Căn bệnh khiến người đàn ông đang bơi bị ngưng tim, ngưng thở
Trong lúc đang bơi, người đàn ông 58 tuổi đột nhiên đau ngực, khó thở. Sau đó khoảng 30 phút, ông được người dân phát hiện bị tím tái nên gọi cấp cứu.
TS-BS Lê Cao Phương Duy, Phó Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, cho biết vừa qua, đơn vị liên tục tiếp nhận các trường hợp ngưng tim, ngưng thở ngoài bệnh viện do nhồi máu cơ tim cấp.
Điển hình, trường hợp bệnh nhân T.H.T (43 tuổi, ngụ quận 7, TP HCM) đang làm việc tại công trường đột ngột tím tái, khó thở, sau đó ngất đi và được đồng nghiệp đưa đến bệnh viện địa phương cấp cứu.
Trường hợp thứ 2 là ông ông N.N.Đ (58 tuổi, ngụ quận 11, TP HCM) đột nhiên đau ngực, khó thở khi đang bơi. Sau đó khoảng 30 phút, ông được người dân phát hiện bị tím tái nên gọi cấp cứu. Đội cấp cứu tiếp xúc bệnh nhân với tình trạng mê, ngưng tim ngưng thở, mạch và huyết áp không đo được.
Cả 2 bệnh nhân đều được cấp cứu ngoại viện hồi sức tim phổi cho đến khi tim đập lại, mạch đo được huyết áp và chuyển đến Bệnh viện Nguyễn Tri Phương tiếp tục điều trị. Tại bệnh viện, qua các xét nghiệm, hội chẩn ghi nhận cả 2 bệnh nhân bị tắc nhánh động mạch liên thất trước (động mạch lớn nhất nuôi tim). Nhanh chóng, người bệnh được tái thông bằng cách đặt 1 giá đỡ trong lòng động mạch vành.
Tuy nhiên, với bệnh nhân T. sau 1 ngày can thiệp đã hồi phục tốt. Riêng bệnh nhân Đ. sau can thiệp, bệnh nhân bị suy đa cơ quan sau ngưng tim ngưng thở kéo dài phải chuyển qua thở máy. Các bác sĩ phải điều chỉnh thuốc vận mạch, lọc máu liên tục, kháng sinh và nuôi ăn qua đường tĩnh mạch. Sau 13 ngày điều trị, bệnh nhân ngừng được thuốc vận mạch, và sau đó bệnh nhân được cai máy thở và rút nội khí quản sau 18 ngày điều trị.
Theo bác sĩ Duy, đây là những trường hợp điển hình ngưng tim ngưng thở do rối loạn nhịp ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp. Nhờ sự tiếp cận kịp thời với một quy trình điều trị hợp lý và chính xác nên bệnh nhân được cứu sống và hồi phục ngoạn mục. Kết quả này có được là nhờ sự phối hợp nhịp nhàng từ nơi tiếp nhận ban đầu (các bệnh viện tuyến dưới, trung tâm cấp cứu ngoại viện 115), quy trình chuyển viện, bác sĩ cấp cứu nội viện, êkip can thiệp động mạch vành và đội ngũ hồi sức tích cực.
Bác sĩ Duy cho biết thêm, ngưng tim ngoài bệnh viện, tỷ lệ tử vong trên 90%. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhập viện và tử vong hiện nay trên thế giới cũng như tại Việt Nam.
"Nếu được nhập viện và điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong giảm xuống còn 6 - 10%. Khi đã có biến chứng choáng tim, tỷ lệ tử vong vẫn còn rất cao tuy nhiên nếu được can thiệp động mạch vành kịp thời sẽ cứu sống rất nhiều người bệnh. Khi cơ tim bị hoại tử do thiếu máu cục bộ, dẫn đến các biến chứng như phù phổi cấp, sốc tim, rối loạn nhịp, và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác như thận (suy thận), não (thiếu máu não)..." – bác sĩ Duy thông tin.
Bác sĩ Duy lưu ý người có nguy cơ cao nhồi máu cơ tim gồm: bệnh nhân đã từng được chẩn đoán bệnh mạch vành, có những yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành (lớn tuổi, nam > 45 tuổi, nữ > 55 tuổi); thừa cân, béo phì; ít vận động thể lực; hút thuốc lá; tăng huyết áp; đái tháo đường; rối loạn lipid máu; stress về thể chất và tinh thần.
"Nhiều nghiên cứu cho thấy trong hơn 50% các trường hợp, bệnh nhân sẽ có một yếu tố khởi kích xảy ra trước khi nhồi máu cơ tim như: vận động gắng sức, stress tâm lý, phẫu thuật, có bệnh lý nội khoa nặng. Bệnh có tần suất xảy ra cao vào buổi sáng (từ 6 giờ đến 11 giờ), đặc biệt là trong vòng 3 giờ đầu tiên sau khi ngủ dậy" – bác sĩ Phương cho hay.
Triệu chứng cảnh báo nhồi máu cơ tim gồm:
Đau ngực là triệu chứng thường gặp nhất với các tính chất sau:
Đau sau xương ức hoặc đau ngực trái; kiểu đè nặng, siết chặt, bóp nghẹt
Cơn đau có khi lan lên cổ, hàm dưới, vai trái hoặc bờ trụ tay trái. Một số trường hợp lan xuống thượng vị nhưng không bao giờ vượt quá rốn
Những cơn đau ngực thường kéo dài >30 phút
Triệu chứng kèm theo thường gặp: khó thở, vã mồ hôi (đau ngực sau xương ức, kéo dài >30 phút, kèm vã mồ hôi gợi ý rất nhiều đến nhồi máu cơ tim)
Một số bệnh nhân không biểu hiện đau ngực mà có những triệu chứng không đặc hiệu: cảm giác mệt mỏi, cảm giác hồi hộp, khó thở, đau thượng vị, buồn nôn, nôn, rối loạn tri giác…
Bệnh nhân hậu phẫu, lớn tuổi, đái tháo đường có thể không biểu hiện đau ngực mà xuất hiện triệu chứng rối loạn tri giác hoặc dấu hiệu sinh tồn xấu đi khi bị nhồi máu cơ tim cấp.