Vị PGS Tiến sỹ dành cả đời cho dê

Những con dê đực to khỏe được lựa chọn để nhân giống

Hồi phục nhờ sữa dê

Năm 1971, sau khi tốt nghiệp đại học, thanh niên Đinh Văn Bình đi bộ đội vào miền Tây Nam Bộ. Đam mê việc chăn nuôi từ nhỏ nên chiến tranh kết thúc ông đã chọn Viện Chăn nuôi để cống hiến, làm việc. “Ninh Bình là quê tôi có dê núi nhỏ con nhưng nhanh nhẹn, leo trèo tốt, quá trình đi bộ đội tôi biết trong Ninh Thuận có dê bách thảo to con, cho nhiều sữa. Bởi vậy, năm 1992, tôi đề xuất với Viện Chăn nuôi đưa dê bách thảo từ miền Nam ra để nuôi, lai tạo giống mới. Thời đó đường sá đi lại khó khăn lắm, nhiều dê mẹ đẻ luôn trên đường đi, để giữ cho dê con và dê mẹ sống mọi người phải trực cả đêm trên xe” – PGS.TS Đinh Văn Bình kể.

Năm 1995, PGS.TS Đinh Văn Bình được cử đi học ở Viện nghiên cứu dê Ấn Độ, sau đó Ấn Độ tặng Việt Nam 500 con dê với 3 giống khác nhau. Khi nuôi và nhân giống ở Trung tâm Nghiên cứu dê và thỏ, những giống dê tốt nhất của Ấn Độ được nhân rộng ra cả nước. Các năm tiếp theo, ông tiếp tục chu du khắp các nước Pháp, Mỹ, Thụy Sĩ…để chọn giống dê tốt nhất mang về Việt Nam. Cùng với đó, ông và đồng nghiệp nghiên cứu ra vaccine, tìm thuốc phòng chữa bệnh, thức ăn tốt nhất cho dê. Cứ như vậy, Việt Nam năm 1993 có khoảng 320 nghìn con dê, giờ đã hơn 2,6 triệu con, trong đó có 1,6 con dê lai. Nghỉ hưu do tuổi tác nhưng không nghỉ việc nghiên cứu về dê, giờ đã 71 tuổi PGS.TS Đinh Văn Bình vẫn sẵn sàng đi mọi miền đất nước để hỗ trợ, tư vấn cách chăm sóc hiệu quả để có đàn dê khỏe mạnh.

Một câu chuyện khiến PGS.TS Đinh Văn Bình nhớ mãi không quên, đó là năm 2002 ông bị tai nạn giao thông gãy 8 cái xương sườn, vỡ vụn xương vai, dập lá nách…, tổn hại 68% sức khỏe. Lúc tỉnh lúc mê, không ăn uống được gì, các chuyên gia nước ngoài quyết định duy trì sự sống cho PGS.TS Đinh Văn Bình bằng cách lấy sữa từ chính đàn dê của ông, sau khi tiệt trùng sẽ được bơm vào dạ dày. Điều kỳ diệu xảy ra, vài tuần sau PGS.TS Đinh Văn Bình chống nạng tập đi. Giờ đây ông đã khỏe khoắn đi lại và làm cố vấn cao cấp cho Trang trại dê sữa Măng Đen. “Chỉ số hàm lượng dinh dưỡng được phân tích từ trong cũng như ngoài nước cho thấy sữa dê cao hơn sữa bò, tương đương với sữa người. Sữa dê có rất nhiều dinh dường, rất tốt cho trẻ em, người già và đau ốm. Còn người bình thường uống sữa dê liên tục sức khỏe sẽ rất tốt” - PGS.TS Đinh Văn Bình đánh giá.

PGS.TS Đinh Văn Bình

Giải thưởng Edouard Saouma 2000 - 2001 trị giá 25.000 USD của Tổ chức Nông - Lương Liên hiệp quốc (FAO) cho dự án phát triển con dê để xóa đói giảm nghèo cho Việt Nam của PGS.TS Đinh Văn Bình và cộng sự đã đem vinh dự về cho nông nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, trên tường nhà của vị PGS.TS này có đủ loại bằng khen, giấy khen, giải thường liên quan về dê. Tâm nguyện của ông là mong tất cả trẻ em và mọi người đều có sữa dê uống.

Đến trang trại dê sữa lớn nhất Việt Nam

Huyện Kon Plông nổi tiếng với đồi núi trùng điệp, có nhiều loại cây dược liệu quý, không khí mát lạnh vì giữ được nhiều rừng. Nơi đây được ví như “Đà Lạt 2” nên khách du lịch luôn chọn để tránh nóng ngày hè. Gần trưa, PGS.TS Đinh Văn Bình đang cùng các công nhân đi khảo sát từng ngóc ngách trong Trang trại dê sữa Măng Đen. Một kỹ sư làm ở đây cho biết, Trang trại dê sữa Măng Đen nằm trên diện tích 150 ha với 3 khu vực nuôi dê, mỗi khu vực nằm trên một ngọn đồi cao ráo rộng hơn 5 ha. Hiện Trang trại dê sữa Măng Đen có hơn 8.000 con dê sữa với độ tuổi khác nhau được nhập về từ Úc và Pháp trên máy bay chuyên dụng, chuyến đầu tiên từ tháng 4/2016.

Trang trại dê sữa Măng Đen là cơ sở chăn nuôi dê sữa lớn nhất ở Việt Nam hiện nay về quy mô hướng công nghiệp công nghệ cao, chuồng trại được áp dụng các mẫu mà thế giới đang áp dụng

Thạc sỹ thú y Hoàng Minh Thành (quản lý Trang trại dê sữa Măng Đen) cho biết, tương lai chúng tôi sẽ tạo ra đàn gia súc chất lượng cao và có kế hoạch phát triển gắn với bà con nông dân. Để liên kết được với bà con nông dân, chúng tôi sẽ tìm vùng chăn nuôi phù hợp, mở các lớp tập huấn, đào tạo chuyên môn và kỹ thuật. Từ đó sẽ cung cấp con giống chất lượng cao và có theo dõi quản lý, đồng hành, hướng dẫn trồng các loại thức ăn tận dụng trên đất của địa phương cho dê. Tất cả nhằm tạo ra những sản phẩm chất lượng tốt nhất từ dê sữa.

Theo đánh giá của PGS.TS Đinh Văn Bình, vùng Tây Nguyên có nhiều tiềm năng phát triển dê sữa. Điển hình như Trang trại dê sữa Măng Đen, sau 4 năm hình thành giờ đã phát triển rất tốt, thực hiện theo quy trình khoa học, bởi vậy trung bình mỗi con dê cho từ 3 đến 3,5 lít sữa/ngày, có con một ngày cho 7 lít sữa. Đây là cơ sở chăn nuôi dê sữa lớn nhất ở Việt Nam hiện nay về quy mô theo hướng công nghiệp công nghệ cao, chuồng trại được áp dụng các mẫu mà thế giới đang áp dụng. Đặc biệt thức ăn cho dê rất đa dạng với gần 10 loại lá cây. Gần đây, Trang trại dê sữa Măng Đen đã đưa vào chế biến tiêu thụ, từng bước đưa sản phẩm sữa, thịt, giống dê ra thị trường, điều này khiến tôi phấn khởi vô cùng.

Tiền Lê