Những địa điểm bị đưa ra khỏi danh sách Di sản Thế giới

Thành phố cảng Liverpool – Anh

Cảng Liverpool là một trong số những cảng biển quan trọng nhất thế giới vào thế kỷ XVIII – XIX và toàn bộ trung tâm thành phố cũng mang đậm những dấu ấn của một giai đoạn lịch sử sôi động cùng với cuộc cách mạng công nghiệp. Nhờ những giá trị này mà thành phố cảng Liverpool đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1994.

Bến tàu tại thành phố Liverpool.

Tuy nhiên vào năm 2012 tức chưa đầy một thập kỷ sau, cơ quan về văn hóa, khoa học và giáo dục của Liên Hợp Quốc đã phải đưa ra cảnh báo về dự án Liverpool Waters mà tổ chức này xác nhận là “phương hại đến tính xác thực và tính toàn vẹn của địa điểm”. Liverpool Waters nhắm đến mục tiêu hiện đại hóa các bến cảng và thúc đẩy một loạt sự phát triển của các công trình mới như tổ hợp căn hộ, khách sạn và văn phòng.

Ngoài ra, dự án sân vận động bóng đá mới của Everton FC được đề xuất ở bến tàu Bramley-Moore cũng góp phần đẩy di sản của nước Anh vào tình trạng bị xâm hại. Ngày 21/7, Liverpool chính thức bị UNESCO đưa ra khỏi danh sách Di sản Thế giới. Đây cũng là di sản mới nhất mất danh hiệu.

Thánh địa Oryx Ả Rập – Oman

Oryx Ả Rập là một trong 4 giống loài linh dương thuộc họ oryx sinh sống tại sa mạc và đồi ven biển của bán đảo Ả Rập (3 loài còn lại nằm ở châu Phi). Mặc dù chúng đã bị đưa vào danh sách tuyệt chủng ngoài tự nhiên do nạn săn bắn và việc thu hẹp môi trường sống từ năm 1972 nhưng nhờ được nhân giống thành công trong điều kiện nuôi nhốt ở Mỹ mà Oryx Ả Rập đã được thả trở lại Oman.

Vào năm 1982 một khu bảo tồn Oryx Ả Rập cũng đã được thành lập bởi quốc vương Oman để khôi phục quần thể linh dương tại đây cùng một số loài khác như sói Ả Rập, linh dương Ả Rập, chó săn houbara đều có nguy cơ tuyệt chủng. Năm 1994, nơi này được ghi nhận là Di sản Thế giới.

Loài Oryx Ả Rập lại tiếp tục đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng khi khu vực bảo tồn bị thu hẹp.

Nhưng chỉ một thời gian ngắn sau đó, chính phủ Oman đã cắt giảm tới 90% quy mô khu bảo tồn vào năm 2007 sau khi dầu được phát hiện trong khu vực. Cùng với nạn săn bắn bùng phát trở lại mà số lượng Oryx Ả Rập giảm mạnh xuống còn khoảng vài chục cá thể.

Sau quyết định thu hẹp diện tích khu bảo tồn và gây ảnh hưởng đến khả năng sinh tồn của giống loài oryx, Ủy ban Di sản Thế giới đã đưa ra quyết định khó khăn khi loại bỏ Thánh địa Oryx Ả Rập khỏi danh sách vào tháng 6/2007. Đây là địa điểm đầu tiên bị cơ quan này "tước" danh hiệu.

Thung lũng Dresden Elbe - Đức

Đây là nơi giao thoa văn hóa, lịch sử và sở hữu cảnh quan kiến trúc đặc trưng của châu Âu với hơn 16 km thung lũng dọc sông Elbe và được công nhận là Di sản Thế giới vào năm 2004. Địa điểm này còn lưu giữ các di tích, hiện vật bao gồm cung điện baroque Pillnitz, những cây cầu và xe leo núi có từ thời Cách mạng Công nghiệp cùng các kiến trúc đô thị từ thế kỷ XVIII – XIX.

Khung cảnh thung lũng Dresden Elbe.

Khu vực thung lũng cũng được công nhận về phong cảnh và hệ thực vật với những cánh đồng cỏ bạt ngàn, khu vườn rộng lớn hoặc di tích của các hoạt động trồng nho sơ khai. Và dù phần lớn nơi này đã bị phá hủy trong trận ném bom Dresden vào Chiến tranh Thế giới thứ 2, các di tích tại đây được khôi phục từ rất lâu trước khi UNESCO xét tặng danh hiệu.

Tuy nhiên, điều khiến thung lũng Dresden Elbe không còn đủ điều kiện để duy trì danh hiệu di sản là do cây cầu Waldschlösschen bốn làn. Công trình này được Hội đồng thành phố Dresden cấp phép thay vì làm hầm đường bộ theo đề nghị của các quỹ liên bang để giảm bớt tắc nghẽn giao thông.

Cầu được xây dựng bắc qua sông Elbe bất chấp những cảnh báo cây cầu sẽ làm mất đi hiện trạng được công nhận Di sản Thế giới của thung lũng. Việc xây dựng cây cầu gây tranh cãi bắt đầu vào năm 2007 và hoàn thành vào năm 2012. Giữa năm 2009, thung lũng Dresden Elbe bị xóa tên khỏi danh sách Di sản Thế giới.

Nhà thờ Bagrati – Georgia

Nhà thờ Bagrati và tu viện Gelati gần thành phố Kutaisi, Georgia đã mất đi một nửa vị thế vốn có khi cả hai được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1994.

Nhưng do những đợt tu bổ lớn đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính xác thực cùng giá trị lịch sử của Bagrati khiến nơi này bị xóa khỏi danh sách vào năm 2017. Tu viện Gelati, với các cấu trúc được xây dựng từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 17, vẫn là Di sản Thế giới.

Nhà thời Bagrati được xây dựng từ thời trung cổ.

Gelati hầu như không sửa chữa, thay đổi theo thời gian. Địa điểm này là một trong những tu viện Chính thống giáo lớn nhất thời Trung cổ cũng như học viện cho các giáo sĩ.

Được xây dựng từ thời Đế chế Byzantine, tu viện có mặt đá ở bên ngoài, mái vòm đại diện cho thời kỳ vàng son của kiến trúc Gruzia, bên trong lưu giữ các bức tranh khảm, bích họa và tranh tường phức tạp được bảo tồn tốt nhất ở Georgia.

Khang Lâm