Đề xuất Văn phòng công chứng có thể hoạt động theo mô hình doanh nghiệp tư nhân

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo

Chiều nay, 25-10, Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi).

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, một trong những nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau ở dự luật do Chính phủ trình là quy định về các loại giao dịch phải công chứng.

Trên cơ sở phân tích các ưu điểm, hạn chế của từng loại ý kiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đề nghị Quốc hội cho tiếp thu theo hướng kết hợp các điểm tích cực của các loại ý kiến để chỉnh lý nội dung này.

Theo đó, bổ sung khoản 2 Điều 1 quy định về tiêu chí xác định các giao dịch phải công chứng, cụ thể là: “Giao dịch phải công chứng là giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao và được pháp luật quy định phải công chứng.”; đồng thời, giao Chính phủ chỉ đạo rà soát các giao dịch phải công chứng đang được quy định trong các luật, nghị định, thông tư hiện hành để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền…

Quang cảnh phiên thảo luận tại Quốc hội chiều 25-10

Về bảo đảm sự bình đẳng trong hoạt động của các tổ chức hành nghề công chứng, một số ý kiến ĐBQH đề nghị cần quy định bảo đảm sự bình đẳng trong tổ chức, hoạt động giữa Phòng công chứng (PCC) và Văn phòng công chứng (VPCC).

Tiếp thu ý kiến, UBTVQH đề nghị chỉnh lý Điều 17 của dự thảo Luật theo hướng bảo đảm PCC bình đẳng với VPCC về điều kiện thành lập và hoạt động, cụ thể: PCC phải có số lượng từ 02 CCV trở lên (trừ PCC tại địa bàn cấp huyện có mật độ dân số thấp, cơ sở hạ tầng và dịch vụ chưa phát triển thì có thể có 01 CCV); có trụ sở đáp ứng các điều kiện do Chính phủ quy định...

Về mô hình tổ chức của VPCC, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Luật Công chứng hiện hành và dự thảo Luật đều không quy định về mô hình tổ chức VPCC là công ty trách nhiệm hữu hạn hay có thành viên góp vốn trong công ty hợp danh do công chứng là dịch vụ công cơ bản, nghề bổ trợ tư pháp nên có đặc thù riêng.

Qua thảo luận, đa số ý kiến trong UBTVQH đề nghị, bên cạnh các VPCC được tổ chức theo mô hình công ty hợp danh như Luật hiện hành, tại các địa bàn cấp huyện có mật độ dân số thấp, cơ sở hạ tầng và dịch vụ chưa phát triển và khó khăn trong việc thành lập VPCC theo loại hình công ty hợp danh thì VPCC còn được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân.

Theo ông Tùng, ưu điểm của phương án này là mở rộng sự lựa chọn của Công chứng viên khi thành lập tổ chức hành nghề công chứng, tạo thuận lợi cho việc phát triển VPCC ở địa bàn vùng sâu, vùng xa do mô hình này chỉ yêu cầu 01 CCV làm chủ.

Tuy nhiên, mô hình này có hạn chế là khi xảy ra tình huống Công chức viên duy nhất chết hoặc vì lý do cá nhân khác không thể hành nghề công chứng thì không bảo đảm hoạt động liên tục, ổn định của tổ chức hành nghề công chứng, việc giải quyết hậu quả về hồ sơ, chuyển giao trách nhiệm công chứng… sẽ là vấn đề lớn.

Tiến Hưng