Ai đắc lợi trong cuộc xung đột ngoại giao Canada - Ấn Độ?

Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Ảnh Getty Images.

Canada đã trục xuất 6 nhà ngoại giao Ấn Độ hôm 14/10, với cáo buộc họ có liên quan tới vụ sát hại một nhà lãnh đạo ly khai người Sikh. Ấn Độ đã nhanh chóng trả đũa khi yêu cầu 6 nhà ngoại giao Canada rời khỏi nước này.

Mặc dù động thái ăn miếng trả miếng này đã khiến quan hệ song phương trượt dốc, đây có thể sẽ không phải là vấn đề quá lớn với hai Thủ tướng Narendra Modi và Justin Trudeau, theo giới chuyên gia. Cả hai nhà lãnh đạo đều đang ở nhiệm kỳ thứ ba và phải đối mặt với những thách thức chính trị.

Các nhà phân tích cho rằng động thái này có thể củng cố hình ảnh của ông Modi như một nhà lãnh đạo “diều hâu” sẵn sàng bảo vệ an ninh nước nhà.

“Tôi nghĩ mọi người sẽ thấy chính phủ Ấn Độ đứng lên chống lại sự đe dọa và các biện pháp cưỡng chế do một quốc gia phát triển áp dụng. Công chúng sẽ ủng hộ mạnh mẽ Thủ tướng Modi và chính phủ”, Harsh Vardhan Shringla, cựu Ngoại trưởng Ấn Độ nhận định.

Trong cuộc bầu cử vào tháng 6, ông Modi đã phải chịu một thất bại khi đảng Bharatiya Janata của ông bất ngờ mất thế đa số. Trong tình cảnh đó, ông Modi buộc phải dựa vào các đồng minh khu vực để thành lập chính phủ liên minh.

Canada là nơi có dân số người Sikh cao nhất bên ngoài tiểu bang Punjab của Ấn Độ, chiếm khoảng 2% dân số Canada. Các cuộc biểu tình trong những năm gần đây nhằm đòi ly khai đã khiến chính phủ Ấn Độ đau đầu. Ấn Độ cáo buộc Canada dung túng cho những kẻ ly khai, theo Reuters.

Harsh Pant, người đứng đầu chính sách đối ngoại tại tổ chức nghiên cứu Observer Research Foundation có trụ sở tại New Delhi (Ấn Độ), cho biết ông Trudeau càng nhắm vào Ấn Độ thì càng có lợi cho ông Modi.

“Ông Modi hiện được coi là một nhà lãnh đạo đấu tranh cho toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của một quốc gia. Điều đó phần nào cho thấy lý do tại sao ông Modi và sự nổi tiếng của ông ấy sẽ không bị ảnh hưởng bởi những màn ăn miếng trả miếng ngoại giao vừa qua”, ông Pant nhận định.

Đối với ông Trudeau, đảng Tự do của ông đang tụt hậu rất xa trong các cuộc thăm dò ý kiến liên quan đến cuộc bầu cử toàn quốc dự kiến được tổ chức vào tháng 10/2025, vụ việc với Ấn Độ này đã làm lu mờ những nỗ lực của các nhà lập pháp nhằm kêu gọi ông từ chức và bầu ra một nhà lãnh đạo mới.

“Hiện nay, chính phủ và thực sự là tất cả các nghị sĩ nên tập trung vào việc bảo vệ chủ quyền của Canada, chống lại sự can thiệp và mong muốn hỗ trợ người dân Canada trong thời điểm khó khăn này”, ông Trudeau nhấn mạnh.

Các nhà lãnh đạo của cả hai đảng đối lập của Canada, những người mà ông Trudeau cần sự ủng hộ để duy trì chính phủ thiểu số của mình, cho biết họ ủng hộ việc trục xuất nhà ngoại giao Ấn Độ.

Bên cạnh đó, các quan chức chính phủ hai nước cho rằng những vụ việc vừa qua không gây hậu quả đến quan hệ thương mại song phương.

Canada chủ yếu xuất khẩu khoáng sản, đậu, kali, hóa chất công nghiệp và đá quý sang Ấn Độ và nhập khẩu các mặt hàng như dược phẩm, sản phẩm hàng hải, thiết bị điện và điện tử, ngọc trai và đá quý.

Theo Bộ Thương mại Ấn Độ, kim ngạch thương mại song phương giữa Ấn Độ và Canada đạt 8,4 tỷ USD vào cuối năm tài chính trước, tăng nhẹ so với năm trước đó.

“Tôi muốn trấn an cộng đồng doanh nghiệp rằng chính phủ vẫn cam kết hỗ trợ các mối quan hệ thương mại đã được thiết lập tốt giữa Canada và Ấn Độ. Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với tất cả các doanh nghiệp Canada có quan hệ với Ấn Độ để đảm bảo những mối quan hệ kinh tế quan trọng này vẫn bền chặt”, Bộ trưởng Thương mại Canada Mary Ng cho biết hôm 14/10.

Vào tháng 8, Canada đã xuất khẩu 279 triệu USD hàng hóa sang Ấn Độ và nhập khẩu khoảng 324 triệu USD, tăng khoảng 14% ở cả hai hạng mục so với tháng 8 năm ngoái.

Theo Bộ Ngoại giao Ấn Độ, hơn 600 công ty Canada hiện diện tại Ấn Độ trong các lĩnh vực bao gồm công nghệ thông tin, ngân hàng và dịch vụ tài chính, và hơn 1.000 công ty đang tích cực theo đuổi hoạt động kinh doanh tại thị trường Ấn Độ.

Tiến Minh