Đẩy mạnh việc thực hiện quy chế dân chủ tại doanh nghiệp
Việc thực hiện QCDC ở doanh nghiệp giúp NLĐ có tư tưởng thoải mái, tập trung lao động sáng tạo. Trong ảnh: NLĐ tại Công ty TNHH Harry& bỏ phiếu tín nhiệm bầu đại diện NLĐ tham gia tổ đối thoại định kỳ tại nơi làm việc. Ảnh: NGỌC HÂN
Thời gian qua, việc thực hiện quy chế dân chủ (QCDC) trong các loại hình doanh nghiệp (DN) được các cấp Công đoàn tỉnh triển khai sâu rộng, đạt kết quả khả quan, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, người lao động (NLĐ).
Tuy nhiên, việc triển khai còn gặp nhiều khó khăn, một số DN thực hiện nhưng còn mang tính hình thức, chưa quan tâm lắng nghe, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của NLĐ…
DN viện lý do để né tránh
Theo Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Huỳnh Kim Hùng, mặc dù việc thực hiện QCDC ở các DN đã đạt nhiều kết quả khả quan, nhưng quá trình triển khai còn gặp nhiều khó khăn; nhận thức của một số người sử dụng lao động về trách nhiệm xây dựng và thực hiện QCDC chưa đầy đủ, thậm chí không quan tâm.
Cụ thể, một số DN chưa quan tâm thực hiện QCDC, chưa xây dựng và ký kết thỏa ước lao động tập thể; vai trò của tổ chức công đoàn tham gia quản lý, giám sát, kiểm tra việc thực hiện QCDC còn hạn chế; việc chấp hành pháp luật lao động trong một số DN của một bộ phận người sử dụng lao động chưa đầy đủ, nợ tiền BHXH, nợ lương, ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện chế độ chính sách với NLĐ.
“Thực tế, ở những DN thực hiện tốt QCDC, quyền lợi NLĐ luôn được đảm bảo, đời sống vật chất được cải thiện, NLĐ yên tâm gắn bó với DN. Dù vậy, trong quá trình triển khai, các DN cố tình không thực hiện, đưa ra nhiều lý do để né tránh như: do đặc thù sản xuất, không thể ngừng thiết bị, máy móc vận hành; NLĐ tại các xưởng không thể tập hợp nên khó tổ chức đối thoại…”, ông Hùng cho biết.
Với sự định hướng của công đoàn cấp trên, CĐCS Công ty TNHH Olam Việt Nam (KCN Hòa Hiệp) được đánh giá là một trong những đơn vị thực hiện tốt QCDC, duy trì tổ chức đối thoại giữa người sử dụng lao động và NLĐ định kỳ 3 tháng/lần. Hiện công ty có hơn 400 NLĐ, bình quân mỗi tháng, DN trích đóng gần 400 triệu đồng tiền BHXH, BHYT, BHTN.
Nhờ đó, NLĐ tại công ty luôn được cơ quan BHXH chi trả kịp thời các chế độ về thai sản, ốm đau, tai nạn lao động. Theo bà Phan Thị Huệ, Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Olam Việt Nam, là DN 100% vốn nước ngoài, trọng trách bảo vệ đoàn viên của CĐCS càng nặng nề hơn. Công đoàn phải thật sự trở thành cầu nối giữa chủ sử dụng lao động và đoàn viên của mình, làm cho hai bên hiểu rõ về phong tục tập quán, lề lối làm việc, tạo dựng môi trường văn hóa. “Vì DN họ cần những việc làm cụ thể, thực tế chứ không phải bằng văn bản dài dòng. Do đó, những hoạt động thực chất, sát sườn sẽ giúp DN hiểu hơn lợi ích của việc thực hiện QCDC và cùng phối hợp với công đoàn thực hiện”, bà Huệ chia sẻ.
Tại Công ty TNHH Concept (KCN Hòa Hiệp), để tạo được uy tín đối với NLĐ, đơn vị luôn chú trọng thực hiện QCDC tại cơ sở, tổ chức hội nghị và đối thoại với NLĐ. Qua đó, giám đốc phân xưởng ghi nhận ý kiến, trả lời vướng mắc cho NLĐ, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến chế độ, chính sách.
Ông Nguyễn Kim Toàn, Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Concept, chia sẻ: “Nếu DN làm tốt công tác đối thoại, chăm lo cho NLĐ thì NLĐ không bỏ việc và luôn gắn bó cùng DN. Tuy nhiên, thực tế tại một số DN có vốn đầu tư nước ngoài, việc triển khai QCDC khó khăn do DN không muốn bỏ thời gian, ngừng sản xuất để thực hiện các thủ tục liên quan đến QCDC. Bên cạnh đó, do bất đồng về ngôn ngữ nên việc thương thảo giữa cán bộ CĐCS với chủ DN còn hạn chế”.
Cần có giải pháp cụ thể
Theo nhiều cán bộ công đoàn, việc các DN dành 30 phút, hoặc nhiều hơn để đối thoại với NLĐ rất quan trọng. Bởi khi NLĐ được DN tôn trọng, chia sẻ, giải đáp thắc mắc, mọi mâu thuẫn đều được giải quyết và không để kéo dài, dẫn đến tranh chấp lao động.
Cùng với đó, tổ chức hội nghị NLĐ hàng năm, ngoài lắng nghe nguyện vọng của NLĐ để có cách tháo gỡ, khi DN báo cáo tình hình sản xuất trong năm và những kế hoạch năm tới, NLĐ rất phấn khởi, yên tâm gắn bó với DN. Để làm được điều đó, cần có nhiều giải pháp để giúp DN hiểu được lợi ích của hội nghị NLĐ, ký kết thỏa ước lao động tập thể, cùng phối hợp với công đoàn đẩy mạnh thực hiện QCDC đúng quy định.
Ông Trần Thiện Trí, Phó Giám đốc kiêm Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Thủy sản Trang Thủy (KCN An Phú) cho hay: “Để ổn định sản xuất, chúng tôi thường xuyên đối thoại với công nhân chứ không theo quy định 3 tháng/lần. Cùng với đó, DN có các kênh nắm bắt thông tin từ tổ trưởng, quản lý, những người trực tiếp theo dõi công nhân tại xưởng để ghi nhận kiến nghị và có biện pháp thay đổi. Khi có những kiến nghị của công nhân mà DN chưa tháo gỡ, CĐCS lên phương án thương lượng, đảm bảo các phúc lợi lâu dài”.
Còn theo bà Bùi Thị Kim Soan, Phó Chủ tịch CĐCS Công ty CP An Hưng, để giữ vững tình hình ổn định sản xuất như hiện nay, DN luôn chú trọng phối hợp với CĐCS tăng cường đối thoại, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng NLĐ. Ở từng bộ phận, nếu NLĐ không hài lòng, DN sẽ ghi nhận và giải đáp, cải thiện. “Với cách làm sát sao đó, mọi mâu thuẫn được giải quyết, DN có thêm chính sách chăm lo tốt cho NLĐ, đặc biệt là lao động nữ. Từ đó tạo thêm niềm tin của NLĐ với chủ DN”, bà Soan cho hay.
Nói về vai trò của tổ chức công đoàn trong thực hiện QCDC ở cơ sở trong DN, ông Huỳnh Kim Hùng cho rằng, để thực hiện tốt QCDC tại DN, cán bộ công đoàn phải có tâm, có tầm và sống vì NLĐ. Từ đó thương thảo hợp lý với chủ DN để nhận được sự đồng thuận của chủ DN. Có như vậy mới xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa tại DN.
Các cấp công đoàn đang đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền về việc thực hiện QCDC ở cơ sở tại nơi làm việc và tập trung vào các DN ngoài nhà nước; kịp thời nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh của DN, tư tưởng, nguyện vọng của NLĐ để tham mưu, đề xuất những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN và NLĐ; quan tâm bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ CĐCS.
Đặc biệt, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật lao động và QCDC; đồng thời đưa ra chế tài xử phạt nghiêm những DN không thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt chính sách pháp luật đối với NLĐ, xây dựng và thực hiện QCDC theo quy định.
Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Huỳnh Kim Hùng
