Dự án sản xuất và kiểm định giống thủy sản 39 tỷ đồng bỏ hoang

Dự án hạ tầng khu sản xuất và kiểm định giống thủy sản tập trung Quảng Nam. Ảnh: Tấn Thành.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Quảng Nam, Dự án này được đầu tư bằng nguồn vốn Nhà nước từ Chương trình phát triển nuôi trồng thủy sản và giống thủy sản do Bộ Thủy sản (nay là Bộ NNPTNT) phê duyệt tại quyết định số 869 ngày 31/10/2006. Năm 2009, Bộ NNPTNT chuyển giao chủ đầu tư dự án cho UBND tỉnh Quảng Nam theo văn bản số 1341 ngày 20/5/2009, trên cơ sở đó UBND tỉnh phê duyệt lại thành Dự án đầu tư công trình hạ tầng khu sản xuất và kiểm định giống tập trung Quảng Nam.

Mục tiêu Dự án nhằm xây dựng khu sản xuất giống thủy sản tập trung, hoàn thiện về cơ sở hạ tầng, đạt tiêu chuẩn về môi trường và các tiêu chuẩn hiện hành do Nhà nước quy định. Quy mô xây dựng khoảng 200 trại sản xuất giống thủy sản. Công suất hàng năm 2,5 đến 3 tỷ con giống sạch bệnh, đạt chất lượng.

Diện tích đất giải phóng mặt bằng 207.662,45m2; xây dựng 193.627,47m2, trong đó diện tích đất xây dựng trại giống 143.972m2, khuôn viên hàng rào 169.250,00m2, công trình kiến trúc 234,16m2, giao thông 8.815,50m2; hộp kỹ thuật, bể chứa và xử lý nước thải 1.232,20m2; xây dựng trại giống 143.972,00m2 và cây xanh, sân bãi 14,996,14m2.

Ghi nhận thực tế của chúng tôi, tại Dự án này có tòa nhà 2 tầng nhưng bị hư hỏng nhiều hạng mục. Nền nhà nhiều chỗ bị bể nát, cửa chính, cửa sổ cũng bị hư hỏng. Dự án đầu tư trạm biến áp, tuy nhiên tại trạm biến áp T1 đã bị hư hỏng từ năm 2021 đến nay vẫn không hoạt động.

Theo ông Võ Văn Long - Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Nam, công trình hoàn thành vào tháng 7/2015 được Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình NNPTNT tỉnh bàn giao cho Sở NNPTNT quản lý và Sở này giao Chi cục Nuôi trồng thủy sản Quảng Nam quản lý, sử dụng. Tuy nhiên từ 2016 đến nay, do quy định không còn thực hiện kiểm dịch giống thủy sản nội tỉnh, nên không có cán bộ thường xuyên tại khu sản xuất giống, dẫn đến khu nhà hành chính không được sử dụng, khai thác.

Được biết, trong các năm 2015, 2016, Chi cục Thủy sản đều được bố trí kinh phí thuê người bảo vệ, duy tu, bảo trì và các chi phí khác. Thế nhưng từ năm 2017 đến nay, không được bố trí kinh phí nên qua các đợt mưa, bão dẫn đến các hạng mục ở Dự án này xuống cấp trầm trọng.

Cũng theo ông Long, Công ty TNHH MTV thủy sản Long Thịnh Hưng, Công ty CP Giống thủy sản Kim Hoàng, Công ty TNHH Đầu tư thủy sản công nghệ cao Nam Mỹ đề xuất cho phép nghiên cứu, thực hiện đầu tư tại Khu hạ tầng và được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương, các doanh nghiệp này đã triển khai xây dựng 129.355/143.972m2 diện tích đất quy hoạch cơ sở sản xuất giống, với tổng công suất 17,5 tỷ con giống. Thế nhưng những công ty này hoạt động không hiệu quả.

Theo Quyết định số 143 ngày 4/1/2019 của Cục Thuế tỉnh Quảng Nam, Công ty CP Giống thủy sản Kim Hoàng được miễn tiền thuê đất, số tiền được miễn gần 4 tỷ đồng. Công ty đã nộp số tiền ký quỹ hơn 2,2 tỷ đồng theo cam kết. Thế nhưng, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh 9 tháng đầu năm 2024 với doanh thu khoảng 7 tỷ đồng, lỗ gần 8 tỷ đồng do không bù đắp đảm bảo khoản chi phí khấu hao tài sản, chi phí vận hành, lãi vay ngân hàng,...

Còn Công ty TNHH MTV thủy sản Long Thịnh Hưng thì UBND tỉnh đã có văn bản giao các sở, ngành liên quan tham mưu chấm dứt hoạt động dự án theo đúng quy định, do dự án chậm tiến độ, công ty không đủ khả năng tiếp tục đầu tư xây dựng và hoàn thành dự án như đã cam kết. Đến ngày 1/4/2024, thời hạn được gia hạn sử dụng đất 24 tháng của dự án đã hết. Hiện nay, Sở Tài Nguyên và Môi trường đang nghiên cứu, xem xét, tham mưu UBND tỉnh thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2024.

Theo Thông tư 26 ngày 30/6/2016 của Bộ NNPTNT quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật thủy sản không còn quy định về kiểm dịch nội tỉnh, số lượng giống kiểm dịch ngoại tỉnh ít nên từ khi tiếp nhận quản lý đến nay, cơ quan quản lý không sử dụng khu nhà hành chính để bố trí bộ máy nhân sự túc trực thường xuyên tại Khu hạ tầng để làm nhiệm vụ.

Ông Nguyễn Xuân Vũ - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Nam cho biết, theo quy định, Chi cục Thủy sản chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý chuyên ngành về giống thủy sản nên không có nhu cầu tiếp tục sử dụng các tài sản tại Dự án; Việc tiếp tục giao Chi cục Thủy sản quản lý, vận hành, khai thác Dự án hiện nay không hiệu quả.

Trước thực trạng trên, Sở NNPTNT đề xuất phương án giao Dự án cho huyện Thăng Bình bố trí lại cho xã Bình Nam, hoặc các đơn vị trên địa bàn huyện đang cần trụ sở làm việc và những công việc khác. Thế nhưng sự việc vẫn chưa đi đến hồi kết, hiện tại Dự án này vẫn bị bỏ hoang.

Tấn Thành - Chí Đại