Giới trẻ trải nghiệm hát Chèo, Xẩm tại Nhà máy xe lửa Gia Lâm

Đây là chương trình giới thiệu nghệ thuật truyền thống do Trung tâm xúc tiến quảng bá di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam thực hiện, khai thác hai chất liệu là hát Xẩm và Chèo. Bên cạnh việc thưởng thức nghệ thuật, người tham gia cũng được các nghệ sĩ hướng dẫn trải nghiệm với âm nhạc, nhạc cụ, làn điệu, thao tác biểu diễn,…

Chương trình do Trung tâm xúc tiến quảng bá di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam thực hiện.

Chèo và Xẩm là hai loại hình diễn xướng Bắc Bộ có lịch sử lâu đời, bởi vậy đã chứng kiến, thu nhận và góp phần làm nên những đặc trưng văn hóa của vùng châu thổ sông Hồng. Hai loại hình vừa có những nét chung và riêng đan quyện cùng nhau.

Các tiết mục Chèo tại "Đường trường" gợi lại ký ức châu thổ trong quá khứ. Bên cạnh đó, những bài Xẩm ra đời trong bối cảnh công nghiệp hiện diện và phát triển tại Việt Nam đã kể những câu chuyện của thời hiện đại.

Buổi trình diễn nghệ thuật đã biến không gian Nhà máy xe lửa Gia Lâm thành một sân khấu chuyên nghiệp, mang đến cho khán giả cơ hội cảm thụ những giá trị nguyên bản của âm nhạc dân gian vùng châu thổ sông Hồng, tiếp thêm chất liệu và cảm hứng để bắt đầu một hành trình sáng tạo mới, thoát khỏi những giới hạn thông thường như thời gian, khoảng cách địa lý, bối cảnh chính trị, thị hiếu thời đại… bằng cảm thụ và trải nghiệm tương tác.

Buổi trình diễn thu hút đông đảo giới trẻ tham gia.

Đặc biệt, nhằm hướng tới giao lưu tương tác và giúp khán giả có thêm cơ hội tiếp cận di sản, chương trình dành ra một phần thời lượng cho việc trải nghiệm 5 mô hình nhân vật Chèo, trải nghiệm các động tác múa cơ bản có sử dụng quạt Chèo, trải nghiệm chơi trống Chèo và bộ gõ trong Xẩm…

Tên gọi "Đường trường" của buổi diễn gợi nhắc một hành trình bảo lưu, sáng tạo văn hóa vừa gian truân mà cũng vừa tự hào của ông cha ta. Trong văn chương cổ, "Đường trường" thường nhắc tới con đường dài và xa xôi, ẩn dụ cho nỗi vất vả nhưng đôi khi cũng ngầm thể hiện sự bền bỉ của con người. "Đường trường" cũng đồng thời là tên một hệ thống làn điệu cổ trong nghệ thuật Chèo.

Chừng nào, sức sáng tạo của chúng ta chưa đi đến điểm tận cùng của con đường này, những di sản sẽ vẫn còn được tiếp nối, chúng sẽ lại tiếp tục chuyên chở những giá trị muôn thuở của cuộc sống, bất chấp biến thiên.

Hoạt động nằm trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2023 do Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và Hội Kiến trúc sư Việt Nam chỉ đạo, Sở Văn hóa thể thao Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc với sự đồng hành của Văn phòng đại diện UNESCO tại Hà Nội, Chương trình Định cư con người Liên hợp quốc UN-Habitat, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Ủy ban nhân dân quận Long Biên, quận Hoàn Kiếm, quận Ba Đình và các quận, huyện, cùng các đơn vị, các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và nhà sáng tạo, nghệ sĩ… phối hợp thực hiện.

Phương Bùi