ASEAN: mua sắm trực tuyến đạt 263 tỉ đô la trong năm 2024

Tốc độ tăng trưởng chậm lại này là do nhu cầu tiêu dùng trong khu vực suy yếu và các doanh nghiệp nỗ lực thể hiện lợi nhuận thay vì tăng doanh thu. Tuy nhiên, một thông tin đáng lạc quan là trong nửa đầu năm nay, nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu đã cam kết chi khoảng 30 tỉ đô la Mỹ để xây dựng các trung tâm dữ liệu trong khu vực, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu phát triển AI.

Thương mại điện tử tiếp tục thúc đẩy nền kinh tế số ASEAN. Tuy nhiên, tăng trưởng chi tiêu trong lĩnh vực này chủ yếu dựa vào người dùng hiện tại thay vì người dùng mới như những năm trước. Ảnh: Bangkok Post

Tốc độ tăng trưởng chi tiêu trực tuyến giảm

Báo cáo công bố hôm nay (5-11) của Google, Temasek và Bain dự báo, chi tiêu trực tuyến của người tiêu dùng ASEAN sẽ tăng khoảng 15% trong năm nay, lên 263 tỉ đô la Mỹ. Tốc độ yếu hơn so với mức 17% trong năm ngoái và đánh dấu mức tăng trưởng yếu nhất kể từ khi dữ liệu được thống kê vào năm 2017.

Người tiêu dùng ở khu vực hơn 650 triệu dân đang hạn chế chi tiêu để ứng phó với lạm phát và lãi suất tăng cao. Điều đó đặt ra hoài nghi về hàng tỉ đô la đầu tư mà các công ty công nghệ đã rót vào các nước ASEAN từ Indonesia, Singapore đến Thái Lan và Việt Nam hy vọng tìm kiếm các thị trường châu Á tăng trưởng mới, nằm ngoài các nền kinh tế lớn hơn như Trung Quốc và Nhật Bản.

Trong khi đó, sự cạnh tranh trong nền kinh tế số của khu vực ngày càng gay gắt. Những tập đoàn thương mại điện tử khổng lồ toàn cầu như Amazon.com và Alibaba Group cũng như các công ty trong khu vực như Grab, Sea và GoTo Group đang cạnh tranh quyết liệt để giành thị phần lớn hơn từ không gian bán lẻ trực tuyến cho đến giao đồ ăn và gọi xe.

Các công ty công nghệ lớn nhất khu vực đang chịu áp lực rất lớn trong việc chứng minh cho nhà đầu tư thấy rằng, họ có thể kiếm được lợi nhuận. Vì vậy, những công ty này phải sử dụng các biện pháp giảm chi phí mạnh mẽ, bao gồm cắt giảm hàng ngàn việc làm và thoái vốn khỏi các mảng kinh doanh không cốt lõi khi tốc độ tăng trưởng người dùng suy giảm và sự cạnh tranh đè nén tỷ suất lợi nhuận.

Báo cáo Google, Temasek và Bain ước tính, nền kinh tế internet của khu vực sẽ thu về 11 tỉ đô la Mỹ lợi nhuận trong năm nay trên tổng doanh thu 89 tỉ đô la, chủ yếu nhờ mảng truyền thông trực tuyến như quảng cáo trực tuyến, video theo yêu cầu và game.

Tổng giá trị giao dịch hàng hóa (GMV) thông qua thương mại điện tử của khu vực dự kiến đạt 159 tỉ đô la trong 2024, chủ yếu được thúc đẩy bởi các khách hàng hiện tại. Điều này khác với những năm trước khi những người mua sắm trực tuyến lần đầu thúc đẩy tăng trưởng.

Ước tính, nguồn tài trợ tư nhân dành cho các công ty hoạt động trong lĩnh vực kinh tế số ở ASEAN giảm xuống mức thấp kỷ lục trong năm nay khi nhà đầu tư trở nên kén chọn hơn và vốn vay trở nên đắt đỏ hơn.

Số lượng các thương vụ đầu tư liên quan đến các công ty công nghệ trong khu vực giảm xuống còn 306 trong nửa đầu năm 2024 so với 564 vào cùng kỳ năm ngoái. Nguồn vốn của nhà đầu tư cũng đang chuyển sang các lĩnh vực bao gồm phần mềm và công nghệ bền vững.

Điểm sáng đầu tư trung tâm dữ liệu phục vụ nhu cầu AI

Báo cáo nhận định, nền kinh tế kỹ thuật số ASEAN sẽ được định hình thông qua mức độ hiểu biết internet ngày cải thiện của người dùng. Hai yếu tố quan trọng khác là sự gia tăng của an toàn, bảo mật kỹ thuật số và nhu cầu khai thác giá trị kinh doanh lớn hơn từ trí tuệ nhân tạo (AI).

Theo báo cáo, ASEAN đang nhanh chóng nổi lên như một điểm sáng để đầu tư vào trung tâm dữ liệu. Báo cáo cho thấy, trong nửa đầu năm nay, các tập đoàn công nghệ toàn cầu cam kết chi khoảng 30 tỉ đô la Mỹ để xây dựng các trung tâm dữ liệu trong khu vực, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu phát triển AI. Trong những tháng qua, các CEO của Apple, Microsoft và Nvidia đã ghé thăm khu vực này, cam kết đầu tư hàng tỉ đô la.

Với những khoản đầu tư đáng kể vào cơ sở hạ tầng AI và hệ sinh thái khởi nghiệp sôi động, khu vực này sẵn sàng khai thác sức mạnh chuyển đổi của AI trên nhiều lĩnh vực khác nhau.

Ngoài ra, người tiêu dùng trong khu vực ngày càng quan tâm đến việc khám phá và áp dụng các giải pháp AI, với số lượt tìm kiếm về AI tăng 11 lần chỉ sau 4 năm. Với dân số trẻ và đang tăng, cùng với tỷ lệ hiểu biết về kỹ thuật số và mức độ thâm nhập của điện thoại thông minh cao, ASEAN cung cấp một thị trường rộng lớn và dễ hấp thu các sản phẩm và dịch vụ hỗ trợ AI.

AI đang thúc đẩy giá trị cho nền kinh tế kỹ thuật số của khu vực thông qua các ứng dụng kinh doanh theo ngành cụ thể, chẳng hạn hỗ trợ lập kế hoạch du lịch hay phát hiện gian lận.

Những chính sách ủng hộ đổi mới hỗ trợ tăng trưởng và quản trị AI của ASEAN sẽ giúp tạo ra nhiều cơ hội hơn trong nền kinh tế số, báo cáo của Google, Temasek và Bain nhận định.

Với bối cảnh trực tuyến phức tạp hơn, nỗ lực tập thể nhằm củng cố niềm tin kỹ thuật số là điều cần thiết vì tội phạm mạng tiếp tục đe dọa nền kinh tế số đang phát triển của khu vực. Báo cáo cho rằng, việc phổ cấp kỹ thuật số nhanh chóng đòi hỏi các chính phủ trong khu vực tập trung mạnh mẽ vào việc xây dựng và duy trì bảo mật kỹ thuật số.

Theo Bloomberg, temasek.com.sg

Khánh Lan