Vũ 'nhôm' thanh minh chuyện làm hộ chiếu Mỹ
Vũ nhôm giải thích việc thuê người làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ xuất phát từ nguyện vọng chính đáng, nội dung tố cáo trước đó chỉ là... hiểu lầm
Sau 1 ngày xét xử, chiều 30-10, TAND TP HCM đã tuyên phạt bị cáo Hoàng Hữu Châu (SN 1963) 8 năm tù và bị cáo Thanh Minh Hùng (SN 1963) 12 năm tù cùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Bị hại trong vụ án là ông Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm", đang trong trại giam) cũng là người tố cáo chiêu trò lừa làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ.
Sung công quỹ 150.000 USD
HĐXX xác định các bị cáo Châu và Hùng đã chiếm đoạt của bị hại Vũ 150.000 USD từ hành vi lừa làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ. Cụ thể, ngày 20-7-2018, Phan Văn Anh Vũ (khi đó là bị can trong 2 vụ án "Cố ý làm lộ bí mật nhà nước" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ") có đơn tố cáo Châu lừa đảo chiếm đoạt 700.000 USD thông qua việc hứa hẹn làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ cho ông Vũ cùng vợ con. Kết quả điều tra cho thấy từ năm 2010, Vũ "nhôm" nhờ Châu tìm cách làm hộ chiếu quốc tịch Anh hoặc Mỹ. Năm 2014, Châu được Hùng thông tin có "cửa" làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ với giá 700.000 USD. Tháng 5-2017, Vũ "nhôm" chuyển 700.000 USD cho Châu và không có giấy tờ chứng minh. Khoảng 7 tháng sau, Châu thông báo có hộ chiếu nhưng Vũ phải sang Singapore nhận. Do bị cấm xuất cảnh nên ông Vũ dùng hộ chiếu khác sang Campuchia rồi từ đây nhập cảnh Singapore. Khi gặp nhau ở Singapore, Châu bịa lý do hộ chiếu quốc tịch Mỹ của Vũ có thời hạn bắt đầu từ tháng 1-2018 nên Vũ phải sang Mỹ bằng đường biển nhưng Vũ không chấp nhận.
Các bị cáo đang chờ nghe tuyên án
Đến cuối năm 2017, cơ quan chức năng Singapore trục xuất Vũ. Tại CQĐT, Châu khai nhận 150.000 USD và chuyển toàn bộ tiền cho Hùng. Tuy nhiên, Hùng chỉ thừa nhận có cầm 5.000 USD. CQĐT xác định Châu chiếm đoạt 145.000 USD, Hùng trục lợi 5.000 USD. HĐXX nhận định đủ cơ sở kết tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" đối với 2 bị cáo, trong đó Hùng đóng vai trò chủ mưu.
Về trách nhiệm dân sự, do phía bị hại không yêu cầu bồi thường nên tòa án không xem xét. Tuy nhiên, HĐXX nhận thấy bị hại giao tiền cho 2 bị cáo để thực hiện hành vi phi pháp; việc giao dịch bằng ngoại tệ cũng trái quy định hiện hành. Do đó, HĐXX buộc 2 bị cáo nộp lại ngân sách nhà nước số tiền có từ hành vi phạm tội.
Tiền giúp đỡ hay thuê làm hộ chiếu?
Trước đó, đại diện VKSND TP HCM đề nghị HĐXX phạt bị cáo Hoàng Hữu Châu từ 15-16 năm tù, bị cáo Thanh Minh Hùng từ 14 đến 15 năm tù.
Tại tòa, đại diện bị hại Vũ "nhôm" nhiều lần khẳng định 150.000 USD là số tiền Vũ "nhôm" cho Châu với mục đích giúp chữa bệnh cho con. Đây không phải là tiền chi phí làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ. Về việc thuê người làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ, người đại diện lập luận bị hại có mục đích chính đáng. "Thời điểm ấy, con của ông Vũ chuẩn bị đi du học. Vì vậy, ông Vũ có ý định nhờ người làm hộ chiếu" - đại diện bị hại giải thích.
Theo đại diện bị hại, Châu tự ý đưa Hùng 150.000 USD. Trong thời gian làm việc với CQĐT, Vũ "nhôm" có tinh thần không ổn định nên đưa ra lời khai không chính xác về số tiền 700.000 USD (cáo trạng nêu rõ đây là giá làm hộ chiếu quốc tịch Mỹ). Sau khi tinh thần ổn định hơn, ông Vũ nhận ra đây chỉ là hiểu lầm nên mong muốn thay đổi lời khai.
Tuy nhiên, đại diện cơ quan công tố bác bỏ nội dung trên, cho rằng theo lời khai của vợ bị hại thì có việc thuê người làm hộ chiếu. Chưa kể, hành vi lừa đảo đã được làm rõ thông qua diễn biến phiên tòa, bị cáo Hùng cũng thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng cáo buộc. Thanh Minh Hùng khẳng định bị cáo chỉ làm việc với Hoàng Hữu Châu, nhận tiền làm thủ tục từ Châu chứ không quen biết ông Vũ.
Trong khi đó, bị cáo Châu kêu oan, khăng khăng là đã đưa cho bị cáo Hùng toàn bộ số tiền nhận từ ông Vũ. Bị cáo với gia đình ông Vũ có mối quan hệ khăng khít từ lâu nên không có lý do gì lừa gạt ông Vũ. Về việc làm hộ chiếu, bị cáo Châu khai mình chỉ vô tình giúp sức bị cáo Hùng lừa tiền, là nạn nhân bởi "kịch bản" do Hùng bày ra.
Trong phần tranh luận, đại diện VKS cho biết có ít nhất 26 lời khai, bản tự khai Hoàng Hữu Châu thừa nhận bị cáo tạo lòng tin với ông Vũ, giao - nhận tiền, tài liệu. Lời khai của bị hại Vũ và bị cáo Châu trong quá trình điều tra rất khớp nhau. Đồng thời, vợ bị hại xác nhận có thỏa thuận về việc đưa 700.000 USD cho Châu và Hùng. Nếu thực sự có tình nghĩa, Châu sẽ thông báo về tình hình làm hộ chiếu có nguy cơ thất bại. Thế nhưng, bị cáo im lặng và còn chủ động nhận tiền từ ông Vũ rồi giao cho đồng phạm.
Trước khi phiên tòa diễn ra, gia đình bị cáo Châu đã khắc phục 3,5 tỉ đồng, gia đình bị cáo Hùng khắc phục 30 triệu đồng. Đây là một trong những căn cứ xem xét giảm nhẹ hình phạt cho 2 bị cáo.
