Ngành thuế sử dụng AI để kiểm soát hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới
Hoạt động của các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới đang phát triển mạnh mẽ, mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức trong công tác kiểm soát của ngành thuế…
Tại phiên thảo luận của Quốc hội về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2024, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025 diễn ra ngày 5/11, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã giải trình và làm rõ các nội dung về ngân sách, đầu tư công.
Trong phiên thảo luận, các đại biểu Quốc hội bày tỏ quan tâm sâu sắc đến vấn đề chống thất thu thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử. Đại biểu cũng đưa ra đề nghị ngành thuế cần quan tâm hơn nữa về thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng bán trên sàn thương mại điện tử.
Về vấn đề này, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thời gian qua ngành thuế đã áp dụng nhiều biện pháp chống thất thu thuế trong thương mại điện tử.
Hiện khoảng 102 nhà cung cấp nước ngoài như Meta (Facebook), Google, Tiktok, Netflix, Google... đã kê khai, nộp thuế qua cổng thông tin điện tử của ngành. Lũy kế từ tháng 3/2022, thời điểm cổng thông tin dành cho các nhà cung cấp nước ngoài vận hành, các doanh nghiệp ngoại đã nộp trên 18.600 tỷ đồng. Với sàn thương mại điện tử trong nước, ông Phớc cho hay ngành thuế bắt đầu thu từ năm nay. Trong đó, riêng Hà Nội đã thu được khoảng 35.000 tỷ đồng tính tới đầu tháng 11.
Trong thời gian tới, ngành thuế sẽ áp dụng thêm một số biện pháp chống thất thu thuế qua hoạt động thương mại điện tử, trước mắt là việc áp dụng tính năng của trí tuệ nhân tạo. “Tuần sau, ngành thuế sẽ ra mắt công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để kiểm soát doanh thu, mua bán của các sàn thương mại điện tử, nhất là sàn xuyên biên giới", ông Phớc nhấn mạnh.
Đặc biệt, ông Phớc cho biết Chính phủ sẽ bỏ quy định miễn thuế VAT với hàng nhập giá trị nhỏ bán qua các sàn thương mại điện tử, để tránh thất thu thuế.
Thời gian qua, việc mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới bùng nổ. Lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ đã tăng gấp nhiều lần so với trước. Gần nhất là sự xuất hiện của nhiều sàn bán hàng vào thị trường trong nước khi chưa được cấp phép hoạt động, như Temu, Shein, 1688... đặt ra vấn đề về bất cập trong quản lý, chính sách khiến Temu hay Shein vào Việt Nam mà không cần đăng ký. Hoạt động này đã tác động không nhỏ đến sức cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước, gây nhiều hệ lụy với nền kinh tế nội địa.
Liên quan đến hoạt động của sàn thương mại điện tử Temu, Tổng cục Thuế cho biết, ngày 4/9, sàn Temu đã được công ty chủ sở hữu là Công ty Elementary Innovation Pte. Ltd đăng ký thuế qua Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài của Tổng cục Thuế. Temu được cấp mã số thuế số 9000001289.
Về thời hạn khai thuế, nộp thuế, Tổng cục Thuế cho biết, theo quy định tại Thông tư số 80/2021/TT-BTC, sàn Temu sẽ bắt đầu nộp tờ khai từ thời điểm quý 3 năm 2024 (thời hạn kê khai thuế của tờ khai quý 3 năm 2024 là 31/10/2024) kê khai cho doanh thu từ thời điểm bắt đầu hoạt động tại Việt Nam.
Như vậy, theo quy định, dự kiến tháng 10/2024 mới phát sinh doanh thu nộp thuế và sẽ kê khai doanh thu vào kỳ khai thuế quý 4/2024 thời hạn nộp là 31/01/2025 nếu được cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Công Thương cấp phép hoạt động.
Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế khẳng định, theo quy định Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ về TMĐT (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 85/2021/NĐ-CP) thì hoạt động kinh doanh sàn TMĐT là hoạt động phải được cấp phép và chịu quản lý nhà nước của Bộ Công Thương.