Vụ PetroLand: Kháng nghị tăng mức phạt các bị cáo
Viện KSND cấp cao tại TPHCM vừa có kháng nghị số 14 cho rằng, bản án sơ thẩm của TAND TPHCM xử phạt các bị cáo trong vụ sai phạm xảy ra tại Công ty cổ phần đầu tư hạ tầng và đô thị dầu khí (Petroland) là nhẹ, chưa tương xứng với hành vi phạm tội, không đủ sức răn đe các bị cáo.
Bản án sơ thẩm thiếu tình tiết tăng nặng
Ngoài việc cho rằng bản án sơ thẩm của TAND TPHCM đã tuyên áp dụng hình phạt cho các bị cáo là nhẹ, không nghiêm, kháng nghị của Viện kiểm sát còn nhận định có vi phạm về áp dụng tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự tại cấp sơ thẩm, dẫn đến quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt; vi phạm về xử lý trách nhiệm dân sự và án phí dân sự sơ thẩm trong vụ án có đồng phạm. Cụ thể, về hình phạt đối với 3 bị cáo thuộc Petroland, theo Viện KSND cấp cao tại TPHCM, các bị cáo đã dựa vào chức vụ, quyền hạn được giao để làm trái quy định, cùng đồng phạm gây thiệt hại cho Petroland đặc biệt lớn, hơn 50,6 tỷ đồng.
“Thiệt hại trên là gấp 50 lần số tiền định khung hình phạt theo khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), với khung hình phạt từ 10 - 15 năm tù, nhưng cấp sơ thẩm tuyên bị cáo Bùi Minh Chính (nguyên Chủ tịch HĐQT Petroland) 7 năm tù, Phạm Thúy Nga (nguyên Kế toán trưởng Petroland) 3 năm tù, Nguyễn Thị Hoàng Yến (nguyên Trưởng bộ phận kinh doanh sàn giao dịch Petroland) 5 năm tù và nhóm bị cáo thuộc các công ty môi giới từ 2 - 5 năm tù là không tương xứng với tính chất, mức độ, và hậu quả mà hành vi phạm tội của các bị cáo gây ra. Do đó không có sức răn đe, phòng ngừa tội phạm chung, cần tăng hình phạt đối với các bị cáo” - Kháng nghị của Viện nêu.
Cũng theo kháng nghị, theo quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự thì việc các bị cáo giao nộp số tiền thu lợi bất chính không được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Trường hợp bị cáo tự nguyện nộp ít nhất một nửa số tiền thu lợi bất chính thì Hội đồng xét xử có thể xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự tại khoản 2 Điều 51. Tuy nhiên, số tiền các bị cáo giao nộp là rất nhỏ so với thiệt hại mà các bị cáo gây ra - hơn 7,7 tỷ đồng, tương đương 15%.
Vì vậy, bản án sơ thẩm áp dụng điểm b khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự, khắc phục hậu quả để dẫn tới xử phạt dưới khung là không đúng, có thiếu sót. Các bị cáo được bản án sơ thẩm xác định là người phạm tội lần đầu, là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể, để áp dụng khoản 2 Điều 54 Bộ luật Hình sự, để tuyên phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt liền kề.
Theo kháng nghị, những bị cáo này cố ý thực hiện tội phạm, nhiều lần giúp sức cho bị cáo Chính gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Petroland, vừa là đồng phạm giúp sức tích cực, vừa là người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội, nên cần áp dụng tình tiết tăng nặng “phạm tội 2 lần trở lên”, không đủ điều kiện để được áp dụng khoản 2 Điều 54 Bộ luật Hình sự. “Riêng bị cáo Yến chỉ có một tình tiết giảm nhẹ nhưng bản án sơ thẩm vẫn xử phạt bị cáo Yến 5 năm, dưới mức thấp nhất của khung hình phạt là trái pháp luật và vi phạm nghiêm trọng” - kháng nghị nêu. Ngoài ra kháng nghị cũng nêu, bản án sơ thẩm có thiếu sót khi không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội có tổ chức” đối với các bị cáo đã gây thiệt hại cho Petroland.
Chi trên 50 tỷ đồng tiếp khách
Chiều tối 23/12/2020, phiên tòa sơ thẩm của TAND TPHCM xử vụ “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” với 8 bị cáo gây thiệt hại hơn 50 tỷ đồng cho Petroland đã tuyên phạt bị cáo Bùi Minh Chính 7 năm tù, bị cáo Phạm Thúy Nga 3 năm tù, bị cáo Nguyễn Thị Hoàng Yến 5 năm tù. 5 bị cáo là giám đốc công ty môi giới và đối tượng trung gian từ 2 - 5 năm tù về cùng tội danh “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Về phần dân sự, bản án tuyên buộc các bị cáo trả lại cho Petroland trên 50 tỷ đồng.
Theo nội dung bản án sơ thẩm, Petroland là doanh nghiệp có vốn nhà nước. Trong khoảng thời gian từ năm 2011-2017, Petroland có nhiều cổ đông lớn góp vốn như PVC, PVOIL, BIDV... do ông Bùi Minh Chính làm Chủ tịch HĐQT. Để có tiền chi đối ngoại, tiếp khách, lễ, tết, tặng quà cấp trên, phục vụ đi công tác nước ngoài... các ông Ngô Hồng Minh (Chủ tịch HĐQT Petroland), Trần Hữu Giang (phó giám đốc) và ông Bùi Minh Chính đã bàn nhau lập khống các hợp đồng dịch vụ môi giới chuyển nhượng bất động sản.
Petroland chuyển tiền vào tài khoản các công ty môi giới, sau đó yêu cầu phía các công ty môi giới rút tiền mặt và chuyển lại. Số tiền thanh toán được từ các hợp đồng môi giới khống, được chi cho phía các công ty môi giới 35%, còn lại 65% ông Minh giao cho ông Giang quản lý và chi theo sự chỉ đạo của ông Minh. Từ năm 2012 đến năm 2017, các bị cáo đã lập khống 17 hợp đồng và 1 phụ lục hợp đồng dịch vụ môi giới, tư vấn, chi tiền, gây thiệt hại cho Petroland số tiền 50 tỷ đồng.
Trong vụ án này, các ông Ngô Hồng Minh và ông Trần Hữu Giang đều đã bỏ trốn, cơ quan điều tra đã truy nã, khi bắt được sẽ xử lý sau.
Kháng nghị của Viện KSND Cấp cao đề nghị TAND cấp cao tại TPHCM xét xử phúc thẩm sửa một phần bản án sơ thẩm theo hướng, tăng hình phạt đối với 8 bị cáo: Bùi Minh Chính (nguyên Chủ tịch HĐQT Petroland), Phạm Thúy Nga (nguyên Kế toán trưởng Petroland), Nguyễn Thị Hoàng Yến (nguyên Trưởng bộ phận kinh doanh sàn giao dịch Petroland); Lê Tú Phương, Nguyễn Bá Hội, Dương Công Thọ, Nguyễn Thị Ngọc Tuyền, Nguyễn Thế Công (đều là giám đốc các công ty môi giới).