Vì sao xe điện ngày càng nặng?

Khối lượng pin khổng lồ bên trong đẩy trọng lượng của xe điện lên cao. Ảnh: SCMP.

Theo Nikkei Asian Review, trọng lượng của xe điện thường lớn hơn các dòng xe sử dụng nhiên liệu truyền thống bởi cụm pin lắp đặt bên trong xe. Trọng lượng càng lớn, xe điện lại thải ra nhiều bụi mịn hơn do lốp xe có xu hướng hao mòn nhanh.

Một nghiên cứu cũng cho thấy lốp xe điện thải ra chất ô nhiễm nhiều hơn 30% so với lốp xe xăng.

Xe điện đang nặng lên

Hiện nay, ôtô được thiết kế lớn và nặng hơn, mang lại sự an toàn hơn cho người lái và hành khách khi va chạm. Với sự phổ biến của xe điện, trọng lượng của phương tiện di chuyển có xu hướng tăng nhanh.

ET7, sản phẩm của nhà sản xuất ôtô Trung Quốc Nio, có thể chạy tới 930 km cho mỗi lần sạc đầy, hành trình dài nhất so với các đối thủ được liệt kê trên website thống kê EVspecs. Với trọng lượng khoảng 2.600 kg, ET7 nặng gần gấp đôi so với một chiếc xe xăng tiêu chuẩn.

Trong khi đó, mẫu xe nhẹ nhất trong dòng xe bán tải EV Cybertruck của Tesla có trọng lượng khoảng 2.995 kg, nặng hơn 30% so với Ford F-150, dòng xe đối thủ chạy bằng xăng.

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), xe điện chiếm 15% doanh số bán ôtô toàn cầu vào năm 2023. IEA dự báo tỷ lệ này sẽ tăng lên 40% vào năm 2030 và hơn 50% vào năm 2035.

Trên thực tế, người tiêu dùng có tâm lý tìm kiếm những phương tiện có phạm vi hoạt động xa hơn, đòi hỏi khối lượng pin lớn hơn. Việc tỷ lệ xe điện với trọng lượng nặng hơn tăng lên có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn đường bộ và môi trường.

"Tôi lo ngại các vụ tai nạn nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong, gia tăng bởi sự xuất hiện của những chiếc xe nặng hơn, to lớn hơn và mạnh hơn, bao gồm cả xe điện", Jennifer Homendy, Chủ tịch Ủy ban An toàn Giao thông Mỹ, nhận định.

Nặng hơn đồng nghĩa ô nhiễm nhiều hơn

Trọng lượng xe nặng hơn cũng khiến lốp xe chịu tải trọng lớn hơn. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, lốp xe điện thải ra nhiều hơn khoảng 30% PM 10 - các hạt bụi có đường kính 10 micron trở xuống - so với lốp sử dụng trên xe xăng. Lốp xe điện cũng thải ra thêm khoảng 30% PM 2,5 - các hạt nhỏ hơn gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe vì có thể xâm nhập sâu vào phổi khi hít phải.

Trước đây, khí thải từ ống xả là nguồn phát thải ô nhiễm chính cho xe xăng. Tuy nhiên, các nhà sản xuất xe xăng đã giảm lượng khí thải này, khiến lốp xe và các bộ phận khác trở thành nguồn gây ô nhiễm chính.

"Để giảm lượng khí thải bụi mịn, cần chú ý đến các bộ phận như lốp và phanh", Akiyoshi Ito, chuyên gia nghiên cứu thuộc Viện nghiên cứu ôtô Nhật Bản, cho biết.

Lượng bụi mịn mà xe điện thải ra cao hơn nhiều so với xe xăng. Ảnh: OECD.

Vốn là thị trường của những chiếc xe hybrid hay xe xăng nhỏ gọn, Nhật Bản đang chứng kiến sự thay đổi khi ngày càng nhiều dòng xe trọng lượng lớn xuất hiện, có thể kể đến những chiếc SUV hay các mẫu xe phù hợp với thị trường nước ngoài.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản, các dòng xe có dung tích động cơ hơn 2.000 phân khối tiếp tục tăng, chiếm 44% số xe bán ra ở Nhật trong năm 2023, tăng từ 26% so với 2003.

Dữ liệu từ Cơ quan Đăng ký và Đăng kiểm ôtô Nhật Bản cũng cho biết trong cùng thời gian này, trọng lượng xe du lịch tăng khoảng 100 kg, lên hơn 1.400 kg. Trọng lượng của các loại xe có thể sẽ tăng thêm nếu nhu cầu về xe điện tăng.

Các nhà quản lý môi trường khắp thế giới đang giám sát chặt chẽ tình trạng phát thải bụi mịn từ lốp xe và các bộ phận khác, từ đó đưa ra các tiêu chuẩn quốc tế nhằm đo lường các chất ô nhiễm này. Các nhà sản xuất lốp xe Nhật Bản đang chú ý đến động thái này bởi châu Âu và Nhật Bản sử dụng các phương pháp thu thập dữ liệu khác nhau.

"Các quy định về môi trường sẽ làm tăng chi phí phát triển cho các công ty sản xuất lốp xe", Kenji Kurata, lãnh đạo Hiệp hội sản xuất lốp ôtô Nhật Bản, cho biết.

Xe điện được quảng bá là chìa khóa cho một tương lai ít carbon. Để hiện thực hóa điều đó, ngành công nghiệp xe hơi cần cải tiến công nghệ và giảm thiểu rủi ro ô nhiễm đến từ lốp xe và các bộ phận khác.

Ngọc Phương Linh