Vĩnh biệt một cánh chim ngàn

Ngày 16-8, ca sĩ-nhạc sĩ Y Jang Tuyn viết một dòng trạng thái khá lạc quan trên Facebook: “Hiện Tuyn phải đi công tác đặc biệt nên không trả lời tin cả nhà. Ai đã hiểu thì nhắn tin nhẹ động viên để em hoàn thành nhiệm vụ (…). Ba mẹ, con hết lịch trình công tác sẽ về thôi. Đừng gọi con nhiều…”. Dù sau đó bệnh tình anh trở nặng do nhiễm Covid-19, phải đặt ống nội khí quản, lọc máu, chạy máy tim phổi nhân tạo (ECMO) nhưng gia đình, đồng nghiệp, bạn bè đều tin rằng anh sẽ vượt qua. Vậy mà, đến sáng 20-9, tin xấu nhất báo về khiến ai nấy bàng hoàng. Một cánh chim ngàn đã mãi mãi chẳng thể trở về với núi rừng Tây Nguyên.

Ca sĩ Y Jang Tuyn trong một cảnh quay của MV "Gia Lai quê tôi" tại đập Tân Sơn (xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Păh).

1. Những ai biết đến tên tuổi Y Jang Tuyn đều nhớ rõ những dấu mốc đáng tự hào trong sự nghiệp của anh: 6 tuổi đã lên sân khấu biểu diễn; 16 tuổi được tuyển thẳng vào Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội (nay là Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội) nhưng ba mẹ ngăn cản vì muốn anh theo học hết lớp 12; năm 2001 giành giải 3 cuộc thi Sao Mai; 2 năm sau đó là giải 3 cuộc thi Tiếng hát Truyền hình TP. Hồ Chí Minh. Chọn thành phố phía Nam làm nơi sinh sống và làm việc, Y Jang Tuyn đã nỗ lực không ngừng để khẳng định tên tuổi giữa chốn phồn hoa bậc nhất nhưng cũng chẳng hề dễ dàng tỏa sáng. Lối đi của Y Jang Tuyn rất riêng: chủ yếu theo đuổi dòng nhạc pop-rock cao nguyên sở trường, đồng thời đảm trách vai trò biên tập viên âm nhạc Kênh Fm 99.9 Mhz (Đài Tiếng nói nhân dân TP. Hồ Chí Minh). Con đường ấy đủ để anh giữ lửa tình yêu âm nhạc nhưng vẫn có độ lùi nhất định để có được sự vững vàng cần thiết ở chốn showbiz lắm thị phi.

Miệt mài thu âm, sáng tác, Y Jang Tuyn đã cho ra mắt nhiều sản phẩm âm nhạc như album “Nẻo quê”, “Khát”, “Bâng khuâng Trường Sa”, “Nỗi nhớ cao nguyên”; “Chúng tôi lính Hải quân”, “Hoan ca mùa xuân”… cùng nhiều minishow và phim ca nhạc. Anh còn rất chăm chỉ cập nhật các sáng tác mới nhất trên trang Youtube “NS Y Jang Tuyn-Chàng Cao Nguyên Oficial”. Nơi “phố xá cây xanh, trời thấp thật gần” luôn là ưu tiên trong các ca khúc của anh, như cánh chim xa xăm luôn dõi về bóng núi. Cuối năm 2019, nhân một chuyến biểu diễn tại quê nhà, Y Jang Tuyn đã tranh thủ thời gian để thực hiện MV “Gia Lai quê tôi”. Điều đặc biệt là tất cả 17 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh đều được đề cập trong bài hát này với chất liệu âm nhạc dân tộc Bahnar, Jrai đậm đà. Anh từng chia sẻ với chúng tôi: “MV chính là những cảm xúc dâng trào của người con xa xứ muốn gửi về quê hương món quà tinh thần chắt chiu và ý nghĩa”.

Cũng từ tình yêu quê hương, dù công việc bận rộn nhưng anh không ngần ngại nhận lời mời từ các chương trình từ thiện để giúp đỡ người nghèo khó. Cuối năm 2020, cùng một số nghệ sĩ tại Pleiku, anh tham gia đêm nhạc gây quỹ từ thiện do Câu lạc bộ thiện nguyện “Ngôi nhà yêu thương” (trực thuộc Hội Chữ thập đỏ tỉnh Gia Lai) tổ chức. Chương trình hướng đến mục tiêu giúp gia đình anh A Nge (làng Đak Ó 1, xã Kon Chiêng, huyện Mang Yang) có một ngôi nhà tươm rất. Anh A Nge nghèo nhất làng, không có đất sản xuất, bản thân lại bị mù một mắt, chân rất yếu, đi lại khó khăn. Xúc động trao biển tượng trưng số tiền 77 triệu đồng vận động được từ đêm nhạc, ca sĩ Y Jang Tuyn tâm sự: “Ý nghĩa nhân văn của chương trình khiến mình nhận lời tham gia ngay. Hơn nữa, Gia Lai là quê hương, giúp được gì cho bà con là mình luôn sẵn lòng”.

Ca sĩ, nhạc sĩ Y Jang Tuyn biểu diễn trong đêm nhạc gây quỹ từ thiện do Câu lạc bộ “Ngôi nhà yêu thương” tổ chức tại TP. Pleiku vào tháng 10-2020. Ảnh: Lê Đức Lâu

2. Y Jang Tuyn là một trong số ít những ca sĩ-nhạc sĩ không hề vướng thị phi, luôn hết mình trong hoạt động nghệ thuật, lại quá chân tình với đồng nghiệp, bạn bè, quê hương nên tin anh qua đời khiến ai cũng bàng hoàng. Vẫn biết giữa lúc dịch giã, sinh tử là chuyện quá mong manh, nhưng tuổi anh còn quá trẻ, chỉ mới 42. Nữ ca sĩ Cao Công Nghĩa-Á quân cuộc thi “Thần tượng Bolero” thảng thốt chia sẻ: “Hôm biết tin anh nhập viện điều trị Covid-19, tôi có nhắn tin hỏi thăm thì anh vẫn nói chuyện bình thường và cho biết mình vẫn khỏe. Sau đó thì nghe anh trở nặng nhưng tôi vẫn tin anh sẽ vượt qua. Không ngờ…”. Cao Công Nghĩa cho hay, là đồng hương, lại có nhiều dịp cộng tác trong một số chương trình âm nhạc nên cô và Y Jang Tuyn khá thân thiết. Trong mắt cô, nam ca sĩ-nhạc sĩ là một người anh đầy nhiệt huyết với nghề, luôn sống tích cực, lạc quan. Khoảnh khắc đáng nhớ nhất giữa họ là những buổi cà phê, gặp gỡ để cùng nói cho thỏa về âm nhạc, về nỗi nhớ dành cho vùng đất nơi họ đã ra đi.

Cách đây vài ngày, ca sĩ Đức Hà (Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San) cho biết anh đã tự thu âm, làm MV ca khúc “Mai con trở về” (nhạc Y Jang Tuyn, phổ thơ Y Tuin Niê) với tinh thần động viên những người chiến sĩ áo trắng nơi tuyến đầu chống dịch Covid-19. Đức Hà chia sẻ: “Y Jang Tuyn là một đồng nghiệp mà tôi rất yêu quý. Tôi cũng vừa biết tin anh đang bị Covid-19 rất nặng, phải thở máy. Cầu mong anh sẽ vượt qua thời khắc khó khăn này”. Dù vậy, mong ước ấy đã không thể thành hiện thực. Y Jang Tuyn đã chẳng bao giờ còn trở về với cha mẹ, với ngôi nhà thuở ấu thơ giữa lòng Phố núi, với người vợ hiền và 2 con nhỏ như anh từng đau đáu.

Từ Đak Lak, nhà văn Niê Thanh Mai cũng đau xót viết những lời tiễn biệt: “Mới ngày đầu năm, Y Jang Tuyn nhắn tin nói về ca khúc em viết cảm hứng từ bài thơ của Y Tuin Niê “Rồi con sẽ về”. Khi ấy, em hẹn hết dịch sẽ về Đak Lak, rong ruổi và hát về Tây Nguyên của chúng ta chị nhé. Em nói về Sài Gòn, về những văn nghệ sĩ đang vất vả giữa tâm dịch. Rằng em tranh thủ thời gian để sáng tác và thu âm những ca khúc chống dịch. Vui vẻ và lạc quan về một ngày không xa sẽ đẩy lùi dịch bệnh. Hôm nay, nghe tin nhạc sĩ-ca sĩ Y Jang Tuyn ra đi sau thời gian chống chọi kiên cường với Covid-19. Thật buồn và thương lắm. Vĩnh biệt em, ca sĩ của Tây Nguyên. Vùng đất này chưa bao giờ hết yêu thương và nhớ em…”.

PHƯƠNG DUYÊN