Doanh nghiệp FDI ưu tiên chọn khu công nghiệp xanh

Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền (Thủy Nguyên, Hải Phòng)

Theo một khảo sát của KPMG với sự tham gia của 200 doanh nghiệp FDI, bên cạnh các yếu tố vị trí, nguồn lao động hay hạ tầng logistics, các khu công nghiệp đáp ứng tiêu chí xanh đang là một trong những ưu tiên hàng đầu của các công ty FDI khi chọn địa điểm đầu tư tại Việt Nam.

Tương tự, dựa trên dữ liệu sơ cấp trong quá trình làm việc với khách hàng, ông Thomas Rooney, Quản lý cấp cao, Bộ phận Bất động sản công nghiệp, Savills Hà Nội cho hay, khoảng 80-85% các doanh nghiệp FDI đều có yêu cầu cao về các tiêu chuẩn môi trường - xã hội - quản trị (ESG) khi lựa chọn địa điểm thuê nhà máy, ưu tiên yếu tố bền vững.

Theo Savills, dòng vốn FDI liên tục gia tăng, các doanh nghiệp nước ngoài sẽ có nhu cầu cao về không gian, kho bãi để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh. Do đó, bất động sản công nghiệp vẫn được dự báo là một điểm sáng thu hút các nhà đầu tư trên thị trường Việt Nam.

Theo Savills, hiện nay, có 4 trên tổng số khoảng hơn 400 khu công nghiệp tại Việt Nam là khu công nghiệp sinh thái. Số lượng còn hạn chế nhưng nhu cầu với loại hình bất động sản này trên đà tăng trưởng cho thấy việc phát triển các khu công nghiệp xanh hiện đang ở thời kì đầu và là câu chuyện dài hạn.

Theo một cuộc khảo sát được thực hiện bởi Bộ Xây dựng và Tổ chức tài chính IFC, 55% dự án xây dựng xanh ở Việt Nam đến từ ngành công nghiệp. Dữ liệu về các dự án đạt chứng nhận LEED trong năm 2023 cũng cho thấy rằng hơn 70% dự án đạt chứng nhận thuộc nhóm công trình công nghiệp gồm nhà máy và nhà kho. Đồng thời, 38% các dự án đạt chứng nhận EDGE trong năm trước cũng thuộc ngành công nghiệp.

Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một quốc gia phát triển vào năm 2045 và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Các khu công nghiệp xanh có lợi thế hơn so với khu công nghiệp truyền thống nhờ được ưu tiên hỗ trợ về công nghệ, xuất khẩu, thương hiệu, chuỗi giá trị và vay ưu đãi theo Nghị định 35/2022/NĐ-CP.

Dữ liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến năm 2030, khoảng 40 - 50% các tỉnh thành trong cả nước sẽ có kế hoạch chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu thành khu công nghiệp sinh thái. 8 - 10% các tỉnh thành sẽ có định hướng xây dựng các khu công nghiệp sinh thái mới.

Trong một bức tranh đầy triển vọng, vẫn cần nhìn thẳng vào một thực tế rằng còn tồn tại nhiều khó khăn trong quá trình triển khai chuyển đổi, phát triển các khu công nghiệp sinh thái tại Việt Nam.

Trong báo cáo mới nhất có tên "Đẩy nhanh tiến trình xanh hóa nền công nghiệp Việt Nam", JLL đã chỉ ra những rào cản khi triển khai mô hình khu công nghiệp sinh thái trên diện rộng, dựa trên các dự án thí điểm. Với dự án khu công nghiệp sinh thái Amata City Biên Hòa, các khó khăn gồm: áp dụng thực tế gặp vướng mắc dù đã có quy định rõ ràng về tiêu chí, thiếu cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp trong việc sử dụng công nghệ xanh và tuần hoàn, xử lý nước thải và sử dụng trong tưới cây còn gặp nhiều bất cập, quy định về tái sử dụng nước chưa được các cơ quan có thẩm quyền hướng dẫn cụ thể, và chưa có khung giá nước tái chế rõ ràng để làm cơ sở tính toán.

Chia sẻ tại Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIPF) 2024 do Báo Đầu tư tổ chức mới đây, ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Shinec (chủ đầu tư KCN Nam Cầu Kiền) cho hay, để thực hiện được ESG là điều không dễ dàng bởi tiêu chí rất ngặt nghèo.

Lấy ví dụ về việc thực hiện ESG tại Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền (Hải Phòng), ông Điệp thông tin, Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền được xây dựng từ năm 2008, toàn bộ hệ thống thoát nước mưa, nước mặt, nước thải theo tiêu chuẩn của Việt Nam giai đoạn trước đều phải theo đường ống bê tông.

Tuy nhiên, trong quá trình lưu thông, vận chuyển hàng hóa trong khuôn viên nhà máy, toàn bộ hệ thống cống rung, lún đất… Như vậy, việc đáp ứng tiêu chuẩn môi trường không đạt. Vì vậy, Shinec phải ký hợp đồng chiến lược toàn diện với Công ty cổ phần Nhựa Thiếu niên Tiền Phong, sử dụng ống HDPE để thay thế ống bê tông và xây dựng lại hệ thống xử lý nước thải nhằm giảm tình trạng đưa nước thải ra môi trường.

Ngoài ra, Shinec còn xây dựng mối liên kết cộng sinh với các nhà đầu tư để tạo ra giá trị từ xử lý rác thải trong khu công nghiệp, tạo ra được lợi nhuận và có thêm nguồn vốn cải tạo môi trường. Đầu tư cảnh quan từ di sản Việt. Đào tạo lại nhân viên, bổ sung thêm thiết bị quan trắc tự động, quản trị online… và phải đầu tư với nguồn vốn rất lớn để thực hiện.

“Với một nhà đầu tư, việc bỏ ra hàng chục tỷ đồng để đầu tư lại toàn bộ hệ thống này là một điều khó khăn. Nhưng đổi lại, Nam Cầu Kiền đã tăng thêm lợi thế cạnh tranh so với các khu công nghiệp trong và ngoài nước hiện nay. Đây là một trong những lý do để tôi làm báo cáo ESG trong suốt 9 tháng mới có thể thành công”, ông Điệp chia sẻ.

"Để có thể cạnh tranh hiệu quả với các thị trường lân cận như Thái Lan, Philippines, và Indonesia, nơi đã phát triển thành công nhiều dự án khu công nghiệp xanh, chúng ta cần đáp ứng nhu cầu này. Điều này sẽ giúp tăng cường sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài và nâng cao vị thế của chúng ta trên thị trường toàn cầu”, chuyên gia Savills khuyến nghị.

Minh Thành