Thế giới Thế giới Có nên lo ngại về biến thể COVID-19 mới XBB1.5?

Chiến đấu với đại dịch là một cuộc chiến dài hạn, đòi hỏi nhiều nỗ lực và hợp tác. Ảnh minh họa: AP/Báo Tin tức

Dù vậy, các chuyên gia cho biết chủng virus này mặc dù rất dễ lây lan, song dường như không làm cho bệnh nhân mắc bệnh nặng hơn.

Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, Trưởng nhóm kỹ thuật về COVID-19 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, dòng biến thể phủ XBB1.5 mới nhất của Omicron là “biến thể phụ có khả năng lây nhiễm cao nhất đã được phát hiện”.

Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy nó nghiêm trọng hơn các biến thể trước đó của Omicron.

Theo các chuyên gia, các nhà khoa học đang tiếp tục thu thập dữ liệu và phân tích XBB1.5, nhưng những lo ngại lớn sẽ chỉ nảy sinh nếu biến thể phụ thay đổi hành vi và dẫn đến các triệu chứng lan rộng và khiến bệnh nghiêm trọng hơn.

Mặc dù vậy, Giáo sư Ravindra Gupta từ Đại học Cambridge cho biết: “Chúng tôi cho rằng không cần quá lo lắng vào lúc này, bởi hiện không có bằng chứng nào cho thấy biến thể này nghiêm trọng hơn”.

Truyền thông Mỹ đưa tin, số ca nhiễm COVID-19 ở Mỹ đã tăng gấp đôi sau mỗi 2 tuần và XBB1.5 hiện là biến thể phổ biến nhất ở nước này.

WHO cho biết, đến nay, dòng biến thể phụ này đã được phát hiện ở ít nhất 29 quốc gia và cảnh báo về nguy cơ “bành trướng” của virus do tính chất lây nhiễm cao.

Tại sao XBB1.5 dễ lây nhiễm hơn?

XBB1.5 dễ lây lan hơn do đột biến cho phép virus bám vào tế vào người và nhân lên dễ dàng.

Đột biến này cũng giúp virus trốn tránh các kháng thể - protein từ việc tiêm vaccine hoặc miễn dịch từ những lần nhiễm bệnh tự nhiên trước đó.

Triệu chứng nhiễm virus XBB1.5

WHO chưa có bất kỳ dữ liệu chắc chắn nào về mức độ nghiêm trọng của XBB1.5. Các chuyên gia tin rằng các triệu chứng là tương đối giống nhau, khi người bệnh nhiễm XBB1.5 hay các biến thể Omicron khác.

Giáo sư Ravindra Gupta cho hay, những người nhiễm bệnh có thể gặp các triệu chứng bao gồm sổ mũi, đau họng, ho, đau đầu và sốt.

Các bộ xét nghiệm tiêu chuẩn như xét nghiệm nhanh kháng nguyên (ART) được kỳ vọng có thể phát hiện ra XBB1.5.

Vaccine có thể chống lại XBB1.5?

Giáo sư Ravindra Gupta tin rằng, tiêm chủng sẽ tiếp tục là chìa khóa để bảo vệ mọi người chống lại chủng biến thể COVID-19 mới nhất.

Cụ thể, có bằng chứng cho thấy rằng các chất tăng cường tạo ra phản ứng kháng thể mạnh và chúng thực sự có hiệu quả để chống lại các biến thể phụ Omicron, bao gồm BA.4 và BA.5.

XBB là một nhánh của dòng BA.2, cũ hơn một chút nhưng vẫn được tin rằng việc tiêm chủng nhắc lại sẽ có khả năng bảo vệ tốt hơn.

Mức độ kháng thể trong máu và đường hô hấp tăng lên nhờ vaccine mang lại có thể giải quyết virus hiệu quả hơn, từ đó khiến triệu chứng bệnh nhẹ hơn ngay cả khi nhiễm virus.

Những đối tượng có khả năng mắc XBB1.5

Giáo sư Gupta cho biết, mặc dù hầu hết dân số không cần quá lo lắng về chủng virus mới nhất này, song khả năng lây nhiễm gia tăng của biến thể phụ nên được các nhóm dân số dễ bị tổn thương chú ý.

Những người này bao gồm người già, những người có bệnh nền và những người không đủ điều kiện kinh tế để tiêm chủng.

Những người đang điều trị hoặc dùng thuốc khiến hệ thống miễn dịch bị giảm sút, chẳng hạn như hóa trị, cũng có nguy cơ cao hơn.

XBB1.5 có thể tạo ra các biến thể khác không?

Theo chuyên gia, XBB.15 được dự đoán sẽ lan rộng khắp thế giới và tạo cơ hội cho virus biến đổi.

Cũng có nhiều khả năng các biến thể mới phát sinh từ những người bị nhiễm bệnh mãn tính, những người có thể bị ức chế miễn dịch và mất nhiều thời gian hơn để phục hồi, hoặc thậm chí không thể phục hồi.

Giáo sư Ravindra Gupta nhận xét: “Trong quá trình nhiễm bệnh mãn tính kéo dài đó, về cơ bản, virus đang tiến hóa bên trong con người để thoát khỏi kháng thể và khiến bản thân người bệnh dễ lây nhiễm nhất có thể. Do đó, càng có nhiều ca mắc trên toàn cầu, thì càng có nhiều khả năng xảy ra những ca nhiễm trùng mãn tính hiếm gặp. Đó là vấn đề chính mà chúng ta phải đối mặt.

ĐAN LÊ(Lược dịch từ CNA)