HSBC: Hợp tác với Trung Quốc có thể giúp Việt Nam tăng tốc xe điện

Trong bối cảnh thị trường xe máy và ô tô điện của Việt Nam mở rộng, các nhà sản xuất trong nước được nhận định sẽ tập trung nhiều hơn vào đảm bảo toàn bộ chuỗi cung ứng xe điện trong khi thúc đẩy hợp tác với các doanh nghiệp Trung Quốc.

Đánh giá này được Bộ phận nghiên cứu toàn cầu của HSBC đưa ra trong phân tích mới nhất về thị trường xe điện tại Việt Nam.

Đơn cử, VinFast đã hợp tác với công ty Gotion High-Tech của Trung Quốc để phát triển một số loại pin LFP (Lithium sắt phốt phát) và xây dựng hai nhà máy sản xuất pin lithium ở tỉnh Hà Tĩnh, dự kiến khánh thành vào quý III tới.

Bên cạnh đó, Công ty TMT Motors của Việt Nam công bố thỏa thuận hợp tác chiến lược với liên doanh GM và SAIC-Wuling để sản xuất và phân phối xe điện mang thương hiệu Wuling ở Việt Nam.

Đầu tháng trước, hãng Chery Automobile tuyên bố họ sẽ là công ty Trung Quốc đầu tiên xây dựng một nhà máy xe điện tại Việt Nam.

Nhà máy lắp ráp trị giá 800 triệu USD, liên danh với tập đoàn Geleximco tại Thái Bình, sẽ có công suất sản xuất 200.000 xe mỗi năm sau khi hoàn thành vào quý I/2026.

HSBC nhận định, đầu tư từ Trung Quốc gia tăng có thể thúc đẩy hợp tác sản xuất với nước láng giềng Thái Lan – nơi hãng BYD đang xây dựng một nhà máy trị giá 504 triệu USD để xuất khẩu xe điện sang Việt Nam với mức thuế nhập khẩu 0% áp dụng cho tất cả các nền kinh tế ASEAN.

“Nếu tận dụng các mối quan hệ hợp tác với Trung Quốc và vượt qua những rào cản phổ biến xe điện cả trong và ngoài nước, chúng tôi cho rằng Việt Nam có tiềm năng để tăng tốc vượt qua các nước láng giềng ASEAN trong cuộc đua xanh hóa phương tiện giao thông”, HSBC đánh giá.

Tuy nhiên, để tăng tốc, Việt Nam cần giải quyết những thách thức phổ biến, bao gồm tâm lý chần chừ của người tiêu dùng Việt liên quan đến giá thành cao, sợ xe không đủ điện, lo lắng về pin và đáng chú ý là quan ngại về thiếu thốn cơ sở hạ tầng trạm sạc.

HSBC khuyến nghị, chìa khóa để vượt qua những rào cản phổ biến ô tô điện ở Việt Nam nằm ở đầu tư cơ sở hạ tầng.

Theo ước tính của tổ chức này, chỉ tính riêng lắp đặt đủ hạ tầng sạc xe điện và công suất phát điện tái tạo đủ cho lượng xe điện mới sẽ cần khoảng 12,3 tỷ USD đầu tư và 14tWh năng lượng cộng dồn trong giai đoạn 2024 – 2040.

Một vài trở ngại trong quá trình phổ biến xe điện có thể được giải quyết thông qua hỗ trợ về chính sách của nhà nước.

Chẳng hạn, Việt Nam đã triển khai miễn lệ phí trước bạ đối với xe điện dùng pin, giảm thuế nhập khẩu xe điện dùng pin và miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án đầu tư vào xe điện chạy pin.

Bộ Giao thông Vận tải cũng đã đề xuất chính sách trợ cấp 1.000 USD cho mỗi người mua ô tô điện nhưng đang vấp phải sự phản đối từ Bộ Tài chính.

Phương Anh