Tranh cãi về quyền riêng tư, hộ chiếu vaccine có dễ phổ biến ở Mỹ?

Tính tới cuối tuần trước, ứng dụng Excelsior Pass đã đạt 1 triệu lượt sử dụng sau khi chính thức được giới thiệu vào tháng 3. Nó trở thành "vé vào cửa" để có thể tham gia nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, đồng thời được kỳ vọng góp phần giúp khôi phục lại nền kinh tế đang suy sụp vì ảnh hưởng của đại dịch.

Bên cạnh sự hào hứng có "tem bảo chứng", thì cũng đã phát sinh không ít vấn đề xung quanh ứng dụng này, ví dụ như tính bảo mật, khả năng tiếp cận người dùng và đặc biệt là vấn đề quyền riêng tư và quyền tự do của công dân.

Theo ông Albert Fox Cahn - Giám đốc điều hành của Dự án công nghệ giám sát, Excelsior Pass có rất nhiều lỗ hổng bảo mật. "Một chiếc hộ chiếu này có thể tải xuống ở vô số thiết bị, hoặc in và sao chép mã QR, do vậy người ta hoàn toàn có thể lấy được thông tin và có được chiếc hộ chiếu tiêm chủng của người khác một cách dễ dàng", ông Cahn nói. Không những thế, việc kiểm tra, đối chiếu giữa Excelsior Pass và ID của công dân cũng không được tổ chức nghiêm ngặt, góp phần dẫn đến tình trạng “gian lận hộ chiếu”.

Do ứng dụng được sử dụng trên điện thoại thông minh cũng như yêu cầu kết nối internet, việc phổ biến ứng dụng này tới những cư dân lớn tuổi hoặc những người không có khả năng truy cập internet tốt trở nên khó khăn. Bên cạnh đó, những lỗi dữ liệu cũng cản trở quá trình cài đặt và sử dụng ứng dụng này. Điều này dẫn đến tình trạng chỉ có một nhóm nhỏ trong số những người dân đã được tiêm vaccine có thể sử dụng ứng dụng, làm giảm mức độ hiệu quả của tấm hộ chiếu này.

Việc phổ biến ứng dụng Excelsior Pass tới đông đảo người dân không hề dễ dàng.

Vấn đề lớn nhất, tạo ra nhiều luồng ý kiến trái chiều nhất về ứng dụng này, đó là về quyền riêng tư, quyền tự do của mỗi cá nhân. Một loạt các bang khác, trong đó có Georgia, Alabama, Arizona và Florida, đã đưa ra lệnh cấm sử dụng hộ chiếu vaccine. Lý do được đưa ra là ứng dụng này vi phạm quyền riêng tư của người dân đối với những thông tin cá nhân, đồng thời cũng ảnh hưởng đến lựa chọn tiêm chủng của mỗi người.

Nhiều cửa hàng, quán rượu đã nhận được những phản ứng trái chiều rất dữ dội đến từ cộng đồng mạng và người dân khi chỉ tiếp nhận những khách hàng đã được tiêm phòng và có bằng chứng tiêm chủng đầy đủ. Việc làm này bị phe bảo thủ cho là hành động phân biệt đối xử với người dân, vi phạm quyền tự do của những người chưa được tiêm chủng hoặc không có những minh chứng rõ ràng về việc tiêm chủng của mình. Họ liên tục có những hành vi đe dọa, mạt sát, tẩy chay đối với những địa điểm yêu cầu có Excelsior Pass mới được tham gia. Điều này gây trở ngại rất lớn đối với những cơ sở kinh doanh và địa điểm giải trí. Nhiều nơi đã phải gỡ bỏ yêu cầu này để có thể tiếp tục duy trì kinh doanh ổn định.

Có thể thấy rõ rằng, việc sử dụng Excelsior Pass có những điểm lợi như nhanh chóng, tiện lợi,... tuy nhiên với những vấn đề được nêu trên, việc phổ biến được ứng dụng này tới đông đảo người dân là một điều không hề dễ dàng. Người dân Mỹ đặc biệt chú ý tới quyền riêng tư và tính bảo mật của ứng dụng. Nếu không nhanh chóng có những thay đổi, cải thiện để đảm bảo bảo mật cũng như quyền riêng tư của cá nhân sử dụng ứng dụng, sẽ rất lâu cho tới khi đa số người dân có thể tiếp cận được với tấm hộ chiếu này.

Hơn nữa, nhận thức của những nhóm cư dân trên toàn nước Mỹ nói chung và tại tiểu bang New York nói riêng có sự trái chiều, không thống nhất, dẫn đến tình trạng khó khăn trong việc khuyến khích người dân sử dụng ứng dụng này. Tuy thống đốc bang New York đã kêu gọi, khuyến khích nhưng vẫn còn nhiều ý kiến phản đối về vấn đề tiêm chủng cũng như sử dụng "hộ chiếu" Excelsior Pass.

Làm thế nào để có thể đạt được sự phổ biến rộng rãi ứng dụng Excelsior Pass tới đông đảo người dân nhằm góp phần kiểm soát dịch bệnh và trở lại cuộc sống bình thường vẫn đang là câu hỏi đau đầu giới chức New York.

Lan Hương