguồn gốc là việc cần thiết để doanh nghiệp Việt Nam nói chung, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Long An nói riêng có thể nhận được chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) - là điều kiện để có thể được hưởng các ưu đãi thuế quan mà các thị trường cam kết dành cho nhau; là giải pháp thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa bằng các nền tảng số, tích hợp giá trị, tạo sự thuận lợi cho nông dân, hợp tác xã, người tiêu dùng; đồng thời, góp phần gia tăng giá trị của sản phẩm, hàng hóa của địa phương, nâng cao được giá trị thương hiệu và sự tin tưởng từ phía người tiêu dùng, từ đó mở rộng khả năng tiếp cận và chiếm lĩnh thị trường trong nước và quốc tế, góp phần giúp doanh nghiệp phát triển bền vững trong tương lai./.