Rét đậm rét hại đầu tiên khả năng xuất hiện vào nửa cuối tháng 12

Mùa đông ở miền Bắc nóng lên rõ rệt

Theo Trung tâm Khí tượng Thủy văn, từ hôm nay (23/11), không khí lạnh sẽ ảnh hưởng đến khu vực vùng núi Bắc Bộ, sau đó tràn đến khu vực trung du, đồng bằng Bắc Bộ và một số nơi ở Bắc Trung Bộ.

Trong những ngày trước đó, tuy đã vào tiết lập Đông và đang ở thời điểm cuối tháng 11, nhưng nền nhiệt tại các tỉnh miền Bắc vẫn như mùa Thu, nhiệt độ trung bình trong ngày thấp nhất từ 20 - 25 độ C, cao nhất có nơi trên 30 độ C. Nhiệt độ cao nhất mỗi ngày được dự báo trong gần 1 tháng qua dao động ở mức 30 độ C.

Theo thống kê của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ đầu tháng 10 tới nay, mặc dù vẫn đón những đợt không khí lạnh, chỉ có đợt không khí lạnh tăng cường từ ngày 18 đến 20/10 gây rét tại Bắc Bộ. Thời tiết ấm giữa mùa Đông tại miền Bắc với nhiệt độ thấp nhất phổ biến từ 14-17 độ C, vùng núi thấp hơn. Trong đó, vùng núi cao nhiều nơi thấp dưới 11 độ C. Bên cạnh đó, khu vực vịnh Bắc Bộ đã quan trắc được gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 7.

Đợt rét đậm đầu tiên năm nay có khả năng xuất hiện vào nửa cuối tháng 12. (Ảnh: TTXVN)

Sang tháng 11, nhiệt độ trung bình tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ cao hơn trung bình nhiều năm 0,5 độ C. Khoảng trung tuần và nửa cuối tháng 12, miền Bắc nước ta sẽ đón đợt rét đậm, rét hại đầu tiên trong mùa đông năm 2022.

Nhận định về xu thế thời tiết hiện nay, ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng dự báo thời tiết Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết, đợt rét đậm đầu tiên năm nay có khả năng xuất hiện vào nửa cuối tháng 12. Các ngày rét đậm, rét hại sẽ tập trung trong tháng 1 và nửa đầu tháng 2/2023 và cao điểm rét đậm là tháng 1/2023.

"Đây là năm thứ 3 liên tiếp Việt Nam chịu ảnh hưởng La Nina - hiện tượng này là ít gặp, thường chỉ có chu kỳ 2 năm. Không khí lạnh trong mùa đông 2022 - 2023 hoạt động ở mức tương đương với trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, theo tính toán trung bình của cơ quan khí tượng, mùa Đông năm nay, nền nhiệt toàn Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1 độ C”, ông Nguyễn Văn Hưởng nhận định.

Ngoài ra, mùa Đông năm nay có xu hướng xuất hiện các đợt rét đậm rét hại ở mức trung bình, nhiệt độ trong các tháng chính Đông có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5 – 1 độ C. Đợt rét đậm đầu tiên trong mùa Đông năm nay khả năng xảy ra vào cuối tháng 12/2022, những đợt rét đậm rét hại tập trung vào tháng 1 và nửa đầu tháng 2/2023”.

Theo chuyên gia khí tượng thủy văn, mùa đông đang ấm dần lên, thống kê từ 1958 đến nay nhiệt độ đang có xu hướng tăng cao hơn 0,89 độ C và tất cả các tháng mùa Đông trong những mùa gần đây nhiệt độ có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm.

“Trong tương lai nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng lên khoảng 1 độ C, mặc dù chúng ta đang giảm tất cả các loại phát thải trong giữa thế kỷ XXI. Theo kịch bản biến đổi khí hậu mà Bộ Tài nguyên và Môi trường tính toán thì khoảng giữa thế kỷ XXI, nhiệt độ cả nước sẽ tăng lên từ 1,2-1,6 độ C. Với kịch bản này thì mùa Đông ngày càng ấm lên, ít rét đậm rét hại. Mặc dù vậy vẫn có hiện tượng thời tiết cực đoan như là rét đậm rét hại như năm 2008, mưa tuyết kỷ lục trong năm 2016 hoàn toàn có khả năng xảy ra trong tương lai”, ông Nguyễn Văn Hưởng chia sẻ.

Dự báo một mùa hè nắng nóng cực đoan vào năm tới

Hiện nay mùa Đông không chỉ đến muộn, mà còn có xu hướng ấm lên do tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt trong 10 năm trở lại đây. Trong đó, 2016 được xem là năm ấm nhất với nền nhiệt mùa đông cao hơn 2,5 độ C so với trung bình nhiều năm.

Các năm 2018, 2019, 2020 nằm trong danh sách 5 năm có mùa đông ấm nhất trong giai đoạn 1986 đến 2020. Số ngày rét đậm với nhiệt độ trung bình ngày dưới 15 độ C và số ngày rét hại với nhiệt độ trung bình ngày dưới 13 độ C cũng giảm rõ rệt.

Ở nước ta, theo thống kê gần 60 năm trở lại đây, số lượng các đợt không khí lạnh từ Siberia tràn xuống ngày càng giảm mạnh. Thông thường, mỗi năm có 29-30 đợt không khí lạnh đi xuống nhưng 10 năm trở lại đây đã giảm còn 25 đợt. Đặc biệt, từ năm 2019, còn 17 đợt không khí lạnh từ Siberia tràn xuống nước ta.

Cùng quan điểm, TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia cảnh báo thiên tai và thời tiết cực đoan, mô hình phân tích dự báo khí hậu toàn cầu (GFS) cho thấy, các tỉnh miền Bắc của Việt Nam sẽ có nhiệt độ trung bình cao hơn từ 1 - 1,5 độ C so với trung bình giai đoạn 1980 - 2009. Trong khi đó, nhiệt độ trung bình ở khu vực Bắc Trung Bộ sẽ cao hơn 0,5 - 1 độ C. Nhiệt độ các tỉnh phía Nam vẫn không đổi so với mọi năm.

“Chúng ta có thể sẽ phải đối diện một mùa hè nắng nóng cực đoan vào năm tới khi nền nhiệt được dự báo sẽ cao hơn trung bình nhiều năm. Cần phải tính toán đến việc tiết kiệm và sử dụng hiệu quả năng lượng từ bây giờ vì mùa hè sang năm có thể thiếu điện do nhu cầu tăng cao”, TS Huy thông tin.

Bên cạnh đó, TS Huy nhận định, mưa đá có thể xuất hiện dịp đầu năm ở các tỉnh phía Bắc, trong khi hạn hán có thể xảy ra ở Đồng bằng Sông Cửu Long.

“Lúc ấy, nếu pha trung tính kéo dài ổn định hơn, sẽ không có thời tiết cực đoan, nhưng pha trung tính chuyển thành La Nina hoặc El Nino sẽ có nhiều thời tiết cực đoan”, TS Huy cho hay.

Lan Anh