Mỹ, Trung Quốc bất ngờ ra cam kết thúc đẩy hợp tác khí hậu

Đặc phái viên khí hậu Hoa Kỳ John Kerry phát biểu tại COP26 ở Glasgow, Anh ngày 10/11/2021 về hợp tác Mỹ-Trung chống biến đổi khí hậu. Ảnh: Reuters

Tài liệu nêu chi tiết cách hai quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới sẽ hợp tác để thực hiện Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu 2015 và theo đuổi nỗ lực hạn chế sự gia tăng nhiệt độ trung bình của trái đất ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp.

“Hoa Kỳ và Trung Quốc không thiếu sự khác biệt, nhưng về khí hậu - về khí hậu - hợp tác là cách duy nhất để hoàn thành công tác này”, đặc phái viên về khí hậu của Mỹ John Kerry nói với các phóng viên. “Những gì chúng ta cùng nhau làm có thể có tác động sâu rộng đến những gì xảy ra ở những nơi khác trên thế giới”.

Tuyên bố chung là ví dụ hiếm hoi về hợp tác giữa hai nền kinh tế lớn nhất trong bối cảnh căng thẳng trong quan hệ song phương gia tăng những năm gần đây, Nikkei Asia bình luận.

Tuyên bố, có tiêu đề “Tuyên bố chung Glasgow Hoa Kỳ-Trung Quốc về tăng cường hành động khí hậu những năm 2020”, được nhất trí vào chiều thứ Tư. Xie Zhenhua, đặc phái viên của Trung Quốc về biến đổi khí hậu, cho biết “trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ có nhiều đồng thuận hơn là khác biệt, vì thế đây là lĩnh vực có tiềm năng hợp tác rất lớn”.

“Chúng tôi hy vọng tuyên bố chung sẽ tạo ra những đóng góp của Trung Quốc-Hoa Kỳ vào thành công của COP26. Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục làm việc với Hoa Kỳ để tăng cường đối thoại và hợp tác về biến đổi khí hậu, theo tinh thần và chỉ đạo của lãnh đạo hai nước”.

“Qua hợp tác, hai nước có thể đạt được nhiều điều quan trọng, không chỉ cho lợi ích song phương mà còn cho toàn thế giới. Là hai cường quốc trên thế giới, Trung Quốc và Hoa Kỳ cần gánh vác những trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế đặc biệt”.

Tuyên bố nói rằng Mỹ và Trung Quốc “nhận ra mức độ nghiêm trọng và cấp bách của cuộc khủng hoảng khí hậu”. Hai nước đưa ra “cam kết chắc chắn” cùng nhau và cùng với các bên khác của COP26 “tăng cường thực hiện Thỏa thuận Paris”.

Về mục tiêu 1,5 độ C, Washington và Bắc Kinh cho biết họ “cam kết theo đuổi những nỗ lực như vậy, gồm việc thực hiện hành động đầy tham vọng trong thập kỷ quan trọng này để giữ giới hạn nhiệt độ 1,5 độ C trong tầm tay, trong đó có việc liên lạc hoặc cập nhật khi cần thiết về ‘các đóng góp do quốc gia tự quyết định’ (nationally determined contributions tức NDCs) và chiến lược dài hạn”.

Hai quốc gia có kế hoạch công bố các cam kết đóng góp của mình vào năm 2025 cho các mục tiêu tới 2035, trong đó có các biện pháp cụ thể, đặc biệt là về khí methane, như Mỹ đã tìm kiếm. Kerry nói, cắt giảm phát thải khí methane là “cách hiệu quả nhất và nhanh nhất” để hạn chế sự nóng lên của trái đất.

Trung Quốc không tham gia Cam kết khí methane toàn cầu được đưa ra vào tuần trước. Theo cam kết này, các bên ký kết như Mỹ và EU sẽ giảm phát thải khí methane toàn cầu ít nhất 30% so với mức năm 2020 vào năm 2030. Nhưng theo tuyên bố song phương hôm thứ Tư, Trung Quốc dự định trước COP27 vào năm tới sẽ xây dựng “Kế hoạch Hành động Quốc gia toàn diện và đầy tham vọng về khí methane, nhằm đạt được hiệu quả đáng kể trong việc giảm và kiểm soát phát thải khí methane vào những năm 2020”.

Mỹ và Trung Quốc cũng dự định tổ chức một cuộc họp vào nửa đầu năm 2022 để thảo luận chi tiết về cách cải thiện việc đo lường và giảm thiểu khí methane. Về carbon, Trung Quốc cam kết “giảm dần tiêu thụ than” và “nỗ lực hết sức để đẩy nhanh công tác này” trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 của nước này.

Để hợp tác tiến xa hơn, hai bên có kế hoạch thành lập “Nhóm công tác về tăng cường hành động vì khí hậu trong những năm 2020”. Nhóm này sẽ nhóm họp thường xuyên để giải quyết khủng hoảng và tăng cường các hành động cụ thể trong thập kỷ này. Nhóm làm việc mới có thể có “các trao đổi liên tục về kỹ thuật và chính sách”.

Được biết, hai nước đã bắt đầu các cuộc đàm phán vào tháng Hai, tiến hành nhiều tháng thảo luận để đạt được những gì được mô tả là khuôn khổ cho hợp tác hiện tại và tương lai về hành động khí hậu, Nikkei Asia đưa tin.

Vào tháng 4, Mỹ và Trung Quốc đồng ý với “Tuyên bố chung về Giải quyết Khủng hoảng Khí hậu”.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres hoan nghênh động thái trên. “Giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu đòi hỏi hợp tác và đoàn kết quốc tế, và đây là bước đi quan trọng, đúng hướng”, ông viết trên Twitter.

Theo Kim Ngân/nhadautu.vn