Vướng mắc trong thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng
Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28 tháng 1 năm 2022 của Chính phủ quy định chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11 tháng 1 năm 2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội (Nghị định số 15) có hiệu lực thi hành từ ngày 1.2.2022. Trong đó, điểm nhấn là chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) trong năm 2022, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%. Tuy nhiên, trong hơn 1 tháng qua, việc áp dụng chính sách thuế này đã phát sinh một số bất cập khiến doanh nghiệp và người nộp thuế lúng túng.
Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Thuế tỉnh
Thuế GTGT là loại thuế gián thu, được cấu thành trong giá bán của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, do đó khi giảm thuế thì giá hàng hóa, dịch vụ sẽ giảm, từ đó giúp người dân mua được nhiều hàng hóa hơn với cùng một lượng tiền. Bên cạnh đó, những tác động tích cực của việc giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% còn giúp doanh nghiệp giảm tiền vốn chi ra để trả tiền thuế GTGT khi mua nguyên, nhiên, vật liệu và các yếu tố đầu vào khác trong một chu kỳ luân chuyển vốn. Điều đó có nghĩa là doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được nguồn tài chính tương đương khoảng 2% (bằng tỷ lệ giảm thuế) trong tổng doanh số mua vào của doanh nghiệp. Số tiền này sẽ được đưa vào tái đầu tư, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển. Việc giảm thuế này không chỉ tiết kiệm chi phí cho người dân, kích cầu tiêu dùng mà còn tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Ngay sau khi Nghị định số 15 được ban hành, ngành Thuế tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn biết để thụ hưởng, thực hiện. Đồng thời tích cực hướng dẫn, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh khi triển khai thực hiện như việc xác định mã hàng hóa thuộc diện giảm thuế GTGT.
Tuy nhiên, tại Nghị định số 15, Chính phủ không quy định giảm thuế GTGT đồng loạt xuống còn 8% với tất cả các loại hàng hóa, dịch vụ mà đưa ra danh mục loại trừ hàng chục trang, với những hàng hóa, dịch vụ thuộc diện không được giảm. Những danh mục hàng hóa này vẫn giữ nguyên mức thuế suất 10%, được quy định chi tiết trong 3 phụ lục đi kèm Nghị định số 15. Một số doanh nghiệp cho biết không nắm rõ mặt hàng kinh doanh có thuộc danh mục hàng hóa dịch vụ không được giảm thuế giá trị gia tăng hay không. Các doanh nghiệp gặp vướng mắc và khó khăn trong việc tra cứu mã ngành kinh doanh và mã HS code khi nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu. Trong quá trình khai thuế, áp thuế, kế toán của một số doanh nghiệp gặp khó khăn khi rà soát, đối chiếu, kiểm tra hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp liệu có nằm trong danh mục được giảm thuế hay không. Chẳng hạn, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ photocopy, khi xuất hóa đơn có được giảm 2% thuế GTGT hay không vì khi mua mực in đơn vị chịu thuế suất GTGT 10% mà giấy thì chịu thuế này là 8%...
Nghị định số 15 thực thi được gần 2 tháng, tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp trong cảnh vừa dò danh mục giảm thuế vừa hoang mang, không biết chính xác hàng hóa của doanh nghiệp thuộc diện được giảm thuế suất còn 8% hay vẫn áp dụng mức 10% như cũ. Đặc biệt, với những doanh nghiệp có hàng nghìn mặt hàng như trung tâm thương mại, siêu thị, khi tra cứu phụ lục của Nghị định số 15 để áp dụng thực sự gặp khó khăn.
Thực tế, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng sẽ giúp các doanh nghiệp, người dân giảm bớt một phần khó khăn về kinh tế và đồng thời cũng tạo đà phục hồi trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Song để việc đưa chính sách vào thực tế để thực thi hiệu quả hơn, thiết nghĩ Bộ, ngành chức năng nên ban hành thông tư, văn bản hướng dẫn rõ ràng hơn về Nghị định số 15. Ngoài ra, ngành Thuế cũng có những chương trình tập huấn, đối thoại với người nộp thuế, giải đáp cụ thể các băn khoăn, vướng mắc của doanh nghiệp để quá trình thực hiện chính sách thuế mới được kịp thời, thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.
